George Francis Fitzgerald

Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1851
Dublin

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1901
Dublin

profesor nauk fizycznych

Alma Mater

Trinity College w Dublinie

Uczelnia

Trinity College w Dublinie

Odznaczenia

Royal Medal

Multimedia w Wikimedia Commons

George Francis Fitzgerald (ur. 3 sierpnia 1851 w Dublinie, zm. 22 lutego 1901 tamże) – irlandzki fizyk, profesor Trinity College w Dublinie. Jako pierwszy badacz na podstawie doświadczenia Michelsona-Morleya zasugerował występowanie skrócenia ciał w kierunku ich ruchu, co później stało się znane jako kontrakcja Lorentz-Fitzgeralda^[1].

Przypisy

↑ Fitzgerald George Francis, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-09-15] .

Bibliografia

Encyklopedia PWN, Tom 1, Warszawa 1991, s. 631.

Linki zewnętrzne

John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: George Francis Fitzgerald w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-24].

Laureaci Royal Medal (XIX wiek)

lata 20.	1826: J. Ivory, J. Dalton 1827: F.G.W. Struve, H. Davy 1828: J.F. Encke, W.H. Wollaston 1829: Ch. Bell, E. Mitscherlich
lata 30.	1830: A.J. Balard, D. Brewster 1831–1832: nie przyznano 1833: A.P. de Candolle, J. Herschel 1834: Ch. Lyell, J.W. Lubbock 1835: M. Faraday, W.R. Hamilton 1836: G. Newport, J. Herschel 1837: W. Whewell 1838: W.F. Talbot, Th. Graham 1839: J. Ivory, M. Barry
lata 40.	1840: Ch. Wheatstone, J. Herschel 1841: E. Hodgkinson, R. Kane 1842: J.F. Daniell, W. Bowman 1843: Ch. Wheatstone, J.D. Forbes 1844: G. Boole, Th. Andrews 1845: G.B. Airy, Th.S. Beck 1846: M. Faraday, R. Owen 1847: G. Fownes, W.R. Grove 1848: Ch.J. Hargreave, Th. Galloway 1849: E. Sabine, G. Mantell
lata 50.	1850: B. Brodie, Th. Graham 1851: W. Parsons, G. Newport 1852: J.P. Joule, Th.H. Huxley 1853: Ch. Darwin, J. Tyndall 1854: A.W. von Hofmann, J.D. Hooker 1855: J.O. Westwood, J.R. Hind 1856: J. Richardson, W. Thomson (Lord Kelvin) 1857: E. Frankland, J. Lindley 1858: A. Hancock, W. Lassell 1859: A. Cayley, G. Bentham
lata 60.	1860: A.V. Waller, W. Fairbairn 1861: J.J. Sylvester, W.B. Carpenter 1862: A.W. Williamson, J.T.R. Robinson 1863: J.P. Gassiot, M.J. Berkeley 1864: J.A.L. Clarke, W. De La Rue 1865: A. Smith, J. Prestwich 1866: W. Huggins, W.K. Parker 1867: J.B. Lawes, J.H. Gilbert, W.E. Logan 1868: A.R. Wallace, G. Salmon 1869: A. Matthiessen, Th. Maclear
lata 70.	1870: Th. Davidson, W.H. Miller 1871: G. Busk, J. Stenhouse 1872: H.J. Carter, Th. Anderson 1873: G.J. Allman, H.E. Roscoe 1874: H.C. Sorby, W.C. Williamson 1875: Th. Oldham, W. Crookes 1876: Ch.W. Thomson, W. Froude 1877: F.A. Abel, O. Heer 1878: A.C.L.G Günther, J.A. Broun 1879: A.C. Ramsay, W.H. Perkin
lata 80.	1880: A. Noble, J. Lister 1881: J.H. Jellett, F.M. Balfour 1882: J.W. Strutt (Lord Rayleigh), W.H. Flower 1883: Th.A. Hirst, J.S. Burdon-Sanderson 1884: G. Darwin, D. Oliver 1885: D.E. Hughes, R. Lankester 1886: P.G. Tait, F. Galton 1887: A.R. Clarke, H.N. Moseley 1888: O. Reynolds, F. von Mueller 1889: Th.E. Thorpe, W.H. Gaskell
lata 90.	1890: J. Hopkinson, D. Ferrier 1891: A.W. Rucker, Ch. Lapworth 1892: Ch. Pritchard, J.N. Langley 1893: H.M. Ward, A. Schuster 1894: J.J. Thomson, V. Horsley 1895: J. Murray, J.A. Ewing 1896: A. Geikie, Ch.V. Boys 1897: R. Strachey, A. Forsyth 1898: J. Kerr, W. Gardiner 1899: W.C. McIntosh, G.F. Fitzgerald
rok 1900	A. Newton, P.A. MacMahon

Szczególna teoria względności

pojęcia
podstawowe

prędkość światła w próżni (c)	jednokierunkowa prędkość światła
równoczesność	synchronizacja zegarów absolutna standardowa
układ odniesienia	układ inercjalny pierwsza zasada dynamiki

postulaty

przekształcenia
współrzędnych

Galileusza	grupa Galileusza
Lorentza	czynnik Lorentza grupa Poincarégo grupa Lorentza

zjawiska

kinetyczne	skrócenie Lorentza paradoks drabiny względność jednoczesności dylatacja czasu paradoks bliźniąt podróże w przyszłość relatywistyczny efekt Dopplera precesja Thomasa paradoks Bella paradoks Ehrenfesta
dynamiczne	masa relatywistyczna masa spoczynkowa równoważność masy i energii deficyt masy siła Lorentza

typy cząstek
według prędkości

prędkości
nadświetlne

formalizm
czasoprzestrzenny

pojęcia podstawowe	zdarzenie czasoprzestrzenne linia świata
czasoprzestrzeń Minkowskiego	czterowektor czteropęd interwał czasoprzestrzenny
diagram czasoprzestrzenny	stożek świetlny

dowody
doświadczalne

poprzedzające STW	aberracja światła eksperyment Fizeau doświadczenie Michelsona-Morleya
koroboracje	doświadczenie Kennedy’ego-Thorndike’a doświadczenie Ivesa-Stillwella

dzieje

uczeni

prekursorzy	George Airy François Arago George FitzGerald Armand Fizeau Augustin Fresnel Galileo Galilei Hendrik Lorentz Albert Michelson Edward Morley Henri Poincaré
autor i kontynuatorzy	Albert Einstein Hermann Minkowski

powiązane teorie

klasyczne	mechanika klasyczna klasyczna teoria pola elektrodynamika klasyczna ogólna teoria względności
kwantowe	mechanika kwantowa paradoks EPR relatywistyczna mechanika kwantowa kwantowa teoria pola efekt Unruha