Nõva (Lääne-Nigula)

Nõva
Plaats in Estland Vlag van Estland
Nõva (Estland)
Nõva
Situering
Provincie Läänemaa
Gemeente Lääne-Nigula
Coördinaten 59° 13′ NB, 23° 41′ OL
Algemeen
Inwoners
(2021)
105
Portaal  Portaalicoon   Baltische staten

Nõva (Duits: Newe)[1] is een plaats in de Estlandse gemeente Lääne-Nigula, provincie Läänemaa. De plaats heeft de status van dorp (Estisch: küla).

Tot in oktober 2017 viel Nõva onder de gemeente Nõva, waarvan het de hoofdplaats was. In die maand werd Nõva bij de fusiegemeente Lääne-Nigula gevoegd.

Bevolking

De ontwikkeling van de bevolking blijkt uit het volgende staatje:

Jaar 2000[2] 2010[2] 2011[3] 2021[4]
Aantal inwoners 153 136 112 105

Ligging

Nõva ligt aan de baai Keibu laht aan de noordkust van Estland. Langs de westgrens van het dorp loopt de rivier Nõva jõgi, langs de oostgrens de rivier Veskijõgi. Aan de overkant van de Veskijõgi ligt het natuurgebied Nõva-Osmussaare hoiuala (223 km²).

Geschiedenis

Nõva behoorde in de 14e eeuw tot de bezittingen van het nonnenklooster in Lihula. In 1402 ging het dorp, toen Neyve genoemd, over naar de bezittingen van het klooster van Padis (Kloostri). In 1565 was Nõva het centrum van een Wacke, een administratieve eenheid voor een groep boeren met gezamenlijke verplichtingen. Ook was er toen al een landgoed Newe, dat in 1575 privébezit werd. In 1653 verhuisde Newe van de parochie van Padis naar de parochie van Kreuz (Risti). In deze eeuw kreeg Newe ook een eigen, houten kerk met 160 zitplaatsen, gewijd aan Sint-Olaf. Ze fungeerde als bijkerk van de kerk van Kreuz.[5][1][6]

De kerk in haar huidige vorm is gebouwd in de 18e eeuw. Met haar 13,6 x 7,1 meter is ze een van de kleinste kerken van Estland. De ramen lijken glas in lood, maar zijn beplakt met beschilderd perkament. De kerkbanken voor vrouwen zijn anders van vorm dan die voor mannen. Het orgel is gebouwd door Gustav Terkmann (1850–1924).[7] Een bekende persoonlijkheid in Nõva was Friedrich Brandt (1830–1890), koster in deze kerk, schoolmeester en dichter van tientallen Estische liederen.[2]

Op het kerkhof bij de kerk staan veel ijzeren kruisen, die allemaal verschillend van vorm zijn. Hier ligt ook de voorlaatste eigenares van het landgoed begraven, barones Josefine von Baggehufwudt (geboren von Ungern-Sternberg, 1839–1917).[7]

Het landgoed wisselde in de eerste eeuwen vaak van eigenaar. Na de Grote Noordse Oorlog (1700-1721) was het in handen van de familie von Mohrenschildt. In 1833 kwam het in handen van de familie von Ungern-Sternberg. Toen het landgoed in 1919 door het onafhankelijk geworden Estland werd onteigend, was het in handen van de familie von Baggehufwudt.[1][8]

Het neoclassicistische houten landhuis van het landgoed dateerde uit de 19e eeuw, maar delen ervan waren misschien ouder. In 1920 werd het een basisschool. Sindsdien is het vele malen verbouwd, maar raakte het ook in verval. In 2002 werd het gesloopt en werd een nieuw schoolgebouw neergezet, dat lijkt op het oude. Ook enkele bijgebouwen zijn bewaard gebleven, maar wel in verbouwde vorm.[8]

In 1977 werd het buurdorp Ärita bij Nõva gevoegd.[6]

Foto's

  • Het strand bij Nõva
    Het strand bij Nõva
  • Het voormalige gemeentehuis
    Het voormalige gemeentehuis
  • De school
    De school
  • Een van de ramen van de kerk
    Een van de ramen van de kerk
  • De muur rond het kerkhof en de kerk
    De muur rond het kerkhof en de kerk
  • Monument voor de gevallenen in de Estische Onafhankelijk-heidsoorlog
    Monument voor de gevallenen in de Estische Onafhankelijk-heidsoorlog
Bronnen, noten en/of referenties
  1. a b c Hans Feldmann, Heinz von zur Mühlen en Gertrud Westermann, Baltisches historisches Ortslexikon. Teil 1. Estland (einschließlich Nordlivland), Böhlau Verlag, Köln/Wien, 1985, blz. 384.
  2. a b c (et) Nõva küla. Eestigiid. Gearchiveerd op 27 november 2022.
  3. (en) Population by Place of Residence (Settlement), Sex and Age, 31 December 2011. Estisch bureau voor de Statistiek (31 december 2011). Geraadpleegd op 21 juli 2023. Tik boven het middelste vak ‘5543 Nõva village’ in.
  4. (en) Population by Place of Residence (Settlement), Sex and Age, 31 December 2021. Estisch bureau voor de Statistiek (31 december 2021). Geraadpleegd op 21 juli 2023. Tik boven het voorlaatste vak ‘5543 Nõva village’ in.
  5. Deze kerk staat in Harju-Risti.
  6. a b (et) Marja Kallasmaa, Nõva. Dictionary of Estonian Place names. Gearchiveerd op 18 maart 2021. Geraadpleegd op 21 juli 2023.
  7. a b (en) Nõva Church. Visit Estonia. Gearchiveerd op 18 maart 2021. Geraadpleegd op 21 juli 2023.
  8. a b (et) Nõva mõis. Eesti mõisaportaal. Gearchiveerd op 30 oktober 2021.