Świątynia Wenus i Romy
 Rekonstrukcja świątyni | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Miejscowość | Rzym | ||
| Adres | Forum Romanum | ||
| Typ budynku | |||
| Rozpoczęcie budowy | 121 | ||
| Ukończenie budowy | 135 | ||
Położenie na mapie Rzymu  | |||
Położenie na mapie Włoch  | |||
Położenie na mapie Lacjum  | |||
 41°53′27″N 12°29′23″E/41,890833 12,489722 | |||
| |||
Świątynia Wenus i Romy (Templum Urbis Romae, Urbis Venerisque Templa[1]) – przypuszczalnie największa[1] spośród rzymskich świątyń, której ruiny przetrwały do dziś. Wzniesiona została przez cesarza Hadriana na zboczu wzgórza Welia na wschodnim krańcu Forum Romanum, w pobliżu Koloseum, po północnej stronie Via Sacra[1].
Prace przy budowie świątyni rozpoczęto w dzień święta Parilia 21 kwietnia 121 roku, a jej poświęcenie odbyło się najprawdopodobniej w 135 roku[1], chociaż ostatnie roboty trwały przypuszczalnie jeszcze do czasów Antoninusa Piusa[2]. Wzniesiono ją w miejscu wyburzonego przedsionka Domus Aurea, a w celu zrobienia miejsca pod budowlę trzeba było przesunąć stojący tam wcześniej Kolos Nerona[1].
Świątynia została posadowiona na wielkiej betonowej platformie o wymiarach 145×100 m. Wzniesiona w porządku korynckim, z betonu okładanego cegłą i wyłożona z zewnątrz białym marmurem budowla stała na siedmiostopniowym stylobacie. Nadano jej formę klasycznego perypteru. Fasada frontowa wspierała się na 10 kolumnach, podczas gdy długie ściany boczne na 20[1]. Wewnątrz znajdowały się dwie celle, z których wschodnia dedykowana była Wenus, zachodnia zaś Romie[1]. W 307 roku świątynia spłonęła w pożarze, po którym została odbudowana przez cesarza Maksencjusza. Przebudowano wówczas całkowicie obydwie celle, nadając im formę sklepionych apsyd, a także wstawiono kolumny wykonane z porfiru[2].
W roku 625 na polecenie papieża Honoriusza I zerwano brązowe blachy z dachu świątyni, które użyto wtórnie do wyłożenia dachu bazyliki św. Piotra na Watykanie[1]. Świątynia runęła przypuszczalnie podczas trzęsienia ziemi w 847 roku, kilka lat później na jej gruzach wzniesiono bowiem kościół Santa Maria Nova, przebudowany i poświęcony w 1612 roku jako kościół pod wezwaniem świętej Franciszki Rzymianki (Santa Francesca Romana)[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i L. Richardson jr: A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 1992, s. 409-410. ISBN 0-8018-4300-6.
- ↑ a b Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. Edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 1085. ISBN 1-884964-80-X.
