Prix Nike

Le prix littéraire Nike (prononcer Niké) (en polonais : Nagroda literacka Nike) est un prix décerné chaque année depuis 1997 au meilleur livre polonais de l'année par une fondation créée à cet effet.

Son objectif est de promouvoir la littérature et les écrivains polonais, en particulier les romans et les romanciers. Le prix ne peut être décerné à titre posthume. Les prix ne peuvent pas être divisés ou non décernés.

Le lauréat est choisi à l'issue de trois étapes :

La première étape est la publication par le jury d'une liste de 20 nominations.
La seconde est le choix de sept finalistes.
La dernière est le choix du vainqueur par le jury au sein de ce groupe : la délibération intervient immédiatement avant la proclamation du résultat final.

L'auteur reçoit une statuette représentant une Niké de Gustaw Zemła, l'un des sculpteurs polonais les plus réputés et un prix en espèces, de 100 000 zlotys (environ 25 000 euros).

Les fondateurs du prix sont Gazeta Wyborcza et la Fondation Agora, créée par le même groupe.

Ouvrages primés

2023 – Ten się śmieje, kto ma zęby de Zyta Rudzka^[1]

2022 – Mondo Cane de Jerzy Jarniewicz
2021 – Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku de Zbigniew Rokita
2020 – Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli (pl) de Radek Rak^[2]
2019 – Nie ma (pl), recueil de reportages de Mariusz Szczygieł
2018 – Rzeczy, których nie wyrzuciłem (pl) recueil d'essais de Marcin Wicha (pl)^[3]
2017 – Żeby nie było śladów (pl), de Cezary Łazarewicz (pl) (reportage historique)^[4]
2016 – Nakarmić kamień (pl) de Bronka Nowicka (pl)
2015 – Księgi Jakubowe albo Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych (Les Livres de Jacob ou Le Grand Voyage à travers sept frontières, cinq langues et trois grandes religions, sans compter les petites) d'Olga Tokarczuk
2014 – Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca de Karol Modzelewski
2013 – Ciemno, prawie noc (Il fait noir, presque nuit) de Joanna Bator
2012 – Książka twarzy (Le Livre des visages) de Marek Bieńczyk
2011 – Pióropusz de Marian Pilot
2010 – Nasza klasa. Historia w XIV lekcjach de Tadeusz Słobodzianek
2009 – Piosenka o zależnościach i uzależnieniach de Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
2008 – Bieguni (Les Pérégrins) d"Olga Tokarczuk
2007 – Traktat o łuskaniu fasoli (Traité sur l'épluchage des haricots) de Wiesław Myśliwski
2006 – Paw królowej (Tchatche ou crève) de Dorota Masłowska
2005 – Jadąc do Babadag (Sur la route de Babadag) d'Andrzej Stasiuk
2004 – Gnój de Wojciech Kuczok
2003 – Zachód słońca w Milanówku (Le Coucher du soleil à Milanówek) de Jarosław Marek Rymkiewicz
2002 – W ogrodzie pamięci (Dans le jardin de la mémoire) de Joanna Olczak-Ronikier
2001 – Pod Mocnym Aniołem (Sous l'aile d'un ange) de Jerzy Pilch
2000 – Matka odchodzi (Ma mère s'en va) de Tadeusz Różewicz
1999 – Chirurgiczna precyzja (Une précision chirurgicale) de Stanisław Barańczak
1998 – Piesek przydrożny (Le Chien mandarin) de Czesław Miłosz
1997 – Widnokrąg de Wiesław Myśliwski

Gagnants du prix des lecteurs

2023 – Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939 de Grzegorz Piątek

2022 – Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej de Joanna Ostrowska
2021 – Kajś de Zbigniew Rokita

2020 – 27 śmierci Toby’ego Obeda (Les 27 morts de Toby Obed) de Joanna Gierak-Onoszko^[5]
2019 – Nie ma de Mariusz Szczygieł
2018 – Rzeczy, których nie wyrzuciłem de Marcin Wicha
2017 – Dwanaście srok za ogon de Stanisław Łubieński (pl)
2016 – 1945. Wojna i pokój de Magdalena Grzebałkowska
2015 – Księgi Jakubowe d'Olga Tokarczuk
2014 – Ości de Ignacy Karpowicz
2013 – Morfina (Morphine) de Szczepan Twardoch
2012 – Miłosz: biografia d'Andrzej Franaszek
2011 – Dziennik 1962–1969 (Journal 1962-1969) de Sławomir Mrożek
2010 - Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu de Magdalena Grochowska
2009 – Gulasz z turula de Krzysztof Varga
2008 – Bieguni (Les Pérégrins) d'Olga Tokarczuk
2007 – Gottland de Mariusz Szczygieł
2006 – Dwukropek de Wisława Szymborska
2005 – Podróże z Herodotem (Mes voyages avec Hérodote) de Ryszard Kapuściński
2004 – Gnój de Wojciech Kuczok
2003 – Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną (titre français : Polococktail Party ) de Dorota Masłowska
2002 – Gra na wielu bębenkach d'Olga Tokarczuk
2001 – Pod Mocnym Aniołem de Jerzy Pilch
2000 – Matka odchodzi (Ma mère s'en va) de Tadeusz Różewicz
1999 – Dom dzienny, dom nocny d'Olga Tokarczuk
1998 – Mitologia Greków i Rzymian (La Mythologie des Grecs et des Romains) de Zygmunt Kubiak
1997 – Prawiek i inne czasy d'Olga Tokarczuk

