Ted Cruz

Ted Cruz

Ted Cruz w grudniu 2023
Pełne imię i nazwisko	Rafael Edward Cruz
Data i miejsce urodzenia	22 grudnia 1970 Calgary, Alberta
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu
Okres	od 3 stycznia 2013
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Kay Bailey Hutchison
Radca generalny Teksasu
Okres	od 2003 do 2008
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Julie Parsley[1]
Następca	James C. Ho[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Rafael Edward Cruz (ur. 22 grudnia 1970 w Calgary) – amerykański polityk Partii Republikańskiej i prawnik, senator z Teksasu od 2013 roku, radca generalny Teksasu w latach 2003–2008, kandydat w prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2016 roku.

Wczesne życie i edukacja

Rafael Edward Cruz urodził się 22 grudnia 1970 w Calgary w prowincji Alberta w Kanadzie^[2]. Jego ojcem jest Rafael Cruz, który uciekł z Kuby przed represjami, a następnie był potentatem naftowym i pastorem^[3]. Jego matka natomiast, Eleanor Cruz, jest programistką wywodzącą się z rodziny włosko-irlandzkiej^[3].

W 1992 roku uzyskał tytuł Bachelor’s degree na Uniwersytecie Princeton, a w 1995 roku Juris Doctor na Uniwersytecie Harvarda^[2]. W czasie studiów na Harvardzie był redaktorem pisma akademickiego Harvard Law Review, a także założycielem pisma Harvard Latino Law Review^[4].

Wczesna kariera polityczna i prawnicza

Od 1996 do 1997^[4] pracował jako asystent sędziego w biurze Prezesa Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych Williama Rehnquista^[2]. Następnie praktykował prawo w sektorze prywatnym^[3]. W latach 1997–1999 był zatrudniony w firmie Cooper, Carvin & Rosenthal w Waszyngtonie^[4].

W 1999 roku zaangażował się w kampanię prezydenckiej George’a W. Busha jako doradca ds. polityki wewnętrznej^[3]. Po zwycięstwie Busha w ⁣⁣wyborach w 2000 roku⁣⁣⁣ pracował^[3] w administracji nowego prezydenta jako zastępca zastępcy prokuratora generalnego w Departamencie Sprawiedliwości USA^[2] przez jeden rok w 2001^[4]. W latach 2001–2003^[4] dyrektor Biura Planowania Polityki w Federalnej Komisja Handlu^[2].

W latach 2003-2008 był radcą generalnym Teksasu^[2]. Statystycznie był pierwszą osobą pochodzenia latynoamerykańskiego, która objęta tę funkcję i najdłużej urzędującą osobą na tym stanowisku^[2]. Prowadził osiem spraw przed Sądem Najwyższym Stanów Zjednoczonych^[3]. Następnie powrócił do prywatnej praktyki^[3].

Od 2008 do 2013 roku był zatrudniony jako adwokat w firmie Morgan, Lewis & Bockius in Houston^[4]. W międzyczasie od 2004 do 2009 roku był adiunktem na Wydziale Prawa Uniwersytetu Teksańskiego^[4].

Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu

Wybory w 2012 roku i objęcie funkcji

W 2012 roku brał udział w prawyborach Partii Republikańskiej przed wyborami do Senatu, które odbyły się 29 maja^[5]. Był popierany przez ruch TEA Party^[5]. Uplasował się na drugim miejscu za zastępcą gubernatora Teksasu Davidem Dewhurstem i obaj zakwalifikowali się do drugiej tury^[5]. Ta odbyła się 31 lipca i Cruz wygrał, zdobywając 57% głosów^[4]. 6 listopada we właściwych wyborach do Kongresu pokonał Paula Sadlera z Partii Demokratycznej stosunkiem 56 do 41 procent głosów^[4].

Jeszcze przed objęciem funkcji, 14 listopada 2012 roku objął funkcję wiceprzewodniczącego Republikańskiego Komitetu Narodowego Senatorskiego^[4].

Jego pierwsza kadencja w Senacie rozpoczęła się 3 stycznia 2013 roku^[2]. Tym samym został pierwszym senatorem z Teksasu pochodzenia latynoamerykańskiego^[4]. Objął posadę należącą wcześniej do odchodzącej na emeryturę Kay Bailey Hutchison z Partii Republikańskiej^[6].

15 marca 2019 zostało ujawnione, że na kampanię wyborczą Cruza nałożono 35 tysięcy dolarów kary za błędne zaraportowanie ponad miliona dolarów pożyczek^[4].

Działalność w trakcie sprawowania funkcji

Jest autorem dziesiątek aktów prawnych, które weszły w życie, w tym dotyczących rozszerzenia planu 529^[3] (sponsorowany przez rząd plan inwestycyjny pozwalający oszczędzać pieniądze na edukacje^[7]), uchylenia indywidualnego mandatu Obamacare^[3] (indywidualny mandat wymaga, aby Amerykanie mieli ubezpieczenie zdrowotne, a firmy zapewniały je swoim pracownikom^[8]), nałożenia sankcji na terrorystów, którzy wykorzystywali cywilów jako ludzkie tarcze, uznania Korei Północnej jako państwa sponsorującego terroryzm, powstrzymywania postępu budowy gazociągu Nord Stream 2, ponownego autoryzowania i reformowania NASA i rozliczania dyktatur w Ameryce Południowej^[3].

