SN 1987A

SN 1987A
Tàn dư SN 1987A dưới ánh sáng khả kiến ghép chồng lên nhiều phổ khác nhau. Dữ liệu từ ALMA (vô tuyến, trong màu đỏ) cho thấy bụi mới hình thành từ trung tâm của di tích. Dữ liệu từ Hubble (khả kiến, trong màu lục) và Chandra (tia X, trong màu lam) cho thấy sóng xung kích đang giãn nở.^[1]
Dữ liệu quan sát (Kỷ nguyên J2000)
Kiểu siêu tân tinh	Loại II (dị thường)^[2]
Thiên hà chủ	Đám Mây Magellan Lớn
Chòm sao	Kiếm Ngư
Xích kinh	05^h 35^m 28.03^s^[3]
Xích vĩ	−69° 16′ 11.79″^[3]
Tọa độ thiên hà	G279,7-31,9
Ngày tháng phát hiện	24 tháng 2 năm 1987 (23:00 UTC) Đài quan sát Las Campanas^[4] ^{{{iauc}}}
Độ sáng cao nhất (V)	+2,9
Khoảng cách	167.885 ly (51,474 kpc)
Đặc trưng vật lý
Sao tổ tiên	Sanduleak -69° 202
Kiểu tổ tiên	Sao siêu khổng lồ loại B3
Màu (B-V)	+0,085
Đặc trưng đáng chú ý	Siêu tân tinh gần nhất kể từ khi có kính thiên văn

Tàn tích dạng vành đang giãn nở của SN 1987A và tương tác của nó với môi trường xung quanh, quan sát qua tia X và ánh sáng khả kiến.

SN 1987A là một siêu tân tinh nằm tại rìa của tinh vân Tarantula trong Đám Mây Magellan Lớn (một thiên hà lùn nằm gần Ngân Hà). Nó nằm cách Trái Đất xấp xỉ 51,4 kiloparsec, gần bằng 168.000 năm ánh sáng,^[3] đủ gần để có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Có thể nhìn thấy siêu tân tinh tại Bán Cầu Nam trong thời gian nó xảy ra. Nó là siêu tân tinh gần nhất được quan sát sau siêu tân tinh SN 1604, mà đã xảy ra trong Ngân Hà. Ánh sáng từ siêu tân tinh đã tới Trái Đất vào ngày 23 tháng 2 năm 1987.^[6] Đây là siêu tân tinh đầu tiên quan sát thấy trong năm 1987, và được ký hiệu là "1987A". Độ sáng của nó đạt cực đại vào tháng Năm với cấp sao biểu kiến bằng khoảng 3 và giảm dần trong những tháng sau đó. Nó là cơ hội đầu tiên cho các nhà thiên văn học nghiên cứu chi tiết tính chất của một siêu tân tinh, và việc quan trắc đã cung cấp thêm nhiều thông tin về siêu tân tinh loại II. Một trong những kết quả quan trọng nhất, SN1987A cung cấp thông tin đầu tiên xác nhận việc quan trắc trực tiếp thấy nguồn năng lượng phóng xạ đối với bức xạ trong ánh sáng khả kiến khi thu nhận được các vạch phổ của tia gamma từ sự có mặt của hai loại hạt nhân phóng xạ, ⁵⁶Co và ⁵⁷Co. Điều này chứng minh bản chất phóng xạ của tàn tích siêu tân tinh có độ bừng sáng trong thời gian dài sau khi vụ nổ xảy ra.

Xem thêm

List of supernovae
History of supernova observation
List of supernova remnants
List of supernova candidates

Tham khảo

^ “ALMA Spots Supernova Dust Factory”. ESO Press Release. Truy cập ngày 7 tháng 1 năm 2014.
^ Lyman, J. D.; Bersier, D.; James, P. A. (2013). “Bolometric corrections for optical light curves of core-collapse supernovae”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 437 (4): 3848. arXiv:1311.1946. Bibcode:2014MNRAS.437.3848L. doi:10.1093/mnras/stt2187.
^ ^a ^b ^c “SN1987A in the Large Magellanic Cloud”. Hubble Heritage Project. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2006.
^ “IAUC4316: 1987A, N. Cen. 1986”. 24 tháng 2 năm 1987.
^ Larsson, J.; Fransson, C.; Ostlin, G.; Gröningsson, P.; Jerkstrand, A.; Kozma, C.; Sollerman, J.; Challis, P.; Kirshner, R. P.; Chevalier, R. A.; Heng, K.; McCray, R.; Suntzeff, N. B.; Bouchet, P.; Crotts, A.; Danziger, J.; Dwek, E.; France, K.; Garnavich, P. M.; Lawrence, S. S.; Leibundgut, B.; Lundqvist, P.; Panagia, N.; Pun, C. S. J.; Smith, N.; Sonneborn, G.; Wang, L.; Wheeler, J. C. (2011). “X-ray illumination of the ejecta of supernova 1987A”. Nature. 474 (7352): 484–486. arXiv:1106.2300. Bibcode:2011Natur.474..484L. doi:10.1038/nature10090. PMID 21654749.
^ “Astrometry of SN 1987A and Sanduleak-69 202”. Bibcode:1987A&A...177L...1W. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)

