Lusitanik

Lusitanik / Yahudi Portekizcesi
Judeu-Português
Ana dili olanlarHollanda, İngiltere, Kuzey Amerika
Konuşan sayısı< 2000  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Varsayılan
  • Lusitanik / Yahudi Portekizcesi
Yazı sistemiİbrani, Latin
Dil kodları
ISO 639-3–

Lusitanik (veya Yahudi Portekizcesi) Portekiz Yahudilerinin konuştuğu nesli tehlike altında olan bir dildir.

Tanımı

Yahudi Portekizcesi 16. yüzyıla kadar Portekiz'deki Yahudiler'in ve diğer topraklardaki Portekiz asıllı Yahudiler'in anadiliydi. Metinlerinde bazen İbrani alfabesi bazen de Latin alfabesi kullanılır.

İspanyol Yahudileri ile karşılıklı evlilikler sonucu Ladino diline Portekizce'den kelimeler girdi. İspanyol Yahudileri'nin aksine Portekiz Yahudileri ülkelerinden kovulmayıp din değiştirmeye zorlandılar. 1497'de Kral 1. Manuel'in fermanıyla topluca vaftiz edildiler. Bu yüzden Yahudiler Hristiyan görünüp gizlice Yahudilikler'ine devam ettiler ve bunlara morrano dendi. 1536'da Portekiz'de Engizisyonlar başlayınca Fransa, Hollanda (özellikle Amsterdam), Kuzey Almanya (özellikle Hamburg), İngiltere'ye ve Amerika'ya göç ettiler.

Portekiz'de 19.yy'a kadar hayatta kalmayı başarmış bu dilin Papiamento ve Saramaccan dilleri üzerinde etkisi oldu.

Özellikleri

İbranice'den etkileşim

Lusitanik İbranice Türkçe
cados kodeş kutsal
esnoga (Yunanca) sinagog
jessiba yeşiva dini okul
massó matzah hamursuz ekmek
misvá mitzvah sevap/dini görev
ros roş baş
rassim raşim başlar
rossaná roş haşanah Yahudilikte yeni yıl (Roşaşana)
sabá Şabat Cumartesi
sedacá tzedakah sadaka
queilá kehila cemaat
quidus kidduş Kiduş
tebá tevah sinagoglarda duaların okunduğu platform
Yahudi dilleri
Diğer
Kartveli:
Gruzinik
Dravid:
Yahudi Malayalamı
  • g
  • t
  • d

Ladino'dan etkileşim

Lusitanik Portekizce Ladino Türkçe
ay há ay var
Dio Deus (arch. Deo) Dio Tanrı
manim mãos manos eller

Eski Portkizce'den kalan

Lusitanik Modern Portekizce Türkçe
algua alguma herhangi
angora agora şimdi
apartar separar ayır (ıl)mak
aynda ainda henüz
dous dois iki

Dış bağlantılar

  • Jewish Language Research Center Yahudi Portekizcesi15 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Thesouro dos Dinim, a Halakhic work27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Taslak simgesiHint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiYahudilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
Taslak simgesiPortekiz ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.