Amphiesmenoptera

Amphiesmenoptera
Kiriakoff(inne języki) 1948
Okres istnienia: perm–dziś
PreꞒ
Ꞓ
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Q
298.9/0
298.9/0
Kolaż fotografii, w lewym górnym rogu dorosły chruścik na liściu z czułkami skierowanymi do dołu, w prawym górnym roku barwny, pomarańczowo-czarno-biały motyl dzienny na kwiecie, w lewym dolnym rogu żółta ćma z czarnymi plamkami, w prawym dolnym rogu skrzydlaty owad zatopiony w bursztynie
Amphiesmenoptera, od lewej, góra: chruścik Hydropsyche sp., motyl Danaus plexippus; dół: motyl Pyrrharctia isabella, Kinitocelis brevicostata (Tarachoptera)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

tchawkodyszne

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

(bez rangi) skrytoskrzydłe
Nadrząd

Amphiesmenoptera

Systematyka w Wikispecies

Amphiesmenoptera – klad[1] w randze nadrzędu[2] owadów skrytoskrzydłych, obejmuje grupy siostrzane[1] motyli i chruścików oraz wymarły rząd Tarachoptera; występuje w zapisie kopalnym od permu.

Pochodzenie

Ostatni wspólny przodek motyli i chruścików jest dobrze opracowany pod kątem teoretycznym, ale nie wyznaczono go z zapisu kopalnego[3]. Nie wiadomo, kiedy te dwa rzędy wydzieliły się z Amphiesmenoptera[3]. Najstarsze skamieniałości odpowiadające prymitywnym motylom lub chruścikom pochodzą z permskich skał z Australii i Azji Środkowej[3]. Z uwagi na fakt, że wiele prymitywnych motyli, np. z nadrodziny Micropterigidae(inne języki) żeruje na mchach i porostach, oraz zważywszy, że chruściki żyją w ekosystemach wodnych, można wywnioskować, że przedstawiciele grupy pnia tych nadrzędów żyli w środowisku o dużej wilgotności bądź w pobliżu wody[4].

Cechą wspólną dla grupy jest występowanie łusek(inne języki) na skrzydłach w każdej z nich na wczesnym etapie ewolucyjnym. Badania filogenetyczne (2022) wykazały monofiletyczne pochodzenie łusek u wspólnego przodka Tarachoptera, motyli i chruścików[5], u Tarachoptera stwierdzono plezjomorficzny charakter morfologii łusek[5]. Chruściki również dysponowały łuskami w rodzinie Lepidochlamidae[5], w toku ewolucji utraciły je[5].

Systematyka

Amphiesmenoptera obejmuje rzędy:

Kladem siostrzanym wobec Amphiesmenoptera jest Antliophora(inne języki)[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d NaoyukiN. Yonemura NaoyukiN. i inni, Conservation of a pair of serpin 2 genes and their expression in Amphiesmenoptera, „Insect Biochemistry and Molecular Biology”, 42 (5), 2012, s. 371–380, DOI: 10.1016/j.ibmb.2012.01.008, ISSN 0965-1748 [dostęp 2022-12-22]  (ang.).
  2. ↑ Amphiesmenoptera - Organism - CNGBdb [online], db.cngb.org [dostęp 2022-12-22] .
  3. ↑ a b c Wiggins 1984 ↓, s. 2.
  4. ↑ a b Wiggins 1984 ↓, s. 3.
  5. ↑ a b c d JiajiaJ. Wang JiajiaJ. i inni, Early evolution of wing scales prior to the rise of moths and butterflies, „Current Biology”, 32 (17), 2022, 3808–3814.e2, DOI: 10.1016/j.cub.2022.06.086 [dostęp 2022-12-22]  (ang.).
  6. ↑ WolframW. Mey WolframW. i inni, The blueprint of the Amphiesmenoptera – Tarachoptera, a new order of insects from Burmese amber (Insecta, Amphiesmenoptera), „Fossil Record”, 20 (2), 2017, s. 129–145, DOI: 10.5194/fr-20-129-2017, ISSN 2193-0066 [dostęp 2022-12-22]  (ang.).

Bibliografia

  • G. B. Wiggins: Keynote address: Trichoptera, some concepts and questions. W: John C. Morse: Proceedings of the fourth International Symposium on Trichoptera, Clemson, South Carolina, 11-16 July 1983. The Hague: W. Junk, 1984. ISBN 90-6193-003-0. OCLC 10753228. [dostęp 2022-12-22].
  • p
  • d
  • e
Rzędy owadów
Wymarłe
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 10588138
  • NCBI: 85604
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 183863