Vương quốc Hồi giáo Ai Cập

Vương quốc Hồi giáo Ai Cập
Tên bản ngữ السلطنة المصرية as-Salṭanah al-Miṣrīyah
1914–1922
Quốc kỳ Quốc huy
Quốc ca: Salam Affandina
Xanh đậm: Sultan của Ai Cập Xanh nhạt: Sudan thuộc Anh-Ai Cập condominium Xanh nhạt nhất: Nhượng lại từ Sudan thuộc Anh-Ai Cập thành Libya thuộc Ý năm 1919
Tổng quan
Vị thế	Sự bảo hộ của Anh
Thủ đô	Cairo
Ngôn ngữ thông dụng	tiếng Ả Rập (official),[1] tiếng Anh
Tôn giáo chính	Hồi giáo Sunni
Chính trị
Chính phủ	Quân chủ lập hiến
Sultan
• 1914–1917	Hussein Kamel
• 1917–1922	Fuad I
Ủy viên cao cấp Anh
• 1914–1916	Sir Henry McMahon
• 1916–1919	Sir Reginald Wingate
• 1919–1925	Lord Allenby
• 1914–1919	Hussein Rushdi (đầu tiên)
• 1921	Adli Yakan (last)
Lịch sử
Lịch sử
• Thành lập	19 tháng 12 1914
• Cách mạng Ai Cập	1919–1922
• Độc lập	28 tháng 2 năm 1922
• Vua Fuad I đăng quang	15 tháng 3 1922
Địa lý
Diện tích
• 1917	3.418.400 km2 (1.319.852 mi2)
Dân số
• 1917	12751000
Kinh tế
Đơn vị tiền tệ	Bảng Ai Cập
Mã ISO 3166	EG
Tiền thân Kế tục Khedive Ai Cập Vương quốc Ai Cập
Diện tích và mật độ dân số chỉ bao gồm các khu vực có người ở. Tổng diện tích của Ai Cập bao gồm cả các sa mạc là 994.000 km².[2][3]

Bài này nằm trong loạt bài về
Lịch sử Ai Cập
Ai Cập thời tiền sử trước–3100 TCN
Ai Cập cổ đại Sơ triều đại 3100–2686 TCN Cổ Vương quốc 2686–2181 TCN Chuyển tiếp thứ Nhất 2181–2055 TCN Trung Vương quốc 2055–1650 TCN Chuyển tiếp thứ Hai 1650–1550 TCN Tân Vương quốc 1550–1069 TCN Chuyển tiếp thứ Ba 1069–664 TCN Hậu nguyên 664–332 TCN
Thời cổ điển Ai Cập thuộc Achaemenes 525–332 TCN Ai Cập thuộc Hy Lạp 332–30 TCN Ai Cập thuộc La Mã 30 TCN–641 Ai Cập thuộc Sassanid 619–629
Thời Trung Cổ Ai Cập thuộc Ả Rập 641–969 Ai Cập thuộc Fatima 969–1171 Ai Cập thuộc Ayyub 1171–1250 Mamluk Ai Cập 1250–1517
Thời cận đại Ai Cập thuộc Ottoman 1517–1867 Pháp xâm lược 1798–1801 Ai Cập dưới thời nhà Muhammad Ali 1805–1882 Khedive của Ai Cập 1867–1914
Ai Cập hiện đại Anh xâm lược 1882–1922 Hồi quốc Ai Cập 1914–1922 Vương quốc Ai Cập 1922–1953 Cộng hòa Ai Cập 1953–hiện tại
Chủ đề Ai Cập
x t s

Vương quốc Hồi giáo Ai Cập (tiếng Ả Rập: السلطنة المصرية‎; tiếng Anh: Sultanate of Egypt) là sự bảo hộ tồn tại trong thời gian ngắn mà Vương quốc Anh áp đặt đối với Ai Cập trong khoảng thời gian từ 1914 đến 1922.

Lịch sử

Việc phản đối sự can thiệp của châu Âu vào các vấn đề của Ai Cập dẫn đến sự xuất hiện của một phong trào dân tộc kết hợp và lan rộng sau sự can thiệp và chiếm đóng của quân đội Anh năm 1882. Tuy nhiên, nguyên nhân trực tiếp của những gì được người Ai Cập gọi là Cách mạng năm 1919 là những hành động của Anh trong Thế chiến thứ nhất đã gây ra nhiều khó khăn và phẫn nộ trên diện rộng. Sau chiến tranh, Ai Cập chịu ảnh hưởng của những tác động bất lợi về giá, tiền tệ và tỉ lệ thất nghiệp tăng vọt.

