Łusecznik lepki
Ichthyophis glutinosus[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | płazy | ||
Rząd | |||
Rodzina | łusecznikowate | ||
Rodzaj | Ichthyophis | ||
Gatunek | łusecznik lepki | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ) | |||
Zasięg występowania | |||
Łusecznik lepki (Ichthyophis glutinosus) – gatunek płaza beznogiego z rodziny łusecznikowatych (Ichthyophiidae). Endemit Sri Lanki. Narażony na wyginięcie[2].
Występowanie
Występuje endemicznie dla środkowej i południowej Sri Lanki[3][2]. Andrzej Trepka w Ilustrowanej encyklopedii płazów podaje jeszcze Archipelag Malajski, nie jest to jednak prawda (pomylenie z innymi gatunkami łusecznikowatych)[4].
Morfologia
Kształtem przypomina dżdżownicę lub glebowe węże z rodzaju Uropeltis[4]. Łatwo jednak go odróżnić po wielkości i dobrze wykształconym pyszczkiem wraz z małymi oczami[4]. Długość obłego ciała od 23 do 41 cm[5]. Podobnie jak dżdżownica łusecznik lepki posiada pierścienie, których może być do 392[4][5]. Posiada także kręgi ogonowe[6]. Ubarwienie szare z żółtymi pasami[5].
Ekologia i zachowanie
Żyje pod ziemią, w gęstych dżunglach, na plantacjach herbaty, a AmphibiaWeb i IUCN podaje także wodno-lądowy tryb życia (jako młody osobnik)[2][6].
Gatunek drapieżny; odżywia się głównie dżdżownicami i wcześniej wspomnianymi wężami glebowymi[4]. Gdy zaatakuje swoją ofiarę próbuje ją rozszarpać na mniejsze kawałki[5].
Samica w specjalne wydrążonej komorze składa do 38 ziaren skrzeku i opiekuje się nim, aż do wyklucia się kijanek[4]. Następnie 11 centymetrowe larwy o pierzastych skrzelach prowadzą wodno – lądowy tryb życia. Nie wiadomo czym się odżywiają, w niewoli pożywiają się larwami ochotkowatych czy dżdżownicami[5].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje łusecznika lepkiego za gatunek narażony na wyginięcie (VU – vulnerable). Liczebność populacji nie jest znana, a jej trend uznaje się za spadkowy[2]. Zagrażają mu głównie ptaki nieodżywiające się płazami, które jednak często mylą łusecznika z rosówką[4]. Ponadto ludzie też są zagrożeniem dla łusecznika, którzy zabijają tego płaza tylko „na wszelki wypadek”[4].
Przypisy
- ↑ Ichthyophis glutinosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d IUCN SSC Amphibian Specialist Group, Ichthyophis glutinosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2021-08-26] (ang.).
- ↑ Ichthyophis glutinosus (Linnaeus, 1758). American Museum of Natural History. [dostęp 2021-08-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Atak i obrona, [w:] AndrzejA. Trepka AndrzejA., Ilustrowana encyklopedia płazów, Arystoteles, 2007, s. 97,111, ISBN 978-83-60910-16-0 [dostęp 2021-08-26] .
- ↑ a b c d e Asian- Tailed Caecilians. [dostęp 2021-08-26]. (ang.).
- ↑ a b Family Ichthyophidae. AmphibiaWeb. [dostęp 2021-08-26]. (ang.).