Meteorenzwerm

Alpha-Monocerotidenzwerm in 1995
radiant

Meteorenzwermen, meteorenstormen of sterrenregens zijn zwermen van meteoren, vaak afkomstig van stof en gruis achtergelaten door kometen. Wanneer een komeet in de buurt van de zon komt, gaat het ijs verdampen en via geisers door de korst van de komeet breken. Het stof dat hierbij vrijkomt, kan later een meteorenzwerm veroorzaken.

Deeltjes afkomstig van eenzelfde komeet volgen alle ongeveer dezelfde baan. Wanneer de aarde de baan van zo'n zwerm stofdeeltjes kruist, wordt onze planeet getroffen door een "bombardement" van stofdeeltjes, zodat er meer meteoren dan normaal zichtbaar zijn. Op dat moment zeggen we dat een meteorenzwerm actief is. Bekende meteorenzwermen zijn onder meer de Perseïden, Leoniden, Geminiden, Draconiden en Quadrantiden.

Interessant bij een meteorenzwerm is dat alle deeltjes uit dezelfde richting komen. Door het perspectiefeffect lijkt dan alsof de trajecten van de veroorzaakte meteoren, bij achterwaartse verlenging, uit eenzelfde punt lijken te komen (net zoals de sporen van een lange, rechte spoorweg). Dit punt noemt men de radiant van de zwerm. Meteorenzwermen worden doorgaans genoemd naar het sterrenbeeld waarin hun radiant gelegen is. Omdat in de paar dagen dat een zwerm te zien is de aarde verder trekt in zijn baan verschuift de radiant enigszins.

In de loop der tijd zullen de meteoroïden zich gelijkmatig over de hele baan verdelen, zodat de meer of mindere concentratie van de deeltjes een aanwijzing geeft omtrent de ouderdom van de zwermen (Perseïden gelijkmatig verdeeld, oude stroom, Giacobiniden ongelijkmatig, jonge stroom).

Enkele bekende meteorenzwermen

Naam Tijd van verschijning Radiant in sterrenbeeld Moederobject
Quadrantiden (of Boötiden) 0103 2-5 januari Ossenhoeder (Boötes) komeet 2003 EH1
Virginiden 0220 25 januari - 15 april Maagd (Virgo) eclipticaal
Lyriden 0422 20-24 april Lier (Lyra) komeet C/1861 G1 Thatcher
Eta-Aquariden 0505 1-8 mei Waterman (Aquarius) komeet van Halley
Delta-Aquariden 0727 24-31 juli Waterman (Aquarius)
Perseïden 0807 1-15 augustus Perseus komeet 109P/Swift-Tuttle
Draconiden 1008 7-9 oktober Draak (Draco) komeet 21P/Giacobini-Zinner
Orioniden 1021 21-22 oktober Orion komeet van Halley
Tauriden 1108 3-13 november Stier (Taurus)
Leoniden 1115 13-17 november Leeuw (Leo) komeet 55P/Tempel-Tuttle
Andromediden 1123 15 november-6 dec. Andromeda komeet van Biela
Geminiden 1212 7-16 december Tweelingen (Gemini) planetoïde 3200 Phaethon
Ursiden 1222 21-24 december Kleine Beer (Ursa Minor) komeet Tuttle
Iota Draconiden 0628 26 juni-1 juli Draak (Draco)
Omicron-Draconiden 0822 20-24 augustus Draak (Draco)
Zêta-Draconiden 0826 21-31 augustus Draak (Draco)

Externe link

  • Astronomy picture of the day 11 mei 2009 De verdeling van de radianten van 40000 meteoren.
Mediabestanden
Zie de categorie Meteor showers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.