Acradenia
 Acradenia frankliniae | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | mydleńcowce | ||
| Rodzina | rutowate | ||
| Rodzaj | Acradenia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Acradenia Kippist Proc. Linn. Soc. London 2: 201. 23 Jun 1853[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| A. frankliniae Kippist[3] | |||
| |||
Acradenia – rodzaj roślin z rodziny rutowatych (Rutaceae). Obejmuje dwa gatunki. A. euodiiformis jest drzewem występującym we wschodniej Australii, a A. frankliniae krzewem występującym na Tasmanii. Oba gatunki rosną w lasach[4].
Oba uprawiane są jako rośliny ozdobne, przy czym A. euodiiformis tylko na obszarach o klimacie ciepłym. Nieco mniej wymagającym i szerzej rozprzestrzenionym gatunkiem (aczkolwiek też w klimacie łagodnym) jest A. frankliniae[4]. Rośliny te uprawiane są jako atrakcyjne rośliny ozdobne, głównie ze względu na obfite kwitnienie[5] i zimozielone liście[4].
Morfologia
- Pokrój
- A. frankliniae to krzew, a A. euodiiformis to drzewo osiągające do 30 m wysokości[4]. Pędy pokryte są prostymi włoskami[6].
- Liście
- Zimozielone, naprzeciwległe, trójlistkowe[4][6], po roztarciu o cierpkim zapachu[5].
- Kwiaty
- Zebrane w baldachokształtne wiechy wyrastające w kątach liści i na szczytach pędów[6]. Są promieniste, niewielkie[5] i obupłciowe[4]. Działek kielicha i płatków korony jest zwykle 5, rzadko 6 lub 7. Płatki są białe. Pręcików jest 10–14. Zalążnia jest górna, złożona z 5 komór, z dwoma zalążkami w każdej. Szyjka słupka krótka[4][6].
- Owoce
- Z każdego kwiatu rozwija się od 1 do 5 mieszków połączonych nasadami i zawierających pojedyncze nasiona[6]. Owoce osiągają do 8 mm długości[4].
Systematyka
- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Przedstawiciel podrodziny Toddalioideae w obrębie rodziny rutowatych (Rutaceae) należącej do rzędu mydleńcowców (Sapindales) reprezentującego dwuliścienne właściwe[2].
- Wykaz gatunków[7]
- Acradenia euodiiformis (F.Muell.) T.G.Hartley
- Acradenia frankliniae Kippist
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-10].
- ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden, Vol. 1. London: Macmillan, 1988, s. 366. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ a b c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 54-55, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- ↑ a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. X. Flowering Plants. Eudicots. Heidelberg, Dordrecht, London, New York: Springer, 2011, s. 311. ISBN 978-3-642-14396-0.
- ↑ Acradenia. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-10-10].
