Mirza Esedullah Han Galib

Mirza Esedullah Han Galib (Urduca: غاؔلب; Hintçe:  ग़ालिब) doğum adı: Mirza Esedullah Baig Han (Urduca/Farsça: مرزا اسد اللہ بیگ خان), d. 27 Aralık 1797 – ö. 15 Şubat 1869),^[1]  Büyük Britanya koloni dönemi Babür İmparatorluğu zamanında yaşamış klasik Urduca ve Farsça şiirleriyle tanınan şair. Müstear isim olarak Galib ("baskın") ve Asad ("aslan") isimlerini kullanmıştır. Yaşamı boyunca Babürlüler, Britanyalılar tarafından etkisizleştirildiler ve yerlerinden edildiler, 1857 Hindistan İsyanı'nın bastırılmasından sonra da tamamen egemenlikleri sona erdi. Galib tüm bu süreçleri şiirlerine yansıtmıştır.^[2] Galib daha sonra birçok kişi tarafından değişik şekillerde yorumlanan gazeller yazmıştır. Galib, Babür Dönemi'nin son büyük şairi ve Urdu dilinin en popüler ve etkili şairlerinden biri olarak kabul edilir. Bugün sadece Hindistan ve Pakistan'da değil dünyanın birçok bölgesinde tanınmış bir şairdir.^[3]

Bazı eserleri

Urduca

• Divan-e Galib: Urduca gazel, kaside ve mersiye türünde şiirlerin yer aldığı divan.
• Galib ki Nadir Tehririn (1961 Delhi) Galib’in vefatından sonra ortaya çıkan mektup ve nesir yazıları.
• Hutut-e Galib (1941 İlahabad; 1963 ‘Aligarh) 528 mektuptan oluşan derleme.
• Hutut-e Galib (1951, 1969 Lahor) mektup derlemesidir.
• Kadirnamah: (1856, 1861, 1863, Delhi) Çocukların temel eğitimini amaçlayan konulardan oluşur.
• Makatib-e Galib (1937 Bombay; 1949 Rampur) Galib’in iki Rampur navabına yazdığı 115 mektuptan oluşur.
• Nadir Hutut-e Galib (1939 Lakhnow) 27 mektuptan oluşan mektup derlemesidir.
• Nadirat-e Galib (1949 Karaçi) 74 mektupluk derleme.
• Urdu-ye Mu’alla (1869, Delhi) Mektuplardan oluşan bu derleme.
• ‘Ud-e Hindi: (1868, Miirat) Galib’in mektuplarından oluşan derlemeler.

Farsça

• Destenbu: (1858 Agra; 1865 Bireyli; 1868 Lakhnow) 1857 Hint İsyanı'nı anlatır.
• Divan-e Farsi-ye Galib (1845 Delhi) Farsça şiirlerinin toplandığı divanıdır.
• Durafş-e Kavyani (1865 Delhi) Kat‘-e Burhan’ın ikinci baskısı.
• Du‘a-ey Sabah: (1867 Lakhnow)
• Kat‘-e Burhan: (1862 Lakhnow)
• Kulliyat-e Galib (1863 Lakhnow) Gazel, mesnevi, kaside ve rubailerden oluşur.
• Kulliyat-e Nesr-e Galib (1868 Lakhnow) Galib’in çeşitli kitaplara yazdığı önsöz ve benzeri yazılardan oluşur.
• Mesnevi-ye Abr-e Goherbar: (1864 Delhi) Muhammed'in savaşlarını yazdığı ancak bitiremediği eser.
• Mihr-e Nim Ruz: (1854 Delhi; 1868 Laknow) Timur hanedanı tarihi.
• Nikat u Rikkat-e Galib (1867 Delhi)
• Penc Genc-e Aheng veya Panc Aheng (1849 Delhi; 1853 Lakhnow) şiir seçmeleri.
• Sebed-e Çin: (1867 Delhi) Galib’in Külliyat’ına giremeyen şiirleri.

Konuyla ilgili yayınlar

• Urdu letters of Mirza Asaduʼllāh Khan Galib, tr. by Daud Rahbar. SUNY Press, 1987. ISBN 0-88706-412-4.

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Indiasurfing.com Poetry of Mirza Ghalib with meaning4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ballimaran.com Haveli of Mirza Ghalib, Chandni Chowk, Delhi2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ghalib Institute, New Delhi
• A Visit to Mirza Ghalib's Haveli in Ballimara, Old Delhi 13 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ghalib in Love
• Loharu Family 31 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (Blog) Kuchh Sacche Moti: Ghalib

Çalışmalar

• Selected couplets recited by Gauhar Parvez 14 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Selected couplets recited by S M Shafiq 14 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ghalib at Kavita Kosh24 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Devanagari Hindi script)
• Fully coloured Deewan-e-Ghalib 17 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Best Urdu-Poetry by Mirza Ghalib 22 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ghazal Translated By Qazi Muhammad Ahkam 30 Mayıs 2011^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• koii ummiid bar nahii.n aatii Translated By Qazi Muhammad Ahkam 22 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Selected Ghazals of Ghalib(Audio) Read by Qazi Muhammad Ahkam 27 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• DIVAN - E - GHALIB 1 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Urdu Ghazals of Mirza Asadullah Khan "GHALIB".
• Deewan-E-Ghalib 9 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Poetry of Ghalib - Complete Collection of Mirza Ghalib, A large Number of his Ghazals
• The Love Sonnets of Ghalib 2 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Biography, selected works, and all things Ghalib
• Biography and selected works 4 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• The Joy of the Drop 23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - 37 poems by Ghalib in English translation.
• Selected couplets of Mirza Ghalib 26 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Selected couplets with translation of Mirza Ghalib
• English translation of one of Ghalib's Persian poems.27 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Authorised Version of Deewan-e-Ghalib known as Nuskhae Hamidia uploaded by Javed Hussen23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Complete Persian poetry of Mirza Ghalib at scribd uploaded by Javed Hussen 23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Mirza Ghalib's Diary of 1857 First Indian Libaretion Struggle in Urdu Translation uploaded by Javed Hussen 23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• unpublished Poems of Mirza Ghalib edited by Kalidas Gupta Raza uploaded by Javed Hussen23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• original Urdu free pdf of Yaadgare Ghalib by Altaf Hussain Hali^{[ölü/kırık bağlantı]}
• Loharu Family Link 31 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• An Bangla selected translation of Mirza Ghalib with original Urdu 23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.