Świątobliwy Synod Rządzący

Siedziba Synodu w Petersburgu

Świątobliwy Synod Rządzący (ros. Святейший Правительствующий Синод) – organ kierowniczy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, wprowadzony w 1721, w wyniku reform cara Piotra I Wielkiego.

Po śmierci patriarchy Adriana w 1700 Piotr I nie dopuścił do wyboru kolejnego patriarchy, powołując jedynie locum tenens – metropolitę riazańskiego Stefana. W 1721 car wydał Regulamin duchowny, który szczegółowo określił miejsce Cerkwi prawosławnej w strukturach państwa rosyjskiego. Powołał Świątobliwy Synod – nową kolegialną instytucję, zrzeszającą najwyższych duchownych i kierującą działalnością Cerkwi w państwie rosyjskim. Z ramienia cara funkcję kontrolną nad Synodem sprawował urzędnik bez święceń, w randze oberprokuratora. W XVIII w. stanowisko to najczęściej sprawowali wojskowi. Najbardziej znanym oberprokuratorem był Konstantin Pobiedonoscew pełniący tę funkcję w latach 1880–1905. „Święty Synod” przejął na wyłączność prawo do kanonizacji[1].

Świątobliwy Synod istniał do 1917, tj. do obalenia caratu.

Przypisy

  1. ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 566. ISBN 978-83-7318-736-8.

Bibliografia

  • Richard Pipes: Rosja carów. Warszawa: Magnum, 2006. ISBN 978-83-89656-89-6.
  • Ludwik Bazylow: Historia Rosji. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., 1985. ISBN 83-04-01593-5.
  • p
  • d
  • e
Metropolici Moskwy
(1448–1589)
  • Jonasz (1448–1461)
  • Teodozjusz (1461–1464)
  • Filip I (1464–1473)
  • Geronty (1473–1489)
  • Zozym (1490–1494)
  • Szymon (1495–1511)
  • Warłam (1511–1521)
  • Daniel (1522–1539)
  • Joazaf (1539–1542)
  • Makary (1542–1563)
  • Atanazy (1564–1566)
  • Filip II (1566–1568)
  • Cyryl (1568–1572)
  • Antoni (1572–1581)
  • Dionizy II (1581–1587)
  • Hiob (1587–1589)
Patriarchowie Moskwy
(Pierwszy okres funkcjonowania)
(1589–1700)
  • Hiob (1589–1605)
  • Ignacy (1605–1606) (wykreślony pośmiertnie)
  • Hermogen (1606–1612)
  • Efrem (1612–1613[A])
  • Jonasz (1613–1619[A])
  • Filaret (1619–1633)
  • Joazaf I (1634–1640)
  • Józef (1642–1652)
  • Nikon (1652–1666)
  • Joazaf II (1667–1672)
  • Pitirim (1672–1673)
  • Joachim (1674–1690)
  • Adrian (1690–1700)
  • Stefan (Jaworski) (1700–1721[A])
  • Świątobliwy Synod Rządzący (1721–1917)
Arcybiskupi i metropolici
w okresie synodalnym
(1742–1917)
  • Józef (Wołczański) (1742–1745)
  • Platon (Malinowski) (1745–1754)
  • Tymoteusz (Szczerbacki) (1757–1767)
  • Ambroży (Zertis-Kamienski) (1768–1771)
  • Platon (Lewszyn) (1775–1811)
  • Augustyn (Winogradski) (1811–1819)
  • Serafin (Głagolewski) (1819–1821)
  • Filaret (Drozdow) (1821–1867)
  • Innocenty (Wieniaminow-Popow) (1868–1879)
  • Makary (Bułgakow) (1879–1882)
  • Joannicjusz (Rudniew) (1882–1891)
  • Leoncjusz (Lebiedinski) (1891–1893)
  • Sergiusz (Lapidiewski) (1893–1898)
  • Włodzimierz (Bogojawleński) (1898–1912)
  • Makary (Niewski) (1912–1917)
Patriarchowie Moskwy
(Drugi okres funkcjonowania)
(od 1917)
  • Tichon (1917–1925)
  • Piotr (1925[A])
  • Sergiusz (1925–1926[A])
  • Józef (1926[A])
  • Serafin (1926–1927[A])
  • Sergiusz (1927–1943[A])
  • Sergiusz (1943–1944)
  • Aleksy I (1945–1970)
  • Pimen (1971–1990)
  • Filaret (1990[A])
  • Aleksy II (1990–2008)
  • Cyryl I (2008–2009[A]; od 2009)
  1. ↑ a b c d e f g h i j p.o. zast. locum tenens
Kontrola autorytatywna (organizacja):
  • VIAF: 111154381047330292276
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/Holy-Governing-Synod