Finalistes

2016
- 1945. Wojna i pokój Magdalena Grzebałkowska
- W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu Renata Lis
- Którędy na zawsze Piotr Matywiecki
- Uprawa roślin południowych metodą Miczurina Weronika Murek
- Nakarmić kamień Bronka Nowicka
- Skoruń Maciej Płaza
- Tatuaż z tryzubem Ziemowit Szczerek
autres ouvrages sélectionnés
- Dom z witrażem Żanna Słoniowska

(...)

2015
- Matka Makryna Jacek Dehnel
- Guguły Wioletta Grzegorzewska
- Sońka Ignacy Karpowicz
- Księgi Jakubowe Olga Tokarczuk
- Przez sen Jacek Podsiadło
- Szum Magdalena Tulli
- Drach Szczepan Twardoch

2014
- Niebko Brygida Helbig
- Ości Ignacy Karpowicz
- Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca Karol Modzelewski
- Wiele demonów Jerzy Pilch
- Nocne zwierzęta Patrycja Pustkowiak
- Nadjeżdża Szymon Słomczyński
- Jeden Marcin Świetlicki

2013
- Ciemno, prawie noc Joanna Bator
- Patrz na mnie, Klaro! Kaja Malanowska
- Noc żywych Żydów Igor Ostachowicz
- Morfina Szczepan Twardoch
- Mokradełko Katarzyna Surmiak-Domańska
- Bach for my baby Justyna Bargielska
- Przygody na bezludnej wyspie Maciej Sieńczyk

2012
- Imię i znamię Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
- Książka twarzy (Le livre des visages) Marek Bieńczyk
- Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego Krystyna Czerni
- Miłosz. Biografia Andrzej Franaszek
- Miedzianka. Historia znikania Filip Springer
- Dom żółwia. Zanzibar Małgorzata Szejnert
- Włoskie szpilki Magdalena Tulli

2011
- Balladyny i romanse Ignacy Karpowicz
- Chmurdalia Joanna Bator
- Dno oka Wojciech Nowicki
- Dziennik 1962-1969 Sławomir Mrożek
- Dziennik pisany później Andrzej Stasiuk
- Obsoletki Justyna Bargielska
- Pióropusz Marian Pilot

2010
- Dni i noce Piotr Sommer
- Ekran kontrolny Jacek Dehnel
- Jasne niejasne Julia Hartwig
- Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu Magdalena Grochowska
- Nasza klasa Tadeusz Słobodzianek
- Nocni wędrowcy Wojciech Jagielski
- Śmierć czeskiego psa Janusz Rudnicki

2009
- Fabryka muchołapek Andrzej Bart
- Bambino Inga Iwasiów
- Gesty Ignacy Karpowicz
- Pałac Ostrogskich Tomasz Piątek
- Piosenka o zależnościach i uzależnieniach Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
- Królowa tiramisu Bohdan Sławiński
- Gulasz z turula Krzysztof Varga

2008
- Przelotem Urszula Kozioł
- Twarz Tuwima Piotr Matywiecki
- Obwód głowy Włodzimierz Nowak
- Czarny ogród Małgorzata Szejnert
- Asystent śmierci Bronisław Świderski
- Bieguni ((Les Pérégrins) Olga Tokarczuk
- Nagrobek z lastryko Krzysztof Varga

2007
- Niesamowita słowiańszczyzna Maria Janion
- Traktat o łuskaniu fasoli Wiesław Myśliwski
- Moje pierwsze samobójstwo Jerzy Pilch
- Kolonie Tomasz Różycki
- Gottland Mariusz Szczygieł
- Muzyka środka Marcin Świetlicki
- Skaza Magdalena Tulli

2006
- Paw królowej (Tchatche ou crève) Dorota Masłowska
- Ta chmura powraca Piotr Matywiecki
- Wszystkie języki świata Zbigniew Mentzel
- Warunek Eustachy Rylski
- Dwukropek Wisława Szymborska
- Wołoka Mariusz Wilk
- Lubiewo Michał Witkowski

