Ważki równoskrzydłe
| Zygoptera[1] | |||
| Sélys, 1854 | |||
 Samiec świtezianki dziewicy (Calopteryx virgo) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Podkrólestwo | |||
| (bez rangi) | pierwouste | ||
| Nadtyp | wylinkowce | ||
| Typ | stawonogi | ||
| Podtyp | sześcionogi | ||
| Gromada | owady | ||
| Podgromada | owady uskrzydlone | ||
| Infragromada | Palaeoptera | ||
| Rząd | ważki | ||
| Podrząd | ważki równoskrzydłe | ||
| |||
| |||
Ważki równoskrzydłe (Zygoptera) – podrząd owadów z rzędu ważek (Odonata).
Charakterystyka
Charakteryzują się długim i szczupłym ciałem[2], a także tym, że obie pary ich skrzydeł mają podobny kształt i rozmiar[2][3] oraz są mocno zwężone u nasady[3]. Kiedy ważki te odpoczywają, składają skrzydła nad odwłokiem[2][3] (u pałątkowatych pozostają lekko rozchylone)[3]. Mają zdolność poruszania nimi w różnych płaszczyznach, co daje im duże zdolności manewrowania, ale sprawia, że ich lot jest relatywnie słaby[2].
Na przedzie ciała mają dwoje półkolistych oczu, rozsuniętych dość szeroko od siebie (na odległość większą, niż szerokość oka), na końcu zaś – dwie pary przydatków analnych (paraprokty i cerci) oraz kompletne pokładełko u samic[2].
Ich larwy są długie i wąskie. Oddychają trzema wąskimi skrzelotchawkami o lekko spiczastym kształcie, umieszczonymi na końcu odwłoka, oraz jelitem tylnym[2].
Polują nie tylko w locie na owady latające, ale mogą też chodzić po roślinach i zjadać mszyce czy pająki[potrzebny przypis].
Systematyka
Do ważek równoskrzydłych zaliczane są następujące rodziny[4]:
- Nadrodzina Lestoidea
- Nadrodzina Platystictoidea
- Nadrodzina Calopterygoidea
- Priscagrionidae
- Philogeniidae
- Tatocnemididae
- Pentaphlebiidae
- Protolestidae
- Mesagrionidae – jedynym przedstawicielem jest Mesagrion leucorrhinum
- Dicteriadidae
- Hypolestidae
- Heteragrionidae
- Polythoridae
- Mesopodagrionidae
- Amanipodagrionidae – jedynym przedstawicielem jest Amanipodagrion gilliesi
- Pseudolestidae – jedynym przedstawicielem jest Pseudolestes mirabilis
- Lestoideidae
- Euphaeidae
- Devadattidae
- Amphipterygidae
- Thaumatoneuridae
- Rhipidolestidae
- Philogangidae
- Philosinidae
- Argiolestidae
- Megapodagrionidae
- Calopterygidae
- Chlorocyphidae
- Rimanellidae – jedynym przedstawicielem jest Rimanella arcana
- Sciotropis – incertae sedis
- Nadrodzina Coenagrionoidea
Ważki równoskrzydłe Polski
Odonatofauna Polski reprezentowana jest przez przedstawicieli 4 rodzin[2][3][5]:
- świteziankowate (Calopterygidae)
- łątkowate (Coenagrionidae)
- pałątkowate (Lestidae)
- pióronogowate (Platycnemididae)
Przypisy
- ↑ Zygoptera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g Rafał Bernard, Paweł Buczyński: Zoologia – Stawonogi. Czesław Błaszak (red.). T. 2. cz. 2. PWN, 2012, s. 142-143.
- ↑ a b c d e Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
- ↑ D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-01-27. [dostęp 2022-02-13]. (ang.).
- ↑ Ważki (Odonata) Polski: Systematyka. Strona internetowa Sekcji Odonatologicznej PTE. [dostęp 2010-07-31].
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: animal/damselfly
- SNL: vannymfer
- DSDE: vandnymfer