Graves, G.J.M; Challis, Peter M.; Chevalier, Roger A.; Crotts, Arlin; Filippenko, Alexei V.; Fransson, Claes; Garnavich, Peter; Kirshner, Robert P.; Li, Weidong; Lundqvist, Peter; McCray, Richard; Panagia, Nino; Phillips, Mark M.; Pun, Chun J. S.; Schmidt, Brian P.; Sonneborn, George; Suntzeff, Nicholas B.; Wang, Lifan; Wheeler, J. Craig (2005). “Limits from the Hubble Space Telescope on a point source in SN 1987A”. Astrophysical Journal. 629 (2): 944–959. arXiv:astro-ph/0505066. Bibcode:2005ApJ...629..944G. doi:10.1086/431422.

Liên kết ngoài

Picture of Supernova 1987A
AAVSO: More information on the discovery of SN 1987A
Rochester Astronomy discovery timeline
Light echoes from Sn1987a, Movie with real images by the group EROS2
Animation of light echoes from SN1987A
Supernova 1987A Lưu trữ 2004-11-22 tại Wayback Machine, by Richard McCray^{[liên kết hỏng]} (astrophysicist, University of Colorado at Boulder)
SN 1987A at ESA/Hubble
Supernova 1987A, WIKISKY.ORG
More information at Phil Plait's Bad Astronomy site

x t s Siêu tân tinh
Các nhóm	Loại Ia (Iax) \| Loại Ib và Ic \| Loại II (IIP, IIL, IIn và IIb) \| Siêu tân tinh siêu sáng \| Giàu calci \| Tổng hợp hạt nhân (Quá trình p \| Quá trình r) \| Neutrino
Liên quan	Gần Trái Đất \| Giả siêu tân tinh \| Hypernova \| Kilonova \| Siêu tân tinh quark \| Pulsar kicks
Cấu trúc	Cặp bất ổn \| Tổng hợp hạt \| Quy trình P \| Quy trình R \| Chớp gamma \| Phát nổ carbon
Tiền thân	Biến quang xanh \| Sao WR \| Siêu khổng lồ \| (Xanh lam \| Đỏ \| Vàng) \| Cực siêu khổng lồ \| (Vàng) \| Sao lùn trắng (Liên quan)
Tàn tích	Tàn tích \| Sao neutron \| (Sao xung \| Sao từ \| Liên quan) \| Lỗ đen khối lượng sao (Liên quan) \| Sao đặc \| Siêu bong bóng \| (Sao quark \| Sao ngoại lai)
Phát hiện	Sao khách \| Lịch sử quan sát siêu tân tinh \| Lịch sử nghiên cứu sao lùn trắng, sao neutron và siêu tân tinh
Danh sách	Danh sách \| Tàn tích \| Ứng cử viên \| Sao nặng \| Viễn tưởng
Đáng chú ý	Vòng Barnard \| Cassiopeia A \| SN 1054 (Tinh vân Con Cua) \| SN Tycho \| SN Kepler \| SN 1987A \| SN 185 \| SN 1006 \| SN 2003fg \| Di tích SN G1.9+0.3 \| SN 2007bi \| SN 2014J \| SN Refsdal \| ASASSN-15lh \| SN Vela \|
Nghiên cứu	Dự án SCP \| High-z \| Texas \| SNfactory \| SNLS \| Hệ thống cảnh báo siêu tân tinh sớm \| Dự án khảo sát siêu tân tinh và tiểu hành tinh tại Monte Agliale \| Vệ tinh thăm dò siêu tân tinh và sự gia tốc dãn nở của vũ trụ \| Khảo sát siêu tân tinh ở dự án Sloan The SDSS Supernova Survey