Dodatkowo opowiadał się za dodatkowym wysiłkiem na rzecz wsparcia rozwoju miejsc pracy w Teksasie, ograniczenia monopolu Big Techu, zabezpieczenia granicy i ponownego rozpatrzenia relacji amerykańsko-chińskich oraz pociągnięcie Komunistycznej Partii Chin do odpowiedzialności za ukrywanie pandemii COVID-19, łamanie praw człowieka, oraz angażowanie się w cenzurę, propagandę i szpiegostwo w Stanach Zjednoczonych^[3].

24 września 2013 roku^[4] wygłosił trwającą ponad 21 godzin przemowę w Senacie^[9], co było wówczas czwartą najdłuższą przemową w historii Senatu Stanów Zjednoczonych (za przemową Stroma Thurmonda w 1957 roku, Alfonsa D’Amato w 1986 i Wayne’a Morse’a w 1953)^[10]. Przemowa dotyczyła jego sprzeciwu wobec ustawy o służbie zdrowia prezydenta Baracka Obamy, Patient Protection and Affordable Care Act^[9]. W jej trakcie przeczytał cały wiersz Kto zje zielone jajka sadzone? Dr. Seussa, co stało się jednym z jego najbardziej rozpoznawalnych czynów w karierze politycznej^[4]. W 2021 roku nawiązał do niego, sprzedając podpisane przez siebie egzemplarze książki z wierszem, które w ciągu jednego dnia przyniosły dochód 125 tysięcy dolarów^[11].

6 listopada 2018 roku został wybrany na drugą kadencję^[4], kończącą się 3 stycznia 2025 roku^[2]. W wyborach pokonał kandydata Partii Demokratycznej Beto O’Rourke'a stosunkiem 50,9 do 48,3 procent głosów^[4].

13 lipca 2020 roku Chińska Republika Ludowa ogłosiła sankcje wobec urzędników amerykańskich, w tym Teda Cruza, w odwecie za ujawnienie 9 lipca przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych środków, za pomocą których miałoby dochodzić do łamania praw człowieka w Sinciangu^[4].

Wybory prezydenckie w 2016 roku

23 marca 2015 roku zapowiedział swój udział w wyborach prezydenckich w 2016 roku i poprzedzających je prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej^[4]. Najpierw oficjalnie ogłosił swoją kandydaturę na Twitterze, a później tego samego dnia potwierdził ją w czasie przemówienia na Liberty University w Lynchburg w stanie Wirginia^[4]. 27 kwietnia przedstawił Carly Fiorinę jako wybraną przez siebie potencjalną kandydatkę na wiceprezydenta^[4]. Ostatecznie zakończył swoją kampanię wyborczą 3 maja po niezadowalających wynikach w prawyborach w Indianie^[4].

W prawyborach prezydenckich Partii Republikańskiej w 2012 roku zdobył 25,08% wszystkich głosów, zajmując drugie miejsce za Donaldem Trumpem^[12]. 23 września 2016 roku oficjalnie poparł kandydaturę Trumpa w wyborach prezydenckich, pomimo początkowej niechęci, by to zrobić i wielu ataków personalnych w czasie debat Trumpa i Cruza^[4].

Wyniki wyborcze

Poniżej wymienione zostały wybory powszechne, w których Ted Cruz wziął czynny udział. Poprzez głównego przeciwnika rozumie się kandydata, który w danych wyborach wygrał lub zajął drugie miejsce jeśli wygrał Cruz.

Rok	Wybory	Partia		Główny przeciwnik		Wynik			Źródło
						Głosy powszechne	%	Wygrana
2012	Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (I tura)		Partia Republikańska		David Dewhurst (Republikanin)	480 558	34,16		[13]
	Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie (II tura)		Partia Republikańska		David Dewhurst (Republikanin)	631 812	56,82		[14]
	Wybory do Senatu USA w Teksasie		Partia Republikańska		Paul Sadler (Demokrata)	4 440 137	56,46		[15]
2016	Prawybory prezydenckie Partii Republikańskiej w 2012 roku		Partia Republikańska		Donald Trump (Republikanin)	7 822 100	25,08		[12]
2018	Prawybory przed wyborami do Senatu USA w Teksasie		Partia Republikańska		Mary Miller (Republikanin)	1 322 724	85,36		[16]
	Wybory do Senatu USA w Teksasie		Partia Republikańska		Beto O’Rourke (Demokrata)	4 260 553	50,89		[17]

Życie prywatne

Jest baptystą, utożsamiającym się z Południową Konwencją Baptystyczną^[4].

Do czerwca 2014 roku miał podwójne obywatelstwo – amerykańskie i kanadyjskie, którego ostatecznie się zrzekł^[4].

Jest żonaty z Heidi Cruz, z domu Nelson, którą poznał, gdy razem pracowali w sztabie wyborczym George’a W. Busha w latach 1999–2000 przed wyborami prezydenckimi^[3]. Razem mają dwie córki: Caroline i Catherine^[3].

Przypisy