Ławeczka Bronisławy Śmidowiczówny we Wrześni
 | |
| Państwo |
|
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | Września |
| Miejsce | skwer koło Muzeum Regionalnego, między ul. Jana Pawła II a ul. ks. Jana Laskowskiego |
| Typ obiektu | ławka |
| Projektant | |
| Data odsłonięcia | 18 maja 2008 |
Położenie na mapie Wrześni  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrzesińskiego  | |
Położenie na mapie gminy Września  | |
 52°19′33,19″N 17°33′54,94″E/52,325886 17,565261 | |
Ławeczka Bronisławy Śmidowiczówny – pomnik będący pamiątką Strajku Dzieci Wrzesińskich z 1901, którego współorganizatorką była Bronisława Śmidowiczówna. Ławeczka szkolna wykonana została z brązu. Jest naturalnej wielkości i opiera się na wzorze ławki szkolnej z sali muzealnej. Postać dziewczynki jest odwzorowana na podstawie zdjęcia F. Furmanka. Siedząca w ławce Bronisława Śmidowiczówna przytula do piersi katechizm w języku polskim, a drugą ręką odpycha od siebie katechizm w języku niemieckim. Budowę pomnika zainicjował radny Szymon Paciorkowski. Pomysł spotkał się z pozytywną opinią burmistrza Wrześni Tomasza Kałużnego. Ławeczkę zaprojektował poznański artysta Jerzy Sobociński, a wykonał jego syn Robert Sobociński.
Historia Bronisławy Śmidowiczówny
Uczennica Bronisława Śmidowiczówna, oddając nauczycielowi niemiecki katechizm, trzymała go przez fartuszek, aby "nie splamić sobie rąk". Dzieci, korzystając z rad rodziców, zastosowały bierny opór, odmawiając odpowiedzi w języku niemieckim na lekcjach religii, z tego powodu spadły na nie represje i kary cielesne. Opornych uczniów karano aresztem, trwającym niekiedy kilka godzin, zastosowano najrozmaitsze kary i przemoc fizyczną trzykrotnie karę chłosty w dniach 2, 13 i 20 maja 1901. Najdotkliwiej pobito Stanisława Jerszyńskiego i Bronisławę Śmidowiczównę. Działania takie wynikały z faktu, że niemieccy nauczyciele nie potrafili w inny sposób opanować zaistniałej sytuacji.
Lokalizacja pomnika
Początkowo ławeczka miała stanąć na wrzesińskim rynku, jednak ostatecznie zlokalizowano ją na skwerze przy ul. Jana Pawła II, przylegającym do budynku dawnej Katolickiej Szkoły Ludowej, w którym obecnie swoją siedzibę ma Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich.
Odsłonięcie pomnika
Odsłonięcie ławeczki odbyło się 18 maja 2008. Równolegle, w nieodległym Muzeum Regionalnym, odbyła się impreza pod hasłem "W pruskiej szkole", zorganizowana w ramach Europejskiej Nocy Muzeów.
Inne pomniki we Wrześni upamiętniające strajk dzieci wrzesińskich
Bibliografia
- Jan Izdebski, Leopold Kostrzewski: Z dziejów Wrześni. Szkolne wycieczki historyczne na terenie Wrześni i najbliższej okolicy. Urząd Miasta i Gminy Września.
- Informacje dotyczące Bronisławy Śmidowiczówny.. wrzesnia.w.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-27)].
- Relacja z odsłonięcia pomnika.. demo.conceptintermedia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
- p
- d
- e
Ławki pomnikowe w Polsce według województw
