Dymorfizm płciowy

Samica i samiec lwa (Panthera Leo) w National Zoo Malaysia
Dymorfizm u barwnicy – samiec po prawej, samica po lewej
Dymorfizm u chwostki szafirowej, samiec (po lewej) i samica

Dymorfizm płciowy, dwupostaciowość[1][2] – rodzaj dymorfizmu przejawiający się różnicami w morfologii samicy i samca jednego gatunku[1][2][3][4][5][6][7]. Zjawisko to jest widoczne u wielu grup zwierząt, np.:

  • u ssaków[5] wyraża się większymi rozmiarami samców oraz czasem obecnością dodatkowych cech (np. rogi tylko u jednej z płci)
  • u ptaków[2][5] (głównie różnice ubarwienia)
  • u ryb (szczególnie u matronicowców)[2]
  • u niektórych grup owadów[5] (szczególnie owadów społecznych)

Można go jednak zauważyć także u pierwotniejszych zwierząt, takich jak np. nicienie. Przykładem może być glista ludzka, której samiec jest wyraźnie mniejszy, ma haczykowato zakończoną tylną część ciała i w przeciwieństwie do samicy, ma wspólne ujście otworu odbytowego i nasieniowodu.

U roślin jest słabo widoczny[2].

W dymorfizmie płciowym wyróżnia się także dymorfizm sezonowy[1][2][7].

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Dymorfizm płciowy
Zobacz hasło dymorfizm płciowy w Wikisłowniku

Przypisy

  1. a b c dymorfizm płciowy, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2013-10-17] .
  2. a b c d e f Encyklopedia WIEM: Dymorfizm. [dostęp 2013-10-17].
  3. Biologia: Słownik encyklopedyczny. Warszawa: Wydawnictwo Europa, 2001, s. 61. ISBN 83-87977-73-X.
  4. Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: Biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003, s. 126. ISBN 83-7389-096-3.
  5. a b c d Edupedia.pl: DYMORFIZM PŁCIOWY. [dostęp 2013-10-17].
  6. Internetowy słownik języka polskiego PWN: Dymorfizm płciowy. [dostęp 2013-10-17].
  7. a b Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 33, ISBN 978-83-01-16530-7 .
Kontrola autorytatywna (Dymorfizm):
  • LCCN: sh85120726
  • NKC: ph320504
  • J9U: 987007536444605171
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3895379
  • Britannica: science/sexual-dimorphism