Ngày 13 tháng 11 năm 1918 được tổ chức tại Ai Cập là ngày Yawm al Jihad (Ngày đấu tranh). Ai Cập đòi độc lập hoàn toàn với điều kiện là Anh được phép giám sát Kênh đào Suez và nợ công. Họ cũng xin phép được đến Luân Đôn để đưa vụ việc của họ ra trước Chính phủ Anh. Cùng ngày, người Ai Cập đã thành lập một phái đoàn cho mục đích này, Al Wafd al Misri (được gọi là Wafd), đứng đầu là Saad Zaghlul. Nhưng phía Anh từ chối cho phép Wafd tới Luân Đôn.

Cuộc tuần hành của phụ nữ ngày 16 tháng 3 và trước đó một ngày là cuộc biểu tình lớn nhất của Cách mạng năm 1919. Hơn 10.000 giáo viên, sinh viên, công nhân, luật sư và nhân viên chính phủ đi biểu tình tại Al Azhar và tìm đường đến Cung điện Abdin nơi họ tham gia cùng hàng ngàn người khác, họ đã phớt lờ đi những rào cản và lệnh cấm của Anh. Ngay sau đó, các cuộc biểu tình tương tự đã nổ ra ở Alexandria, Tanta, Damanhur, Al Mansurah và Al Fayyum. Đến mùa hè năm 1919, hơn 800 người Ai Cập đã bị giết chết, cũng như 31 người châu Âu và 29 lính Anh.

Cách mạng Ai Cập năm 1919

Khi Cách mạng Ai Cập 1919 bắt đầu, Cheetham sớm nhận ra rằng ông bất lực trong việc ngăn chặn các cuộc biểu tình và thừa nhận rằng các vấn đề hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của ông. Tuy nhiên, chính phủ ở Luân Đôn đã ra lệnh cho ông không nhượng bộ Wafd và khôi phục trật tự, một nhiệm vụ mà ông ta không thể thực hiện được.

Luân Đôn quyết định thay thế Wingate bằng một người khác có khả năng quân sự mạnh hơn, Sir Edmund Allenby, một trong những anh hùng vĩ đại nhất của Anh trong Thế chiến I. Ông được đặt tên hiệu là ủy viên cao cấp đặc biệt (special high commissioner) và đến Ai Cập vào ngày 25 tháng 3. Ngày hôm sau, ông gặp một nhóm những người theo chủ nghĩa dân tộc Ai Cập và ulama. Sau khi thuyết phục Allenby thả các nhà lãnh đạo Wafd và cho phép họ đi đến Paris, nhóm Ai Cập đã đồng ý ký một tuyên bố kêu gọi người dân ngừng biểu tình. Allenby, người đã bị thuyết phục rằng đây là cách duy nhất để ngăn chặn cuộc nổi dậy, sau đó phải thuyết phục chính phủ Anh đồng ý. Vào ngày 7 tháng 4, Zaghlul và các đồng minh của ông đã được thả ra và lên đường đến Paris.

Ai Cập Độc lập (1922)

Vào ngày 28 tháng 2 năm 1922, Anh đơn phương tuyên bố quyền độc lập của Ai Cập mà không có bất kỳ cuộc đàm phán nào với Ai Cập. Bốn vấn đề là "hoàn toàn dành riêng cho sự quyết định" của Chính phủ Anh cho đến khi các thỏa thuận liên quan đến chúng có thể được đàm phán: an ninh thông tin liên lạc của Đế quốc Anh ở Ai Cập; sự bảo vệ của Ai Cập chống lại tất cả các kẻ xâm lược hoặc can thiệp nước ngoài, trực tiếp hoặc gián tiếp; bảo vệ lợi ích nước ngoài ở Ai Cập và bảo vệ người thiểu số; và Sudan.

Quốc vương Ahmad Fuad trở thành Vua Fuad I, và con trai ông, Faruk, được đặt quyền là người thừa kế. Lord Allenby vẫn còn, cho đến năm 1925, với tư cách là ủy viên cao cấp Anh. Vào ngày 19 tháng 4, một hiến pháp mới đã được phê duyệt. Cũng trong tháng đó, một đạo luật bầu cử đã được ban hành mở ra một giai đoạn mới trong sự phát triển chính trị của Ai Cập đó là bầu cử quốc hội.

Tham khảo

Chung

• Helen Chapin Metz (chủ biên. ). Nghiên cứu trong nước. Phòng nghiên cứu liên bang. Ai Cập dưới sự bảo hộ và Cách mạng 1919.

Chú thích

Đọc thêm

• Daly, MW Cambridge History of Egypt Tập 2 Ai Cập hiện đại, từ năm 1517 đến cuối thế kỷ XX (1998) trực tuyến