Carmen Arvale

Carmen Arvale (Carmen fratrum Arvalium – Pieśń Braci Polnych) – jeden z najstarszych zabytków literatury rzymskiej i języka łacińskiego. Pieśń, związana z obyczajowością wiejską, śpiewana była przez Bractwo Arwalskie (fratres Arvales) ku czci bogini Dea Dia w drugim dniu Ambarvaliów. Święto to odbywało się w maju, kiedy Arwalowie dokonywali rytualnego obchodu i oczyszczenia (lustrum) pól.

Tekst, przechowywany przez pokolenia, zachował się w oryginalnej formie – w trudnym do zrozumienia, archaicznym języku. Niezrozumiały był już dla kapłanów w okresie cesarstwa. Zachowany fragment pochodzi z inskrypcji z 218 n.e., stanowiącej protokoły Bractwa.

Pieśń rozpoczyna się trzykrotnym wezwaniem do Larów (w ówczesnej wymowie „Lasów”). W dalszej części następuje wezwanie do Marsa. Każde z pięciu wezwań tworzących pieśń powtarzano trzykrotnie, kończąc modlitwę pięciokrotnym powtórzeniem wykrzyknienia Triumpe! (w późniejszej fazie rozwoju języka Triumphe!).

Tekst utworu

enos Lases iuvate – Lary, wspomóżcie nas!^[1]

enos Lases iuvate

enos Lases iuvate

neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris – Od głodu, moru, ognia, zachowajcie nas wszystkich!

neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris

neve lue rue Marmar sins incurrere in pleoris

satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber – Syty bądź, srogi Marsie, wstrzymaj nas od głodu i klęski!

satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber

satur fu, fere Mars, limen sali, sta berber

semunis alterni advocapit conctos – Wezwij nas, uczyń nas wszystkich twoimi sługami!

semunis alterni advocapit conctos

semunis alterni advocapit conctos

enos Marmor iuvato – Marsie wspomóż nas!

enos Marmor iuvato

enos Marmor iuvato

triumpe triumpe triumpe triumpe triumpe – Chwała! Chwała! Chwała! Chwała! Chwała!

Zobacz też

• Carmina Saliaria

Przypisy

Bibliografia

• Maria Cytowska, Hanna Szelest, Ludwika Rychlewska: Literatura rzymska. Okres archaiczny. Warszawa: 1996.brak strony w książce