Viktor Emanuel II.a Italiakoa

Viktor Emanuel II.a Italiakoa
Irudi gehiago
Italiako errege 1861eko martxoaren 17a - 1878ko urtarrilaren 9a King of Sardinia and Duke of Savoy (en) 1839ko martxoaren 23a - 1861eko martxoaren 17a ← Karlos Alberto Sardiniakoa Head of the House of Savoy (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Vittorio Emanuele Maria Alberto Eugenio Ferdinando Tommaso di Savoia
Jaiotza	Turin, 1820ko martxoaren 14a
Herrialdea	Italiako Erresuma  (1861eko martxoaren 17a -  1878ko urtarrilaren 9a)
Heriotza	Erroma, 1878ko urtarrilaren 9a (57 urte)
Hobiratze lekua	Agriparen Panteoia
Heriotza modua	: eritasuna
Familia
Aita	Karlos Alberto Sardiniakoa
Ama	Maria Theresa of Austria
Ezkontidea(k)	Archduchess Adelaide of Austria (en)  (1842ko apirilaren 12a -  ezezaguna) Rosa Vercellana (en)  (1869 -  ezezaguna)
Seme-alabak	ikusi Hunberto I.a Italiakoa Princess Maria Clotilde of Savoy (en) Amadeo I.a Espainiakoa Prince Oddone, Duke of Montferrat (en) Maria Pia Savoiakoa Donato Etna (en) Carlo Alberto di Savoia-Carignano, Principe di Savoia (en) Vittorio Emanuele di Savoia-Carignano (en) Vittorio Emanuele di Savoia-Carignano, Principe di Savoia (en) Vittoria Guerrieri (en) Emmanuel Guerrieri de Mirafiori (en) Emanuela Maria Alberta Vittoria di Roverbella (en) Vittorio di Rho (en) Maria Pia di Rho (en)
Anai-arrebak	ikusi Fernando Savoiakoa
Leinua	Savoiako etxea
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, monarka eta subiranoa
Jasotako sariak	ikusi Urrezko Ardi-larruaren Ordenako zalduna Médaille militaire Order of Saint Alexander Nevsky Order of St. Andrew Grand Master of the Order of the Most Holy Annunciation Civil Order of Savoy Galtzariaren Ordena Knight of the Order of Saint Joseph Royal Order of the Seraphim Order of the Elephant Royal Order of Kamehameha I [[]] Grand Master of the Order of Saints Maurice and Lazarus Honorary Doctorate from the National Autonomous University of Mexico Commemorative medal of the 1859 Italian Campaign Order of the Black Eagle Knight of the Order of St. Alexander Nevsky [[]] Gold Medal of Military Valour Urrezko Ardi-larruaren Ordena Order of Saint Stephen of Hungary Grand Cordon of the Order of Leopold  (1855eko uztailaren 25a) Silver Medal of Military Valour Grand Master of the Order of the Crown of Italy
Gradua	jeneral
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa

Viktor Emanuel II.a Italiakoa (Vittorio Emanuele Maria Alberto Eugenio Ferdinando Tommaso; Turin, Sardiniako Erresuma, 1820ko martxoaren 14a - Erroma, Italiako Erresuma, 1878ko urtarrilaren 9a) Piemonteko printzea, Savoiako dukea, Sardiniako azken erregea (1849-1861) eta Italiako lehenbizikoa (1861-1878) izan zen. Italian aberriaren aitatzat (italieraz: Padre della Patria) daukate.

Biografia

Karlos Alberto Sardiniakoa eta Maria Teresa Habsburgo-Toskanakoaren seme zaharrena zen. Austriaren aurkako gerran (1848-1849) parte hartu zuen. Porrotaren ostean aitak koroari uko egin zion eta 1849ko martxoaren 23an Viktor Emanuel Piemonte-Sardiniako errege bihurtu zen. Monarkia konstituzionala atxiki zuen, 1848ko Statuto Albertinoa errespetatuz. 1852an Camillo Benso Lehen Ministro izendatu zuen. 1859an, Frantziako enperadore Napoleon III.arekin elkar harturik, Austriaren aurkako beste gerra bat hasi zuen. Magenta eta Solferinoko garaipenen ondoren, Napoleon III.ak gerra geldiarazi zuen, Prusiak esku hartuko zuen beldurrez. Beraz, Sardiniako Erresumak Lombardia eskuratu arren, Venetok austriarren eskuetan jarraitu zuen. Horrez gain, jasotako laguntzaren ordainetan, Savoia eta Niza Frantziari eman behar izan zizkion^[1].

Herrialde osoan Italiaren bateratzea lortu nahi zuten matxinada liberal eta nazionalistak sortu ziren. Parma, Modena eta Toskanan antolatutako plebiszituetan Piemonte-Sardiniarekin batzea erabaki zuten. Gauza bera erabaki zuen Boloniak 1860an, Aita Santuen Lurraldetik bereizirik. Aldi berean Giuseppe Garibaldiren Milen espedizioak (italieraz: Spedizione dei Mille) Bi Sizilietako Erresuma konkistatu zuen. Viktor Emanuelen armadak Aita Santuarena Castelfidardon (1860ko irailaren 18an) garaitu ostean, Markak eta Umbriak Piemontekin bat egin zuten. Jarraian Viktor Emanuelek hegoalderantz jo zuen. Elkarrizketa baten ondoren (Teanoko bilera, 1860ko urriaren 26a), Garibaldik Sizilia eta Napoli eman zizkion^[1]. 1861eko martxoaren 17an Italia batuaren parlamentuak Italiako errege izandatu zuen. Erroma eta Veneto gelditu ziren batu gabe.

Venetok Austriaren mende segitu zuen 1866 arte. Urte horretako Austria-Prusia Gerran Viktor Emanuelek Prusiarekin elkartu eta Veneto bereganatzea lortu zuen. Erroma Aita Santuaren eskuetan eta Frantziaren babespean zegoen: hiria konkistatzeko, berriz, Frantzia-Prusia Gerraz (1870-1871) baliatu zen. Gerran Frantziako Bigarren Inperioak behea jo zuen, Aita Santua babesgabe utzirik, eta 1870eko irailaren 20an erregeren osteak hirian sartu ziren. Anexioak Pio IX.a Aita Santuaren etsaigoa ekarri zion: eskumikatu zuen eta Estatu berriari zilegitasuna ukatu zion^[1].

Erroman hil zen, 1878ko urtarrilaren 9an, eta Agriparen Panteoian ehortzi zuten. Humberto I.a haren oinordekoa izan zen.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Viktor Emanuel II.a Italiakoa