2005
- My z Jedwabnego Anna Bikont
- Podróże z Herodotem (Mes voyages avec Hérodote) Ryszard Kapuściński
- Wyjątkowo długa linia Hanna Krall
- Goldi Ewa Kuryluk
- Wyjście Tadeusz Różewicz
- Jadąc do Babadag Andrzej Stasiuk
- Cała w piachu Dariusz Suska

2004
- Gnój Wojciech Kuczok
- Ja Ewa Lipska
- Tartak Daniel Odija
- Nowosielski Mieczysław Porębski
- Krzemieniec Ryszard Przybylski
- Tryby Magdalena Tulli
- Finis Silesiae Henryk Waniek

2003
- Błyski Julia Hartwig
- Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną (Polococktail Party) Dorota Masłowska
- Orfeusz i Eurydyka (Orphée et Eurydice)Czesław Miłosz
- Zachód słońca w Milanówku Jarosław Marek Rymkiewicz
- Chwila Wisława Szymborska
- Jakbyś kamień jadła Wojciech Tochman
- Rosja, katolicyzm i sprawa polska Andrzej Walicki

2002
- Nie ma odpowiedzi Julia Hartwig
- Labirynt Krystian Lupa
- W ogrodzie pamięci Joanna Olczak-Ronikier
- Nożyk profesora Tadeusz Różewicz
- Czynny do odwołania Marcin Świetlicki
- Gra na wielu bębenkach Olga Tokarczuk
- Tequila Krzysztof Varga

2001
- Karoca z dyni Kinga Dunin
- Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka Jan Tomasz Gross
- Memorbuch Henryk Grynberg
- Eine kleine Artur Daniel Liskowacki
- Pod mocnym Aniołem Jerzy Pilch
- Zmierzchy i poranki Piotr Szewc
- Schodów się nie pali Wojciech Tochman

2000
- Rzeczy nienasycone Andrzej Czcibor-Piotrowski
- Szkoła bezbożników Wilhelm Dichter
- Ciało, ubranie, pożądanie Krystyna Kłosińska
- Rozhukany koń. Esej o myśleniu Juliusza Słowackiego Ryszard Przybylski
- Matka odchodzi Tadeusz Różewicz
- Znak niejasny, baśń półżywa Jarosław Marek Rymkiewicz
- Pragnienie Adam Zagajewski

1999
- Chirurgiczna precyzja Stanisław Barańczak
- Bezpowrotnie utracona leworęczność Jerzy Pilch
- Baśń zimowa: esej o starości Ryszard Przybylski
- Zawsze fragment. Recycling Tadeusz Różewicz
- Dom dzienny, dom nocny Olga Tokarczuk
- W czerwieni Magdalena Tulli
- W cudzym pięknie Adam Zagajewski

1998
- Drohobycz, Drohobycz Henryk Grynberg
- Gorący oddech pustyni Gustaw Herling-Grudziński
- Byłam, byliśmy Irena Jurgielewiczowa
- Mitologia Greków i Rzymian Zygmunt Kubiak
- Piesek przydrożny Czesław Miłosz
- Tezy o głupocie, piciu i umieraniu Jerzy Pilch
- Kartoteka rozrzucona Tadeusz Różewicz

1997
- Koń Pana Boga. Szkoła bezbożników Wilhelm Dichter
- Mowa w stanie oblężenia Michał Głowiński
- Szkice historyczne Zbigniew Kruszyński
- Widnokrąg Wiesław Myśliwski
- Zawsze fragment Tadeusz Różewicz
- Prawiek i inne czasy Olga Tokarczuk
- Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii Andrzej Walicki

Les plus souvent sélectionnés

6 fois – Tadeusz Różewicz
4 fois – Jerzy Pilch, Olga Tokarczuk
3 fois – Ryszard Przybylski, Magdalena Tulli, Adam Wiedemann
2 fois – Wilhelm Dichter, Henryk Grynberg, Julia Hartwig, Dorota Masłowska, Piotr Matywiecki, Czesław Miłosz, Wiesław Myśliwski, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Marcin Świetlicki, Wojciech Tochman, Andrzej Walicki, Krzysztof Varga, Adam Zagajewski

