Pithecellobium

Infotaula d'ésser viuPithecellobium Modifica el valor a Wikidata

Pithecellobium dulce
Taxonomia
Super-regneEukaryota
RegnePlantae
OrdreFabales
FamíliaFabaceae
SubfamíliaMimosoideae
GènerePithecellobium Modifica el valor a Wikidata
Mart. (1837)
Nomenclatura
Sinònims
  • Pithecelobium
  • Pithecollobium
  • Pithecolobium Benth.
  • Spiroloba Raf.[1]

Pithecellobium és un gènere de plantes angiospermes amb 403 espècies, pertanyent a la família de les fabàcies.

Etimologia

El nom del gènere procedeix del grec πιθηκος (pithekos, mico) i ελλοβιον (ellobion, aret) al·ludint a la forma enrotllada dels fruits d'algunes espècies.[2]

Descripció

Arbres i arbustos amb estípules o estípules espinescents. Les fulles són bipinnades, no sensibles al tacte. El raquis i pavellons generalment presenten nectaris extraflorals. Un parell de folíols per pinna. La inflorescència té forma de glomèruls o corimbes pedunculats agregats en panícules terminals o axil·lars. Les flors són uniformes i pentapètales, el calze és campanulat o tubular, poc dentat, així com la corol·la tubular o infundibuliforme, és a dir, el tub és més llarg que els lòbuls. Presenta nombrosos estams units al tub per la base. La beina del fruit és recta o contorsionada en espiral, generalment de color marró fosc per fora i de color taronja rogenc per dins, planes i amb dehiscència al llarg d'ambdues sutures. Les llavors són marrons o negroses, ovoides o asimètriques, de testa dura, i amb un funicle desenvolupat en aril.[3]

Ecologia i distribució

Habita al bosc tropical estacionalment sec de terres baixes i matollar espinós per davall dels 500 m, alguns fins als 1550 m, uns pocs en dunes costaneres o en boscos riberencs.[4]

La seua distribució va des d'Amèrica del Nord i del Sud, inclòs el Carib, 12 espècies restringides en Mèxic, Amèrica Central i les Grans Antilles (3 espècies s'estenen cap al nord cap al Mèxic subtropical, les Bahames i Florida, i 1 pel circumcarib), només 3 al nord d'Amèrica del Sud i 3 més esteses a banda i banda de l'istme de Panamà.[4]

Taxonomia

  • Pithecellobium albicaule Britton & Rose
  • Pithecellobium bahamense Northr.
  • Pithecellobium benthamianum
  • Pithecellobium bertolonii Benth.
  • Pithecellobium bifoliolatum
  • Pithecellobium bijugatum
  • Pithecellobium bipinnatum L.Rico
  • Pithecellobium brevipes
  • Pithecellobium brownii Standl.
  • Pithecellobium caesalpinioides
  • Pithecellobium campechense
  • Pithecellobium candidum
  • Pithecellobium circinale (L.) Benth.
  • Pithecellobium cochliocarpum
  • Pithecellobium concinnum Pittier
  • Pithecellobium cordifolium
  • Pithecellobium cynodonticum Barneby & J.W.Grimes
  • Pithecellobium decandrum
  • Pithecellobium discolor
  • Pithecellobium diversifolium
  • Pithecellobium domingense
  • Pithecellobium dulce (Roxb.) Benth.
  • Pithecellobium elachistophyllum
  • Pithecellobium elegans
  • Pithecellobium excelsum (Kunth) Mart.
  • Pithecellobium filipes (Vent.) Benth.
  • Pithecellobium flavovirens
  • Pithecellobium furcatum Benth.
  • Pithecellobium glaucescens
  • Pithecellobium guaraniticum
  • Pithecellobium guaricense
  • Pithecellobium guatemalense
  • Pithecellobium gummiferum
  • Pithecellobium halogenes
  • Pithecellobium hansemannii
  • Pithecellobium histrix (A.Rich.) Benth.
  • Pithecellobium hymenaeafolium (Willd.) Benth
  • Pithecellobium insigne Micheli
  • Pithecellobium jiringa
  • Pithecellobium johansenii Standl.
  • Pithecellobium keyense Coker
  • Pithecellobium laetum
  • Pithecellobium lanceolatum
  • Pithecellobium larensis
  • Pithecellobium lentiscifolium
  • Pithecellobium leucosericeum
  • Pithecellobium longipendulum
  • Pithecellobium macrandrium
  • Pithecellobium maestrense
  • Pithecellobium marthae
  • Pithecellobium mataybifolium
  • Pithecellobium micradenium
  • Pithecellobium microchlamys
  • Pithecellobium mucronatum
  • Pithecellobium nicoyanum
  • Pithecellobium obliquifoliolatum
  • Pithecellobium oblongum Benth.
  • Pithecellobium obovale
  • Pithecellobium pachypus Pittier
  • Pithecellobium peckii S.F.Blake
  • Pithecellobium pistaciifolium
  • Pithecellobium platycarpum Merr.
  • Pithecellobium roseum
  • Pithecellobium salutare
  • Pithecellobium seleri Harms
  • Pithecellobium spinulosum
  • Pithecellobium splendens
  • Pithecellobium steyermarkii
  • Pithecellobium striolatum
  • Pithecellobium tenue Craib
  • Pithecellobium tonduzii
  • Pithecellobium tuerckheimii
  • Pithecellobium unguis-cati (L.) Benth.
  • Pithecellobium velutinum
  • Pithecellobium vietnamense I.C.Nielsen

Moltes espècies ara en els gèneres Albizia i Abarema es van classificar anteriorment en Pithecellobium. Algunes espècies incloses anteriorment són:

  • Archidendron bigeminum (abans P. bigeminum, P. gracile, P. nicobaricum)
  • Chloroleucon foliolosum (abans P. foliolosum, P. grisebachianum, P. myriophyllum, P. oligandrum)
  • Pseudosamanea cubana (abans P. bacona)
  • Zygia cognata (abans P. cognatum, P. stevensonii)
  • Zygia pithecolobioides (abans P. pithecolobioides, P. reductum)

Usos

Són plantes ornamentals, de cobertura i d'ombra, on també es cultiven per la polpa comestible en l'aret de la beina (també s'empra per fer begudes). A més, s'utilitza la seua fusta (construcció i pals), farratge per al bestiar, llenya, com a plantes mel·líferes per a les abelles, amb els olis de les llavors es fa sabó i amb l'escorça s'adoben teles.[4]

Referències

  1. «Pithecellobium Mart.» (en anglès). Global Biodiversity Information Facility. [Consulta: 19 abril 2022].
  2. «Guamuchil, Cuauhmochitl» (en castellà). Vecinos verdes. Arxivat de l'original el 2022-04-27. [Consulta: 19 abril 2022].
  3. «Pithecellobium» (en anglès). Flora of Mozambique. [Consulta: 19 abril 2022].
  4. 4,0 4,1 4,2 «Pithecellobium Mart.» (en anglès). Plants of the World Online. [Consulta: 19 abril 2022].
En altres projectes de Wikimedia:
Commons
Commons
Commons Modifica el valor a Wikidata
Viquiespècies
Viquiespècies
Viquiespècies Modifica el valor a Wikidata
Bases de dades taxonòmiques
APD BioLib COL FOC GBIF GRIN IN IPNI ITIS NCBI OTL PWO Tropicos Ubio USDA WFO