Albert Bouts

Albert Bouts
Ilustracja
Autoportret z ok. 1520 roku
Data i miejsce urodzenia

1452–1460
Leuven

Data i miejsce śmierci

1549
Leuven

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

renesans

Multimedia w Wikimedia Commons

Albert Bouts lub Aelbrecht Bouts (ur. między 1452 a 1460 w Leuven, zm. w marcu 1549) – niderlandzki malarz.

Pochodził z rodziny o tradycjach artystycznych. Był synem malarza Dirka Boutsa i młodszym bratem innego malarza, Dirka Boutsa młodszego, którego syn Jan Bouts (1478–1530) również wykonywał ten sam zawód. Po śmierci ojca Dirka Boutsa starszego jego warsztat przejął Dirk młodszy, a Albert w 1475 roku wyjechał na naukę, prawdopodobnie do pracowni Hugo van der Goesa w Gandawie[1], a następnie założył własną pracownię w rodzinnym Leuven. W dokumentach z 1524 roku Bouts wymieniany jest jako przewodniczący miejscowej gildii malarzy.

Rozwinął własny styl charakteryzujący się mocnymi kolorami, bogatą teksturą, dbałością o szczegóły i typowo niderlandzkim realizmem. Specjalizował się głównie w niewielkich obrazach o tematyce religijnej, przeznaczonych do małych prywatnych ołtarzy donatorów. Jednym z częstszych podejmowanych przez niego tematów była scena ze św. Hieronimem pogrążonym w modlitwie lub przedstawionym jako penitent – klęczący pustelnik z krucyfiksem[2].

Był dwukrotnie żonaty. W 1481 roku poślubił Marię Coocx, a w 1491 Elisabeth Nausnyders[3].

Przypisywane prace

Kilkakrotnie współpracował ze swoim starszym bratem przy niedokończonych dziełach ich ojca, m.in. przy ołtarzu św. Piotra w kościele w Leuven[3]. Jego najbardziej znanym samodzielnym dziełem jest tryptyk Wniebowstąpienie Maryi z Królewskiego Muzeum Sztuk Pięknych w Brukseli. Przez długi czas obraz uznawany był za dzieło anonimowego artysty zwanego Mistrzem Wniebowzięcia Maryi Panny. W 1893 roku archiwista Leuven, Edward Van Even, przypisał tryptyk Boutsowi, a w 1902 roku belgijski historyk sztuki Georges Hulin de Loo potwierdził autorstwo dzieła.

