Kinesko-sovjetski granični sukob

Kinesko-sovjetski sukob
Deo Hladnog rata i Kinesko-sovjetskog raskola

sovjetski tenk tipa T-62 zarobljen na spornom otoku Damanski/Zhenbao
Vrijeme:2. mart – 11. septembar 1969
Mjesto:granica Kine i Sovjetskog Saveza
Rezultat: Status quo ante bellum[1]
Teritorijalne
promjene:		 granica de facto nepromijenjena, sa izuzetkom otoka Damanski/Zhenbao koji je otada uglavnom kontrolirala Kina
Sukobljene strane
 Sovjetski Savez  Kina
Komandanti i vođe
Sovjetski Savez Leonid Brežnjev Narodna Republika Kina Mao Zedong
Snaga
658.000 ljudi 814.000 ljudi
Žrtve i gubici
59 mrtvih
94 ranjena
(sovjetski izvori)[2]
27 tenkova i oklopnih vozila uništeno
(kineski izvori)[3]
1 zapovjedno vozilo
(kineski izvori)[4]
desetine kamiona uništenih
(kineski izvori)[5]
jedan sovjetski tenk T-62 zarobljen[1]		 71 mrtav i 68 ranjenih
(kineski izvori)
200~800 mrtvih[6]
(sovjetski izvori)[2]

Kinesko-sovjetski granični sukob se odnosi na niz manjih oružanih sukoba koji su se tokom nekoliko mjeseci 1969. godine vodili između oružanih snaga Narodne Republike na jednoj, i Sovjetskog Saveza na drugoj strani. Neposredni povod su bili teritorijalni sporovi između dvije države, a sami sukobi su izbili u kontekstu kinesko-sovjetskog raskola, odnosno borbe te dvije komunističke države za prestiž među marksističkim pokretima u svijetu i dominantni položaj u Euroaziji. Uglavnom su imali oblik izoliranih čarki na granici, sa izuzetkom višednevnog sukoba na otoku Damanski/Zhenbao na rijeci Usuri, u kojem su obje strane koristile artiljeriju i oklopna vozila i nakon kojeg je otok de facto ostao pod kineskom kontrolom. Sukob je predstavljao prvi u historiji u kojem su međusobno sukobljene strane raspolagale nuklearnim oružjem, a odvijao se istovremeno sa Hladnim ratom, uključujući vijetnamski rat gdje su obje sukobljene strane imale istog komunističkog saveznika u Sjevernom Vijetnamu. Nastojanje da se izbjegnu potencijalno katastrofalne posljedice su u septembru 1969. godine natjerale obje strane da postepeno de-eskaliraju sukob da ga zamrznu; odnosi dvije zemlje su, međutim, ostali hladni sve do 1989. godine, a tek 1991. godine su sklopljeni prvi sporazumi kojima se nastojalo trajno riješiti granične sporove, da bi njihovo konačno rješenje predstavljao sporazum Kine sa Ruskom Federacijom 2004. godine.

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 Gerson, Michael S. (November 2010) The Sino-Soviet Border Conflict: Deterrence, Escalation, and the Threat of Nuclear War in 1969. Center for Naval Analyses
  2. ↑ 2,0 2,1 See (ru) D. S. Ryabushkin, Мифы Даманского. Moscow: АСТ, 2004, str. 151, 263–264.
  3. ↑ Kuisong, str. 25, 26, 29
  4. ↑ Kuisong, str. 25
  5. ↑ Kuisong, str. 28–29
  6. ↑ John Baylis et al. Contemporary Strategy: Vol. 2, The Nuclear Powers. New York: Holmes & Meier, 1987, p. 89.

Literatura

Kinesko-sovjetski granični sukob na Wikimedijinoj ostavi
  • Yang, Kuisong (2000). „The Sino-Soviet Border Clash of 1969: From Zhenbao Island to Sino-American Rapprochement”. Cold War History 1: 21–52. DOI:10.1080/713999906. 
  • p
  • r
  • u
1940-e
1950-e
1960-e
1970-e
1980-e
1990-e
Zamrznuti sukobi
  • Abhazija
  • Kina
  • Koreja
  • Nagorno-Karabah
  • Južna Osetija
  • Transnistrija
  • Kinesko-indijski granični spor
  • Spor oko Sjevernog Bornea
Vanjska politika
Ideologije
Organizacije
Propaganda
Utrke
Vidi i
  • Brinkmanship
  • Odnosi NATO-a i Rusije
  • Sovjetska špijunaža u Sjedinjenim Državama
  • Ruska špijunaža u Sjedinjenim Državama
  • Američka špijunaža u Sovjetskom Savezu
  • Američka špijunaža u Rusiji
  • Odnosi Sjedinjenih Država i Sovjetskog Saveza
  • Američko-sovjetski susreti
  • Hladni rat II
  • Kategorija
  • Kronologija
  • Spisak sukoba