Metan

Metan
Adlandırmalar
Diğer adlar
Metil hidrür, bataklık gazı, madengazı
Tanımlayıcılar
  • 74-82-8
3D model (JSmol)
  • Etkileşimli görüntü
ECHA InfoCard 100.000.739 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
PubChem CID
  • 297
  • DTXSID8025545 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
InChI
  • InChI=1/CH4/h1H4
SMILES
  • C
Özellikler
Molekül formülü CH4
Molekül kütlesi 16,042 g/mol
Görünüm Renksiz gaz
Yoğunluk 0,717 kg/m³ (gaz)
415 kg/m³ (sıvı)
Erime noktası -182,5 °C
91 K
-297 °F
Kaynama noktası -161,6 °C
112 K
-259 °F
Çözünürlük (su içinde) 35 mg/L (17 °C'de)
Tehlikeler
GHS etiketleme sistemi:
R-ibareleri R12
G-ibareleri (S2), S9, S16, S33
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 2: Yoğun veya sürekli ancak kronik olmayan maruziyet geçici iş göremezliğe veya olası kalıcı hasara neden olabilir. Örnek: KloroformYanıcılık 4: Normal atmosferik basınç ve sıcaklıkta hızla veya tamamen buharlaşır veya havada hızla dağılır ve kolayca yanar. Alevlenme noktası 23 °C'nin altındadır (73 °F). Örnek: PropanKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlike SA: Basit boğulma gazı. Örnek: Azot, helyum
2
4
0
SA
Parlama noktası -188 °C
Patlama sınırları %5 – 15
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Metan, kimyasal formülü CH4 (Karbon ve 4 Hidrojen atomu) olan bileşiktir. Normal sıcaklık ve basınçlarda gaz halinde bulunan metan, kokusuzdur. Doğalgazın bir bileşenidir ve önemli bir yakıttır. Oksijenin varlığında bir mol metanın yanmasıyla bir mol karbondioksit ve iki mol su ve 55.5 MJ/kg ısı açığa çıkar:

CH4 + 2 O2 → CO2 + 2H2O+55.5 MJ/kg

Doğal metan hem zemin altında hem de deniz tabanı altında bulunabilir. Yüzeye ve atmosfere ulaştığında atmosferik metan olarak bilinir.

Endüstriyel devrimden önce (1750 yılında) atmosferdeki metan 720 ppb seviyesindeydi.[1] 2000'li yılların başında metan seviyesi stabil bir seviyeye ulaşmış, ancak 2007'den beri atmosferdeki metan oranı hızlı bir artış göstermektedir. 2017 yılında, atmosferik metan 1850 ppb seviyesine ulaşmıştır.[1]

1750'den beri Dünya'nın atmosferik metan konsantrasyonu yaklaşık %150 oranında arttı ve uzun süren ve küresel olarak karışan sera gazlarının toplam radyasyon zorlamalarının %20'sini oluşturuyor (bu gazlar su buharı içermiyor; Sera etkisinin en büyük bileşeni).

Metan, sera gazlarının içerisinde, Küresel ısınmada oynadığı rol açısından, Karbondioksit'ten sonra ikinci sırada gelmektedir.[1] Ayrıca çöplerdeki metandan yakıt elde edilebilir. Doğal metan gazları atmosfere zarar vermez.

Metanojen arkeler metan üretimi yapar. Bu canlı türü zorunlu anaerob bir arkedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Saunois, Marielle; Stavert, Ann R.; Poulter, Ben; Bousquet, Philippe; Canadell, Josep G.; Jackson, Robert B.; Raymond, Peter A.; Dlugokencky, Edward J.; Houweling, Sander; Patra, Prabir K.; Ciais, Philippe (15 Temmuz 2020). "The Global Methane Budget 2000–2017". Earth System Science Data (İngilizce). 12 (3): 1561-1623. doi:10.5194/essd-12-1561-2020. ISSN 1866-3516. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 
Taslak simgesiKimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
Metan (CH4) • Etan (C2H6) • Propan (C3H8) • Bütan (C4H10) • Pentan (C5H12) • Hekzan (C6H14) • Heptan (C7H16) •Oktan (C8H18) • Nonan (C9H20) • Dekan (C10H22) • Undekan (C11H24) • Dodekan (C12H26)
  • g
  • t
  • d
Doymuş
alifatik
hidrokarbonlar
Alkanlar
CnH2n + 2
Doğrusal alkanlar
Dallanmış alkanlar
Sikloalkanlar
Alkilsikloalkanlar
Bisikloalkanlar
  • Housan (bisiklo[2.1.0]pentan)
  • Norbornan (bisiklo[2.2.1]heptan)
  • Dekalin (bisiklo[4.4.0]dekan)
Polisikloalkanlar
Diğer
  • Spiroalkanlar
Doymamış
alifatik
hidrokarbonlar
Alkenler
CnH2n
Doğrusal alkenler
Dallanmış alkenler
  • İzobuten
  • İzopenten
  • İzohekzen
  • İzohepten
  • İzookten
  • İzononen
  • İzodeken
Alkinler
CnH2n − 2
Doğrusal alkinler
Dallanmış alkinler
  • İzopentin
  • İzohekzin
  • İzoheptin
  • İzooktin
  • İzononin
  • İzodekin
Sikloalkenler
Alkilsikloalkenler
  • Metilsiklopropen
  • Metilsiklobüten
  • Metilsiklopenten
  • Metilsiklohekzen
  • İzopropilsiklohekzen
Bisikloalkenler
  • Norbornen
Sikloalkinler
Dienler
Diğer
  • Alkatrien
  • Alkadayn
  • Kümülen
  • Siklooktatetraen
  • Siklododekatrien
  • Enin
Aromatik
hidrokarbonlar
PAHlar
Asenler
  • Naftalin
  • Antrasin
  • Tetrasin
  • Pentasin
  • Hekzasin
  • Heptasin
Diğer
  • Azulen
  • Floren
  • Helisenler
  • Sirkülenler
  • Bütalen
  • Fenantren
  • Krisen
  • Piren
  • Koranülen
  • Kekulen
Alkilbenzenler
Diğer
Diğerleri
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNF: cb11980022t (data)
  • GND: 4169678-5
  • LCCN: sh85084379
  • LNB: 000171382
  • NDL: 00576602
  • NKC: ph122774
  • NLI: 987007529210705171