Schorpioenvliegen (familie)

Schorpioenvliegen (familie)
Mannetje van Panorpa communis
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Mecoptera (Schorpioenvliegen)
Familie
Panorpidae
Linnaeus, 1758
Vrouwtje
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Schorpioenvliegen (familie) op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Insecten

De eigenlijke schorpioenvliegen (Panorpidae) zijn een familie van insecten die behoren tot de orde Mecoptera (Schorpioenvliegachtigen). Wereldwijd zijn ongeveer 500 soorten beschreven, verdeeld over een vijftal geslachten.

De groep behoort tot de oudste insectenordes die een volledige gedaanteverwisseling bezitten.

Kenmerken

Kenmerkend voor sommige schorpioenvliegen is het tangvormig orgaan dat mannetjes aan het achterlijf hebben, dat omhoog gekruld wordt gedragen en dat daarom enigszins doet denken aan de staart van een schorpioen, maar geen angel heeft en verder volkomen ongevaarlijk is. Het insect gebruikt het alleen bij de paring.[1] De vleugels zijn vaak gevlekt. De lichaamslengte varieert van 0,9 tot 2,5 cm.

Leefwijze

Schorpioenvliegen zijn roofinsecten, die naast dode insecten en ander aas, ook worden aangetrokken door plantaardig voedsel.[bron?]

Verspreiding en leefgebied

Panorpa communis komt algemeen voor in Nederland en België; meestal kan hij worden gevonden op lage vegetatie op wat vochtige, beschaduwde plekken. De familie zelf komt voor op het noordelijk halfrond in bossen en struwelen, tussen begroeiing.

Taxonomie

De familie kent de volgende geslachten en soorten (niet compleet) :

  • Furcatopanorpa - Ma & Hua, 2011[2]
    • Furcatopanorpa longihypovalva - (Hua and Cai, 2009)[3]
  • Leptopanorpa
  • Neopanorpa
  • Panorpa
  • Sinopanorpa
  • Austropanorpa

In Nederland voorkomende soorten

  • Panorpa
    • Panorpa alpina - (Bergschorpioenvlieg)
    • Panorpa cognata - (Roodkopschorpioenvlieg)
    • Panorpa communis - (Gewone Schorpioenvlieg)
    • Panorpa germanica - (Duitse Schorpioenvlieg)
    • Panorpa vulgaris - (Weideschorpioenvlieg)

Externe link

  • Schorpioenvliegen overzicht op waarneming.nl
Bronnen, noten en/of referenties
  1. https://www.naturespot.org.uk/species/scorpion-fly
  2. Ma, N.; Hua, B-z. 2011: Furcatopanorpa, a new genus of Panorpidae (Mecoptera) from China. Journal of natural history, 45(35-36): 2251-2261. DOI:10.1080/00222933.2011.595517
  3. Hua, BZ en Cai, LJ (2009) A new species of the genus Panorpa (Mecoptera: Panorpidae) from China with notes on its biology. J Nat Hist, 43 ( 9–10 ) : 545 – 552.