Osada

Ten artykuł dotyczy jednostki osadniczej. Zobacz też: inne znaczenia tego hasła.

Osada – terminologiczne oznaczenie jednostki osadniczej na terenie wiejskim.

  1. Według ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych, osada to niewielka jednostka osadnicza na terenie wiejskim o odmiennym (wyróżniającym się) charakterze zabudowy albo zamieszkana przez ludność związaną z określonym miejscem lub rodzajem pracy, w szczególności: osada młyńska, osada leśna, osada rybacka, osada kolejowa, osada po byłym państwowym gospodarstwie rolnym. Osada może być samodzielna lub może stanowić część innej jednostki osadniczej[1]. Zgodnie ze schematem aplikacyjnym załączonym do rozporządzenia z dnia 9 stycznia 2012 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów, może być zaliczana do rodzaju miejscowości[2].
  2. Według definicji etnologicznych osada jest miejscem dłuższego pobytu grupy ludzi wraz z szeregiem urządzeń wykonanych przez nich dla zapewnienia sobie warunków niezbędnych do prowadzenia przyjętego przez tę grupę ludzką trybu i poziomu życia[3].
  3. W Królestwie Polskim przyjmowano, że osiąga wielkość pośrednią między miastem a wsią. W okresie reform administracyjnych lat 1869–1870, odebrano prawa miejskie 338 z 452 istniejących tam miast[4], w zamian obdarzając je czysto honorowym mianem osady, pozwalającym lokalnej społeczności na wyróżnianie się spośród wsi, lecz niedającym żadnych dodatkowych praw[5].

Zobacz też

Zobacz hasło osada w Wikisłowniku

Przypisy

  1. ↑ Ustawa z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1443).
  2. ↑ Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 21 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów (Dz.U. z 2021 r. poz. 1368).
  3. ↑ Zenon Woźniak, Uwagi o problematyce badawczej starożytnego osadnictwa – Sprawozdania Archeologiczne, tom IX, 1960.
  4. ↑ Motywowano wtedy względami ekonomicznymi, aczkolwiek nie tylko polska, ale i rosyjska nauka przyznaje niemałą w tym rolę poparciu udzielonemu powstaniu styczniowemu. Por. К. Е Ливанцев, Правовой статус городского населения Королевства Польского в XIX в. (до реформы 1866 г.), Правоведение, Министерство высшего и среднего специального образования СССР, Правоведение.N 4, июль-август. -Л.: Изд-во Ленинградского университета, 1979 (ros.).
  5. ↑ Dzieje Końskowoli (red.) Ryszard Szczygieł, Końskowolskie Towarzystwo Regionalne, Lublin, 1988, s. 97–98.

Linki zewnętrzne

  • Osada, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 417 .
Kontrola autorytatywna (oznaczenie jednostki administracyjnej):
  • GND: 4230450-7
  • NDL: 00571418
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/hamlet-settlement
  • Catalana: 0240515
  • DSDE: bygd