Adolf Horak

Adolf Horak
Ilustracja
portret z 1940 r.
Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1880
Łódź

Data i miejsce śmierci

5 czerwca 1955
Bielefeld

Zawód, zajęcie

fabrykant

Adolf Horak (ur. 18 lutego 1880 w Łodzi[1][2], zm. 5 czerwca 1955 w Bielefeld[1]) – największy przedsiębiorca i jedna z najbardziej znaczących osób międzywojennej Rudy Pabianickiej, działacz ruchu baptystycznego w II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Od 1902 zarządzał majątkiem rodzinnym (do ok. 1912 razem z bratem Gustawem), w skład którego wchodziła wówczas fabryka włókiennicza przy ul. Piekarskiej na Bałutach, produkująca głównie tkaniny fartuchowe oraz skład mieszczący się przy ul. Piotrkowskiej 149. Uruchomił także w Warszawie skład firmowy. Po I wojnie światowej Adolf otworzył w Zelowie fabrykę fartuchów. W czasie sprawowania przez niego zarządu wzrosła liczba zatrudnionych przez niego pracowników z 20 w 1908 do 96 w 1913. Około 1912 wszedł w spółkę z Mozesem Grosem i Salomonem Rezonem. Razem założyli spółkę „Fabryka Wyrobów Wełnianych i Bawełnianych Horak, Gros i Rozen”.

W 1921 zakupił działkę przy ul. Staszica 184/186 (obecnie ulica Pabianicka) a wkrótce także działkę należącą poprzednio do Kolumny Sanitarnej Wojska Polskiego (obie działki w Rudzie Pabianickiej). W latach 1926–1928 zbudowano tam fabrykę. W 1928 nastąpiło przekształcenie zakładów włókienniczych w spółkę akcyjną z kapitałem 5 000 000 zł podzieloną na 5000 akcji po 100 zł. W 1928 zakłady zatrudniały ok. 1000 robotników i 28 osób personelu technicznego i pracowników biurowych.

Adolf Horak zasiadał w zarządzie Unii Zborów Baptystów Języka Niemieckiego w Polsce. Od 1921 był współwłaścicielem Towarzystwa Wydawniczego „Kompas”, wydającego pisma i broszury dotyczące baptyzmu[3]. Za szeroką działalność społeczną został w 1935 uhonorowany tytułem Honorowego Mieszkańca Miasta Ruda Pabianicka.

Po II wojnie światowej zakłady Horaka znacjonalizowano i przekształcono w Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Armii Ludowej „Alba”[4].

Życie prywatne

Był synem Józefa Horaka (zm. 1904) pochodzącego ze Zduńskiej Woli oraz Otylii Pauliny z domu Forwerk. Miał brata Gustawa (ur. 1883) oraz siostry: Lidię (ur. 1881) i Idę (ur. 1884).

Z żoną Friedą miał 2 synów – Adolfa Gustawa, męża Katarzyny Mohr (ur. 1906, zm. 2002)[1]oraz Jan Zygfryda i 3 córki: Ruth (żonę Adolfa Speidla), Ingeborgę (żonę Ellisa Speidla), Katarzynę (żonę Jerzego Bogdanowa)[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c Adolf Horak [online], Ancestry [dostęp 2021-06-28] .
  2. ↑ Aneta KatarzynaA.K. Stawiszyńska Aneta KatarzynaA.K., Działalność Towarzystwa Wydawniczego „Kompas” w Łodzi do 1939 r., „Toruńskie Studia Bibliologiczne”, 13 (2 (25)), 2020, s. 77–91, DOI: 10.12775/TSB.2020.016, ISSN 2392-1633 [dostęp 2021-06-28]  (pol.).
  3. ↑ Henryk RyszardH.R. Tomaszewski Henryk RyszardH.R., Baptyści w Polsce w latach 1918-1958, Warszawa: Kompas II, 2008, s. 206, ISBN 978-83-925744-2-2, OCLC 836612126 .
  4. ↑ Willa Adolfa Horaka. Centrum Informacji Turystycznej w Łodzi. [dostęp 2015-09-27].
  5. ↑ Monik@, Adolf Horak – król na Rudzie. [online], Baedeker łódzki, 20 lutego 2018 [dostęp 2021-08-17] .

Bibliografia

  • Aneta Stawiszyńska: Ruda Pabianicka. Echa przeszłości. Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009, s. 47-55. ISBN 978-83-61253-65-5.
  • Aneta Stawiszyńska, Zamach na Horaka..., „Ziemia Łódzka” 2013, nr 4 (139), s. 12-13.

Linki zewnętrzne

  • Informacja o willi Adolfa Horaka na witrynie „Dziennika Łódzkiego” (dostęp: 4-09-2014)..