Hernialde
Hernialde | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
Hernialdeko ikuspegi orokorra. Atzealdean Uzturre mendia dago. | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
Izen ofiziala | Hernialde | ||||||||||
Alkatea | Igaro Balda Izagirre | ||||||||||
Posta kodea | 20494 | ||||||||||
INE kodea | 20041 | ||||||||||
Herritarra | hernialdetar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°09′16″N 2°05′07″W / 43.1545°N 2.0852°W / 43.1545; -2.0852 | ||||||||||
Azalera | 4 km² | ||||||||||
Garaiera | 299 m | ||||||||||
Distantzia | 25 km Donostiara | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 313 (2023) −1 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 78,25 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 19,73 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 21,85 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 38,46 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 82,35 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 8,62 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 6,85 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 78,22 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % 80,3 (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 73.46 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1812 (juliotar egutegia) | ||||||||||
Webgunea | http://www.hernialde.eus |
Hernialde Gipuzkoako Tolosaldea eskualdeko udalerria da. 313 biztanle zituen 2016. urtean. Hirugarren Gerra Karlistan famatu egin zen, Santa Kruz udalerri honetan aritu baitzen apaiz.
Herriaren izena Hernio menditik dator, «Hernio alde» esan nahi baitu.
Zerbitzuak
Historia
1374an Tolosarekin bat egin zuen.
1802an hiribildu izaera lortu zuen, eta Ainsu-Berreluzko batasun politikoan sartu zen.[6]
Demografia
2019an 305 biztanle zituen. Horietatik %20,98k 65 urte edo gehiago zituen. Atzerrian jaiotakoak %6,23 ziren.[7]
Hernialdeko biztanleria |
---|
Datu-iturria: www.ine.es |
Ekonomia
2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak: Lehen sektorea BEGaren %7. Bigarren sektorea %4,6. Hirugarren sektorea %73,4. Eraikuntza %15.[7]
Kultura
Jaiak
Andra Mari Jaiak. Abuztuaren 15a.[8]
Euskara
Hernialdeko euskara[12] gipuzkeraren aldaera[13] bat da, erdiguneko gipuzkeraren[14] parte den Tolosaldeko euskara[15] da herrian hitz egiten dena. 2016an herritarren %84,24a euskalduna zen.[7]
Politika
2015eko udal hauteskundeetan Hernialdeko Herritarrak izeneko hautagai zerrenda bakarra aurkeztu zen. 128 boto eskuratuta, udaleko zazpi zinegotziak lortu eta Igaro Balda izendatu zuten alkate.[16]
Igaro Baldak 12 urte egin zituen alkatetzan.[16]
2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: Herniope (Hernialdeko Herritarrak) taldeak 134 boto.[17][18] Aitor Zubillaga izendatu zuten alkate.[19]
2023ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: Herniope talde independenteak 117 boto.[20]
Ondare garrantzitsua
- Jasokundearen Eliza. XVI. mendekoa. Santa Kruz apaiza herriko bikarioa izan zen bertan.[21]
- Olatzaga baserria. Probintziako zaharrenetariko bat. Gipuzkoako Ondare Nazionalean sartuta dago. Santa Kruz apaiza bizi izan zen bertan.[21]
- Anitzaga baserria.[21]
- Urdanbilelus baserria.[21]
- Aizkoateko haitzuloa.[21]
- Aizkoateko iturria.[21]
- Usuluts iturria.[21]
Hernialdetar ezagunak
- Itsaso Leunda (1984-), txirrindularia.
- Alaitz Imaz (1994-), segalaria.
Argazki galeria
- Udaletxea
- Eliza
Ikus, gainera
Erreferentziak
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Udalaren zerbitzuak» Hernialde (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Liburutegiak - Hezkuntza - Gida komertziala - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Historia» Hernialde (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ a b c «Web Eustat. Hernialdeko datu estatistikoak» eu.eustat.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Jaiak» Hernialde (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Imaz Mujika, Juan Joxe - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Euskararen inguruko eztabaidak gerra garaian - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Hernialde - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-05).
- ↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-05).
- ↑ «Erdigunekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-05).
- ↑ «Tolosaldekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-05).
- ↑ a b ««Plan Orokorra martxan jartzeko legealdia da hau» - Hernialde» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Udal hauteskundeak 2019 - Hernialde - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Aitor Zubillaga Hernialden alkate berria - Hernialde» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
- ↑ «Udal hauteskundeak 2023 - Hernialde - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (Noiz kontsultatua: 2024-03-15).
- ↑ a b c d e f g «Leku interesgarriak eta baserriak» Hernialde (Noiz kontsultatua: 2020-04-13).
Kanpo estekak
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |
- Hernialdeko albisteak atarian
- Tolosaldeko Hitza, eskualdeko egunkaria.
- Hernialdeko udalaren webgunea.
- Datuak: Q1639392
- Multimedia: Hernialde / Q1639392
- Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Hernialde