Łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe

Łysienie androgenowe – choroba, której podłożem w większości przypadków są uwarunkowania genetyczne[1]. Charakteryzuje się zależnym od androgenów, postępującym wypadaniem włosów typu niebliznowaciejącego. Występuje u mężczyzn, jak i kobiet. Łysienie androgenowe dotyczy co najmniej 50% mężczyzn w wieku 50 lat oraz 40% kobiet w wieku 70 lat. Z uwagi na fakt, że dolegliwość dotyka głównie mężczyzn, bywa określana mianem łysienia typu męskiego[2].

Przyczyny

Za bezpośrednią przyczynę łysienia androgenowego podaje się nadwrażliwość organizmu na dihydrotestosteron (DHT) – związek chemiczny będący pochodną męskiego hormonu testosteronu[3].

Dihydrotestosteron powstający z testosteronu pod wpływem enzymu 5α-reduktazy oddziałuje na receptory androgenowe mieszków włosowych, prowadząc do ich stopniowego zaniku, wskutek czego opóźnieniu ulega proces produkcji zdrowych włosów, produkowany włos staje się coraz cieńszy i krótszy, a w rezultacie zostaje on całkowicie zahamowany. Pacjenci, u których stwierdzono podwyższony poziom dihydrotestosteronu w skórze głowy, doświadczają skrócenia fazy rozwoju włosów. Łysieniu typu męskiego towarzyszy także natłuszczona skóra głowy, będąca wynikiem nadmiernego wydzielania łoju skórnego[4]. Za inną przyczynę uznawane bywa zbyt duże napięcie mięśni skóry głowy[5].

Potwierdzono związek łysienia androgenowego z chorobą niedokrwienną serca, łysienie poniżej 36. roku życia jest istotnym czynnikiem ryzyka tej choroby[6].

Przebieg

Skala pomiarowa Norwooda-Hamiltona stosowana do klasyfikowania rozległości i etapów łysienia typu męskiego

Pierwsze objawy łysienia androgenowego mogą ujawnić się już w wieku nastoletnim. Włosy w znacznym stopniu mogą wypadać już nawet kilkunastoletnim chłopcom[7].

Wyraźnym symptomem chorobowym jest rozpoczęcie procesu cofnięcia linii włosów, obejmującego obszar na skroniach i czole chorego. W dalszej kolejności proces zaczyna występować w części ciemieniowej (tzw. tonsura na szczycie głowy), następnie w kierunku skroni i ciemienia. Najczęściej pozostają włosy na potylicy i częściowo w okolicach skroniowych. Według klasyfikacji Hamiltona i Norwood wyróżnia się 7 stadiów rozwoju łysienia androgenowego typu męskiego[1].

Łysienie androgenowe kobiet

Na dolegliwość łysienia androgenowego cierpią również kobiety, lecz w przebiegu różni się ono od tego u mężczyzn. U kobiet objawią się utratą gęstości na szczycie głowy bez przesunięcia linii włosów.

Niejednokrotnie łysienie jest wynikiem zaburzeń hormonalnych takich jak: zespół wielotorbielowatych jajników, zespół Cushinga (nadczynność kory nadnerczy pierwotna lub wtórna), zespół nadnerczowo-płciowy, guzy jajnika lub nadnerczy[8].


Diagnostyka

Dokładne oglądanie owłosionej skóry głowy, test pociągania, rozstrzygająca jest biopsja[1].

Leczenie

Można pozostawić bez leczenia. Wyróżnia się leczenie miejscowe i ogólne. W leczeniu miejscowym stosowany jest minoksydyl, rozszerzający naczynia mieszków włosowych, co powoduje stymulację mitoz komórek mieszka włosowego. W leczeniu ogólnym wykorzystuje się finasteryd, który hamuje enzym 5α-reduktazę[1][2].

Przeszczepy włosów traktowane są jako metoda alternatywna[1][9].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e WilliamW. Cranwell WilliamW., RodneyR. Sinclair RodneyR., Male Androgenetic Alopecia, Leslie J. DeL.J.D. Groot i inni red., „Endotext”, South Dartmouth (MA): MDText.com, Inc., 2000, PMID: 25905192 [dostęp 2018-06-17] .
  2. ↑ a b JiJ. Qi JiJ., Luis A.L.A. Garza Luis A.L.A., An Overview of Alopecias, „Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine”, 4 (3), 2014, DOI: 10.1101/cshperspect.a013615, ISSN 2157-1422, PMID: 24591533, PMCID: PMC3935391 [dostęp 2018-06-17] .
  3. ↑ Keith D.K.D. Kaufman Keith D.K.D., Androgens and alopecia, „Molecular and Cellular Endocrinology”, 198 (1-2), 2002, s. 89–95, ISSN 0303-7207, PMID: 12573818 [dostęp 2018-06-17] .
  4. ↑ EvgeniaE. Makrantonaki EvgeniaE., RutaR. Ganceviciene RutaR., ChristosCh. Zouboulis ChristosCh., An update on the role of the sebaceous gland in the pathogenesis of acne, „Dermato-endocrinology”, 3 (1), 2011, s. 41–49, DOI: 10.4161/derm.3.1.13900, ISSN 1938-1972, PMID: 21519409, PMCID: PMC3051853 [dostęp 2018-06-17] .
  5. ↑ Emin TuncayE.T. Ustuner Emin TuncayE.T., Cause of Androgenic Alopecia: Crux of the Matter, „Plastic and Reconstructive Surgery Global Open”, 1 (7), 2013, DOI: 10.1097/GOX.0000000000000005, ISSN 2169-7574, PMID: 25289259, PMCID: PMC4174066 [dostęp 2018-06-17] .
  6. ↑ LataL. Sharma LataL. i inni, Androgenetic alopecia and risk of coronary artery disease, „Indian Dermatology Online Journal”, 4 (4), 2013, s. 283–287, DOI: 10.4103/2229-5178.120638, ISSN 2229-5178, PMID: 24350006, PMCID: PMC3853891 [dostęp 2018-06-17] .
  7. ↑ Beom JoonB.J. KIM Beom JoonB.J. i inni, Androgenetic alopecia in adolescents: A report of 43 cases, „The Journal of Dermatology”, 33 (10), 2006, s. 696–699, DOI: 10.1111/j.1346-8138.2006.00161.x, ISSN 0385-2407 [dostęp 2018-06-17]  (ang.).
  8. ↑ Quan QQ.Q. Dinh Quan QQ.Q., RodneyR. Sinclair RodneyR., Female pattern hair loss: Current treatment concepts, „Clinical Interventions in Aging”, 2 (2), 2007, s. 189–199, ISSN 1176-9092, PMID: 18044135, PMCID: PMC2684510 [dostęp 2018-06-17] .
  9. ↑ Kristin L.K.L. Bater Kristin L.K.L. i inni, Perception of Hair Transplant for Androgenetic Alopecia, „JAMA facial plastic surgery”, 18 (6), 2016, s. 413–418, DOI: 10.1001/jamafacial.2016.0546, ISSN 2168-6076, PMID: 27560098, PMCID: PMC5469375 [dostęp 2018-06-17] .


Zobacz hasło łysienie androgenowe w Wikisłowniku

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Kontrola autorytatywna (klasa chorób):
  • BNCF: 18422