Świtezianka dziewica

Świtezianka dziewica
Calopteryx virgo
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

ważki

Podrząd

ważki równoskrzydłe

Nadrodzina

Calopterygoidea

Rodzina

świteziankowate

Rodzaj

Calopteryx

Gatunek

świtezianka dziewica

Synonimy
  • Libellula virgo Linnaeus, 1758[1][2]
  • Agrion virgo (Linnaeus, 1758)[3]
  • Libellula splendeo Harris, 1780[1]
  • Agrion nicaeensis Risso, 1826[1]
  • Agrio cyaneus Selys in Meisser, 1831[1]
  • Agrio oeneus Selys in Meisser, 1831[1]
  • Agrion festiva Brullé, 1832[1]
  • Calepteryx anceps Stephens, 1835[1]
  • Calepteryx ludoviciana Stephens, 1835[1]
  • Agrion colchicus von Eichwald, 1837[1]
  • Agrion vesta Charpentier, 1839[1]
  • Calopteryx inornata Selys, 1840[1]
  • Calopteryx virgo occitanica Walker, 1853[1]
  • Calopteryx virgo meridionalis Selys, 1873[1]
  • Calopteryx violacea Dziedzielewicz, 1902[1]
  • Calopteryx virgo brittanica Conci, 1952[1]
  • Calopteryx virgo padana Conci in Conci & Nielsen, 1956[1]
  • Calopteryx pseudoneurobasis St. Quentin, 1958[1]
  • Calopteryx virgo feminalis Kosterin, 2017[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

najmniejszej troski
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Świtezianka dziewica, świtezianka modra (Calopteryx virgo) – gatunek ważki równoskrzydłej z rodziny świteziankowatych (Calopterygidae). Występuje w Europie, północnej Afryce, Anatolii, centralnej Azji i na Syberii. W Polsce w prawie całym kraju, także w górach (do około 1350 m n.p.m.); w sporej części środkowej Polski jest jednak lokalny i rzadki[5].

Można je spotkać głównie nad wodą, w pobliżu stawów i jezior. Występują również wysoko w górach. Samica składa jaja nurkując pod wodę, na łodygach podwodnych roślin, które nacina pokładełkiem[6]. Znosi do 300 jaj. Samce mają ciemnoniebieskie, metalicznie błyszczące zabarwienie ciała (w zależności od oświetlenia i kąta padania światła może się wydawać zielone[5]) i czerwono-niebieskie skrzydła z jaśniejszymi wierzchołkami[6], u młodych samców skrzydła mają barwę ciemnobrązową. Samice są zielone, a ich skrzydła przezroczyste zabarwienia brązowego, z białą plamką na każdym skrzydle (nie jest to typowa dla ważek pterostygma, lecz struktura zbudowana z zagęszczonych żyłek, nazywana „pseudopterostygmą”[5]). Długość ciała 33–40 mm, rozpiętość skrzydeł 70 mm[6].

  • Młody samiec
    Młody samiec
  • Samica
    Samica
  • Samiec z samicą w trakcie kopulacji
    Samiec z samicą w trakcie kopulacji
  • Calopteryx virgo meridionalis – spreparowany okaz
    Calopteryx virgo meridionalis – spreparowany okaz

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-22. [dostęp 2022-05-24]. (ang.).
  2. ↑ K.K. Linneusz K.K., Systema naturae per regna tria naturae :secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis, wyd. 10, t. 1, Holmiae (Sztokholm) 1758, s. 545–546  (łac.).
  3. ↑ Calopteryx virgo Linnaeus, 1758. [w:] GBIF Backbone Taxonomy [on-line]. GBIF Secretariat. [dostęp 2022-05-24]. (ang.).
  4. ↑ Calopteryx virgo, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species  (ang.).
  5. ↑ a b c Ewa Miłaczewska: Świtezianka dziewica Calopteryx virgo. [w:] wazki.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-24].
  6. ↑ a b c Henryk Sandner: Owady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. ISBN 83-01-08369-7.

Bibliografia

  • Червона книга України, за ред. І.А. Акімова Глобалконсалтинг, 2009, ISBN 978-966-97059-0-7
Encyklopedia internetowa:
  • SNL: blåvingevannymfe
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 1568
  • EoL: 4139772
  • EUNIS: 241222
  • GBIF: 1427037
  • identyfikator iNaturalist: 61536
  • NCBI: 52613