Skracanie samogłoski przed samogłoską

Ten artykuł od 2024-02 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Skracanie samogłoski przed samogłoską (łac. vocalis ante vocalem corripitur) – prawo fonetyki łacińskiej, na którego mocy samogłoska długa ulega automatycznemu skróceniu, jeśli znajdzie się w pozycji przed inną samogłoską.

Na przykład w wyrazie flere (płakać) środkowe 'e' jest długie z natury, ale już w formie 1.os. lp. fleo (płaczę) jest krótkie, gdyż następuje po nim samogłoska 'o'.

Wyjątkami od podanej zasady są:

  • genetiwy singularis zaimków: ille, iste, ipse; w formach tych brzmiących illius, istius, ipsius ostatnie 'i' jest regularnie długie, mimo iż stoi po nim 'u';
  • genetiwy singularis przymiotników zaimkowych: unus, alter, alius, ullus, nullus, uter, neuter, uterque, totus, solus; w formach tych brzmiących kolejno unius, alterius, alterius (nie: alius!), ullius, nullius, utrius, neutrius, utriusque, totius, solius, ostatnie 'i' jest, jak powyżej, długie, mimo iż stoi po nim 'u';
  • wyrazy obcego pochodzenia, np. greckie Lyceum, gdzie 'e' jest długie.

W pierwszych dwóch wypadkach samogłoska 'i' może jednak ulegać czasami skróceniu na podstawie opisywanego prawa. Dzieje się tak w poezji ze względów metrycznych.