Ślazownik
 Sidalcea diploscypha | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | ślazowce | ||
| Rodzina | ślazowate | ||
| Rodzaj | ślazownik | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Sidalcea A. Gray Mem. Amer. Acad. Arts ser. 2. 4: 18. 10 Feb 1849 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| S. diploscypha (J. Torrey et A. Gray) A. Gray[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
Ślazownik (Sidalcea A. Gray) – rodzaj roślin z rodziny ślazowatych. Należy do niego 31 gatunków[4]. Występują one w zachodniej części Stanów Zjednoczonych oraz w północnym Meksyku[4], z czego w samej Kalifornii – 18 gatunków[5]. Rośliny te rosną w miejscach podmokłych i na suchych, otwartych terenach[5]. Kilka gatunków oraz odmiany uprawne pochodzenia mieszańcowego uprawiane są jako rośliny ozdobne[6].
Morfologia
- Pokrój
- Zielne rośliny wieloletnie lub jednoroczne, rzadko drewniejące u nasady[4], osiągające do 1 m wysokości[5]. Pędy nagie lub owłosione, w tym drugim przypadku występują włoski pojedyncze, gwiazdowate lub oba te typy. Łodyga pojedyncza lub rozgałęziona[6], prosto wzniesiona lub podnosząca się, czasem u nasady płożąca i wówczas tu z korzeniami przybyszowymi, poza tym zwykle korzeń palowy, czasem kłącze[4].
- Liście
- Skupione w rozetę przyziemną lub rozmieszczone równomiernie na łodydze[4]. Skrętoległe, ogonkowe (często dolne długoogonkowe, górne – niemal siedzące), okrągławe, nerkowate do sercowatych, dłoniasto klapowane lub wcinane[4][6]. Brzeg blaszki karbowany lub ząbkowany. U nasady znajdują się trwałe lub szybko odpadające przylistki równowąskie lub jajowate[4].
- Kwiaty
- Kwiaty skupione w szczytowy kłosowaty lub groniasty kwiatostan, czasem też pojedyncze w kątach liści[4]. Kwiaty okazałe, wsparte dwiema przysadkami, łączącymi się i wówczas wyglądają jak dwudzielna na końcu pojedyncza przysadka. Kwiaty obupłciowe, czasem też tylko żeńskie lub rzadziej męskie[4]. Działki kielicha w liczbie 5. Płatki, także w liczbie 5, różowe, purpurowe, lawendowe, rzadko białe, zwykle z jaśniejszymi żyłkami[4]. Pręciki liczne, w dwóch seriach, zrośnięte w kolumnę otaczającą słupkowie[4][6]. Jednokomorowych zalążni jest od 5 do 10 i tyle samo jest nitkowatych szyjek słupków, zakończonych zbiegającymi, nitkowatymi znamionami[4].
- Owoce
- Rozpadający się, złożony z 5–10 jednokomorowych rozłupek zawierających pojedyncze nasiono[4].
Systematyka
Rodzaj z plemienia Malveae z podrodziny ślazowych Malvoideae Burnett z rodziny ślazowatych Malvaceae[7]. Liczne gatunki są trudne do oznaczenia – konieczne jest sprawdzanie cech dotyczących budowy pędu i owoców[4].
- Wykaz gatunków[8]
- Sidalcea calycosa M.E. Jones
- Sidalcea campestris Greene
- Sidalcea candida A. Gray – ślazownik lśniącobiały
- Sidalcea celata (Jeps.) S.R. Hill
- Sidalcea covillei Greene
- Sidalcea cusickii Piper
- Sidalcea diploscypha (Torr. & A. Gray) A. Gray
- Sidalcea eximia Greene
- Sidalcea glaucescens Greene
- Sidalcea hartwegii A. Gray
- Sidalcea hendersonii S.Watson
- Sidalcea hickmanii Greene1
- Sidalcea hirsuta A. Gray
- Sidalcea hirtipes C.L. Hitchc.
- Sidalcea keckii Wiggins
- Sidalcea malachroides (Hook. & Arn.) A. Gray
- Sidalcea malviflora (DC.) A. Gray – ślazownik ślazowaty
- Sidalcea multifida Greene
- Sidalcea nelsoniana Piper
- Sidalcea neomexicana A. Gray1
- Sidalcea oregana (Nutt. ex Torr. & A. Gray) A. Gray – ślazownik oregoński
- Sidalcea pedata A. Gray
- Sidalcea ranunculacea Greene
- Sidalcea reptans Greene
- Sidalcea rhizomata Jeps.
- Sidalcea robusta A. Heller ex Roush
- Sidalcea setosa C.L. Hitchc.
- Sidalcea sparsifolia (C.L. Hitchc.) S.R. Hill
- Sidalcea stipularis J.T. Howell & G.H. True
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-01] (ang.).
- ↑ Sidalcea. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2016-11-01].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Steven R. Hill: Sidalcea. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-11-01].
- ↑ a b c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 180. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b c d Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin tom I, A-J. Poznań: Zysk i S-ka, 2011, s. 808-809. ISBN 978-83-7506-845-0.
- ↑ United States Department of Agriculture Agricultural Research Service: Family: Malvaceae Juss.. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2016-11-01]. (ang.).
- ↑ Sidalcea. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-11-01].
