Żulik

żulik
Inne nazwy

chleb(ek) turecki, strucla turecka

Rodzaj

pieczywo

Data i miejsce powstania

lata 60. XX w.
Łódź

Twórca Mehmet Nuri Fazli Oglu
Obróbka żywności

pieczenie

Składniki

woda, mąka pszenna, mleko, drożdże piekarnicze, kawa zbożowa, masło, melasa lub miód, rodzynki

Hasło w Wikisłowniku
Wartość odżywcza
strucla turecka
(100 g)
Wartość energetyczna 1301 kJ (311 kcal)
Białka 7,5 g
szczegółowe informacje
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 16% 16% 16% 16%
M 13% 13% 13% 13%
Węglowodany 63 g
szczegółowe informacje
Cukry (jedno- i dwucukry) 14 g
Błonnik 2,8 g
AI 19–30 31–50 51–70 70+
K 11% 11% 13% 13%
M 7,4% 7,4% 9,3% 9,3%
Tłuszcze 2,3 g
szczegółowe informacje
Kwasy tł. nasycone 0,8 g
Makroelementy
Sód1 0,116 mg
RDA 19–30 31–50 51–70 70+
K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%
1 Obliczono na podstawie informacji o zawartości soli, ze wzoru: sól = sód × 2,5
Dane liczbowe na podstawie: SPC w Warszawie[1]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[2]

Żulik, chleb(ek) turecki, strucla turecka – rodzaj pieczywa pszennego wyborowego – słodki chleb drożdżowy z rodzynkami[3][4], popularny w województwie łódzkim[5][6]. W skład produktu tego typu wchodzą: mąka pszenna, mleko, drożdże piekarnicze, kawa zbożowa, masło (lub margaryna), melasa lub (sztuczny) miód, rodzynki, woda, jajka, niewielkie ilości soli i cukru[7][8]. Pieczywo to dzięki zawartości kawy zbożowej i melasy lub miodu zyskuje głęboką brązową (karmelową) barwę i charakterystyczny smak[5][3]. Standardowy bochenek jest niewielkich rozmiarów i ma kształt tzw. rybki – owalny, podłużny, z wydłużonymi końcami[3].

Historia

Żulik w województwie łódzkim pojawił się w latach 60. XX w.[5], gdzie był wytwarzany w tureckiej piekarni prowadzonej przez Mehmeta Nuri Fazli Oglu[5] (1916–1992)[9] przy ul. Nowotki 17 (obecnie ul. Pomorska 17) w Łodzi. Dzięki dużej popularności żulika, zaczęły go wypiekać także inne łódzkie piekarnie[5].

Zobacz też

 Wykaz literatury uzupełniającej: Żulik.

Przypisy

  1. ↑ strucla turecka 0,20 kg – SPC. Spółdzielnia Piekarsko-Ciastkarska w Warszawie. [dostęp 2023-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-11)].
  2. ↑ Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).
  3. ↑ a b c 1.4. Charakterystyka wyrobów piekarskich. [w:] Piekarz II: Wytwarzanie ciast na wyroby piekarskie [on-line]. Powiatowe Centrum Edukacji Zawodowej w Bytowie. [dostęp 2023-06-08].
  4. ↑ DanutaD. Bieńkowska DanutaD., Słownik dwudziestowiecznej Łodzi: (konteksty historyczne, społeczne, kulturowe), Wyd. 1, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2007, s. 307, ISBN 978-83-7525-095-4, OCLC 231793309 [dostęp 2023-04-21] .
  5. ↑ a b c d e Gdzie kupić łódzki żulik? Sprawdzamy, które piekarnie w Łodzi go oferują. [w:] Łódź.pl / uml.lodz.pl [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2022-03-23. [dostęp 2023-06-08]. Cytat: „Żulik, inaczej chlebek turecki, to rodzaj lekko słodkiego pieczywa drożdżowego z rodzynkami. Dzięki zawartości kawy zbożowej i melasy zyskuje głęboki brązowy kolor i charakterystyczny smak.”
  6. ↑ Słodkie symbole polskich miast, czyli lokalne ciastka lokalną atrakcją [online], Rzeczpospolita [dostęp 2023-04-21] .
  7. ↑ MichałM. Sobczyk MichałM., Przez żołądek do serca Łodzi [online], Miasto Ł (miastol.pl), 8 września 2016 [dostęp 2023-04-21] .
  8. ↑ Bohdan Dmochowski. Żulik z pieca rodem. „Express Ilustrowany”. NR 31/2014, s. 17, piątek, 7 lutego 2014. ISSN 0137-9097. Cytat: „Z pieca rodem są też żuliki, nieznane na przykład w Warszawie podłużne chlebki podbarwiane kawą zbożową, słodzone miodem i nafaszerowane rodzynkami”. 
  9. ↑ AndrzejA. Kaproń AndrzejA., Piekarze tureccy w Zamościu, „Przegląd Tatarski” (1), 2011, s. 14–15 . (przedruk z „Archiwariusza Zamojskiego” 2010)