Jury

2015 – Piotr Bratkowski, Tomasz Fiałkowski, Mikołaj Grabowski, Irena Grudzińska-Gross, Ryszard Koziołek (président), Rafał Marszałek, Stanisław Obirek, Maria Anna Potocka, Maria Zmarz-Koczanowicz.
2014 – Marek Beylin, Piotr Bratkowski, Mikołaj Grabowski, Irena Grudzińska-Gross, Ryszard Koziołek, Rafał Marszałek, Tadeusz Nyczek (président), Stanisław Obirek, Maria Poprzęcka.
2013 - Marek Beylin, Przemysław Czapliński, Jan Gondowicz, Mikołaj Grabowski, Inga Iwasiów, Ryszard Koziołek, Tadeusz Nyczek (przewodniczący), Maria Poprzęcka, Joanna Tokarska-Bakir.
2012 - Marek Beylin, Przemysław Czapliński, Jan Gondowicz, Inga Iwasiów, Ryszard Koziołek, Tadeusz Nyczek (président), Adam Pomorski, Maria Poprzęcka, Iwona Smolka.
2011 - Przemysław Czapliński, Edward Balcerzan, Grażyna Borkowska (président), Tomasz Fiałkowski, Jan Gondowicz, Inga Iwasiów, Adam Pomorski, Iwona Smolka, Joanna Tokarska-Bakir.
2010 - Edward Balcerzan, Grażyna Borkowska (président), Tadeusz Bradecki, Kinga Dunin, Tomasz Fiałkowski, Marcin Król, Adam Pomorski, Iwona Smolka, Joanna Tokarska-Bakir
2009 - Dariusz Nowacki, Edward Balcerzan, Grażyna Borkowska (président), Kinga Dunin, Marcin Król, Marta Wyka, Tadeusz Bartoś, Tadeusz Bradecki, Tomasz Fiałkowski
2008 – Dariusz Nowacki, Kinga Dunin, Małgorzata Szpakowska, Marcin Król, Marian Stala, Marta Wyka, Tadeusz Bartoś, Tadeusz Bradecki, Tadeusz Drewnowski
2007 – Dariusz Nowacki, Henryk Bereza, Izabella Cywińska, Małgorzata Szpakowska, Marek Zaleski, Marian Stala, Marta Wyka, Tadeusz Bartoś, Tadeusz Drewnowski
2006 – Andrzej Makowiecki, Henryk Bereza, Izabella Cywińska, Małgorzata Szpakowska, Marek Zaleski, Marian Stala, Piotr Wierzbicki, Tadeusz Drewnowski, Tadeusz Sobolewski
2005 – Andrzej Franaszek, Andrzej Makowiecki, Henryk Bereza, Izabella Cywińska, Wacław Oszajca, Lidia Burska, Marek Zaleski, Piotr Wierzbicki, Tadeusz Sobolewski
2004 – Andrzej Franaszek, Andrzej Makowiecki, François Rosset, Kazimierz Kutz, Wacław Oszajca, Lidia Burska, Maria Janion, Piotr Wierzbicki, Tadeusz Sobolewski
2003 – François Rosset, Jerzy Jarzębski, Joanna Szczepkowska, Kazimierz Kutz, Wacław Oszajca, Lidia Burska, Maria Janion, Stanisław Bereś, Stefan Chwin
2002 – François Rosset, Jerzy Jarzębski, Jolanta Brach-Czaina, Kazimierz Kutz, Stanisław Musiał, Maria Janion, Piotr Bratkowski, Stanisław Bereś, Stefan Chwin
2001 – Erwin Axer, Jerzy Jarzębski, Jolanta Brach-Czaina, Stanisław Musiał, Maria Janion, Piotr Bratkowski, Przemysław Czapliński, Stanisław Bereś, Stefan Chwin
2000 – Erwin Axer, Henryk Samsonowicz, Jan Błoński, Jolanta Brach-Czaina, Stanisław Musiał, Maria Janion, Piotr Bratkowski, Przemysław Czapliński, Stanisław Bereś, Stefan Chwin
1999 – Henryk Samsonowicz, Jan Błoński, Maria Janion, Piotr Bratkowski, Przemysław Czapliński, Stanisław Bereś, Stefan Chwin
1998 et 1997 – Henryk Samsonowicz, Jan Błoński, Józef Tischner, Maria Janion, Piotr Bratkowski, Przemysław Czapliński, Ryszard Kapuściński, Stanisław Bereś, Stefan Chwin

Notes et références

↑ (pl) Aleksandra Głowacka, « Znamy laureatkę Nagrody Literackiej Nike 2023 », sur ksiazki.wp.pl, 1^er octobre 2023 (consulté le 14 décembre 2023)
↑ (pl) Michał Nogaś, « Nike 2020 dla Radka Raka za "Baśń o wężowym sercu" », 4 octobre 2020
↑ « Nagroda Nike dla Marcina Wichy! „Rzeczy, których nie wyrzuciłem” najlepszą książką roku », sur wyborcza.pl, 7 octobre 2018
↑ « Literacka Nagroda Nike 2017 dla Cezarego Łazarewicza », sur tvn24.pl, 1^er octobre 2017
↑ (pl) Natalia Szostak, « Nike Czytelników dla Joanny Gierak-Onoszko za "27 śmierci Toby'ego Obeda". "Taki temat śni się reporterom po nocach" », sur wyborcza.pl, 3 octobre 2020