Natriumfluoride

Natriumfluoride
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalstructuur van natriumfluoride
Algemeen
Molecuulformule NaF
IUPAC-naam natriumfluoride
Molmassa 41,988173 g/mol
SMILES
[F-].[Na+]
InChI
1/FH.Na/h1H;/q;+1/p-1/fF.Na/h1h;/q-1;m
CAS-nummer 7681-49-4
EG-nummer 231-667-8
PubChem 5235
Wikidata Q407520
Beschrijving Witte kristallijne vaste stof
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Toxisch
Gevaar
H-zinnen H301 - H315 - H319
EUH-zinnen geen
P-zinnen P301+P310 - P305+P351+P338
EG-Index-nummer 009-004-00-7
VN-nummer 1690
ADR-klasse Gevarenklasse 6.1
MAC-waarde 2,5 mg/m³[1]
LD50 (ratten) 31[2] mg/kg
LD50 (konijnen) 200[3] mg/kg
LD50 (muizen) 44[2] mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Dichtheid 2,79[1] g/cm³
Smeltpunt 995[1] °C
Kookpunt 1704[1] °C
Dampdruk bij 1077°C : 130[1] Pa
Oplosbaarheid in water 42,2[1] g/L
Goed oplosbaar in water
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuur kubisch
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Natriumfluoride is een giftig zout met als brutoformule NaF.[4] Het komt in de natuur voor onder de vorm van het mineraal villiaumiet.

Synthese

Natriumfluoride kan bereid worden door verhitten van cryoliet met natriumhydroxide of door behandeling van een 40% waterstoffluoride-oplossing met natriumhydroxide of natriumcarbonaat:[5]

HF + NaOH ⟶ NaF + H 2 O {\displaystyle {\ce {HF + NaOH -> NaF + H2O}}}
2 HF + Na 2 CO 3 ⟶ 2 NaF + H 2 O + CO 2 {\displaystyle {\ce {2HF + Na2CO3 -> 2NaF + H2O + CO2}}}

Bij toevoegen van een overmaat waterstoffluoride ontstaat natriumbifluoride (NaHF2).

Kristalstructuur

Natriumfluoride is een ionaire verbinding die in water ioniseert in natrium- en fluoride-ionen. In vaste vorm neemt het een kubische kristalstructuur aan (zoals bij natriumchloride).[6]

Toepassingen

Natriumfluoride is een belangrijke bron van fluoride-ionen en werd vroeger dan ook gebruikt om fluoride aan drinkwater toe te voegen. Tegenwoordig wordt vaker hexafluorkiezelzuur (H2SiF6) en het natriumzout daarvan (Na2SiF6) gebruikt. Fluoridering van drinkwater wordt heden ten dage nog steeds toegepast in een aantal landen, maar is erg controversieel.

Natriumfluoride is een product dat gebruikt wordt voor de bescherming van tanden. Het reageert met hydroxyapatiet in de tanden en vormt hierbij een gefluorideerd zout dat veel minder oplosbaar is dan hydroxyapatiet. Hierdoor worden de tanden minder aangetast door tandplak[7]. Daarom wordt natriumfluoride toegepast in tandpasta om cariës tegen te gaan. Ook wordt het toegepast bij de behandeling van osteoporose[8]

Natriumfluoride wordt gebruikt als reinigingsmiddel, vooral voor het verwijderen van roestvlekken.

Externe links

  • (en) MSDS van natriumfluoride
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ a b c d e f (en) Gegevens van natriumfluoride in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA (geraadpleegd op 14 december 2008)
  2. ↑ a b Handbook of pesticide toxicology. Robert Krieger ed, Academic press, 2001
  3. ↑ Journal of Economic Entomology. (Entomological Soc. of America, 4603 Calvert Rd., College Park, MD 20740) V.1- 1908
  4. ↑ Toxicological profile for fluorides, hydrogen fluoride, and fluorine (PDF) 187. Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATDSR) (September 2003). Geraadpleegd op 1 november 2008.
  5. ↑ Müller, Chem.-Ztg. 52, 5 (1928); Kwasnik in Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, vol. 1, G. Brauer, Ed. (Academic Press, New York, 2nd ed., 1963) pp 235-236
  6. ↑ Wells, A.F. (1984). Structural Inorganic Chemistry. Clarendon Press, Oxford. ISBN 0-19-855370-6.
  7. ↑ L. G. Petersson, Caries Res. 27, Suppl 1, 35-42 (1993)
  8. ↑ M. Kleerekoper, D. B. Mendlovic, Endocr. Rev. 14, 312-323 (1993)