Lista dzieł przypisywanych Albertowi Boutsowi[4]
Lp. Tytuł obrazu Rok powstania Kolekcja Wymiary Grafika
1 Zwiastowanie 1480 Muzeum Sztuki w Cleveland[5] 50,2 x 41,5 cm
2 Zwiastowanie 1480 Monachium, Stara Pinakoteka[6]
3 Zmartwychwstanie Chrystusa 1480 Haga, Mauritshuis 28,5 x 23,5 cm
4 Zwiastowanie 1480 Berlin, Gemäldegalerie[7]
5 Pokłon pasterzy 1490–1499 Antwerpia, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[8] 112 cm x 94,8 cm
6 Święty Augustyn, Jan Chrzciciel i donatorzy 1490–1500 Berlin, Gemäldegalerie
7 Święci Andrzej i Katarzyna Aleksandryjska z donatorami 1490–1500 Bonn, Rheinisches Landesmuseum
8 Maria Magdalena, Jan Chrzciciel i donatorzy 1490–1500 Bonn, Rheinisches Landesmuseum
9 Ecce Homo 1495 Fogg Museum[9] 37,9 × 26,5 cm
10 Mater Dolorosa'' 1495 Fogg Museum[10] 37,9 x 27 cm
11 Dyptyk: Chrystus Frasobliwy Mater Dolorosa 1500 Akwizgran, Suermondt-Ludwig-Museum
12 Zwiastowanie 1500 Akwizgran, Suermondt-Ludwig-Museum
13 Chrystus w koronie cierniowej 1500 Antwerpia, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[11] 29 cm x 29 cm
14 Chrystus w cierniowej koronie 1500 Berlin, Gemäldegalerie
15 Św Jakub z donatorem 1500 Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych
16 Święta Barbara 1500 Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[12]
17 Hieronim pokutujący ok. 1500 Muzeum Narodowe we Wrocławiu 86,2 × 113,4 cm
18 Ecce Homo 1495 Cambridge, Fogg Museum
19 Chrystus w koronie cierniowej 1500 Hanover, Hood Museum of Art[13]
20 Madonna z Dzieciątkiem 1500 Stedelijk Museum
21 Ecce Homo 1500 Lyon, Musée des Beaux-Arts de Lyon 35,5 × 23,5 cm
22 Madonna z Dzieciątkiem 1500 Praga, Galeria Narodowa w Pradze
23 Święty Jan Chrzciciel 1500 Wiedeń, Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu
24 Chrystus w koronie cierniowej i Maria w modlitwie 1500 Stuttgart, Staatsgalerie Stuttgart[14][15][16] 34,3 x 25,7 cm i 34,3 cm; szerokość: 26 cm
25 Ecce Homo 1500 - 1525 Prado, Madryt[17] tondo 30 cm
26 Madonna karmiąca z Dzieciątkiem 1510 Los Angeles County Museum of Art[18] 31,12 x 23,5 cm
27 Pokuta św. Hieronima ok. 1520 Pasadena, Norton Simon Museum[19] 41 x 45,1 cm
28 Jezus w domu faryzeusza Szymona Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[20] 40,8 x 61,7 cm
29 Ukrzyżowanie Chrystusa Bruksela, Królewskie Muzea Sztuk Pięknych[21] 185,2 x 125,9 cm
30 Tryptyk z Wniebowzięciem NMP. Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[22] 186,2 x 108,5 (kwatera środkowa); 185 x 47,3 (lewe skrzydło); 185 x 47,5 (prawe skrzydło)
31 Hieronim pokutujący Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[23] 41,6 x 37,8 cm
32 Ostatnia Wieczerza Bruksela, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych[24] 102,5 x 72
33 Święty Krzysztof Modena, Galleria Estense
34 Chrystus Boleściwy Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art[25] 44,5 x 28,6 cm
35 Ecce Homo Prado, Madryt[26] 33 cm x 23 cm
36 Głowa Jana Chrzciciela na tacy Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art[27] tondo 28,3 cm
37 Święty Krzysztof Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art
38 Chrystus w koronie cierniowej Paryż Luwr
39 Mater Dolorosa Paryż Luwr
40 Mater Dolorosa ok. 1500 Warszawa, Muzeum Narodowe w Warszawie 40,7 × 26,6 cm
41 Stojąca Madonn z Dzieciątkiem i aniołem Worcester (Massachusetts), Worcester Art Museum[28] 40,2 x 29,1 cm
42 Chrystus w koronie cierniowej Würzburg, Martin von Wagner Museum
43 Wniebowstąpienie Chrystusa Cambridge, Fitzwilliam Museum[29] 73,5 x 45,5 cm
44 Ecce Homo Greenville, Bob Jones University Museum and Gallery[30] 38 x 26 cm
45 Ecce Homo kościół La Cambre Abbey, Ixelles 38 x 26 cm
46 Ecce Homo Rijksmuseum[31] 32,9 x 23,5 cm
47 Autoportret ok. 1520 Brukenthal Museum Sibiu[32]
48 Madonna modląca się Bowes Museum[33] 38,4 x 30,5 cm
49 Głowa Józefa z Arymatei National Trust[34] 38 x 28 cm
50 Głowa Nikodema pogrążonego w modlitwie National Trust[35] 38 x 28 cm

Przypisy

  1. ↑ Robert A.R.A. Faleer Robert A.R.A., Church Woodwork in the British Isles, 1100-1535: An Annotated Bibliography, Lanham, Md.: Wyd. Scarecrow Press, 2009, s. 144, ISBN 978-0810867390, OCLC 277086186 .
  2. ↑ Norton Simson Museum
  3. ↑ a b Wilenski 1960 ↓, s. 505.
  4. ↑ Na podstawie kikirpa.be. [dostęp 2013-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-04)].
  5. ↑ Obraz w Cleveland
  6. ↑ Obraz w Alte Pinakothek
  7. ↑ Obraz w Gemäldegalerie
  8. ↑ Obraz w antwerpskim muzeum
  9. ↑ Obraz w Fogg Museum
  10. ↑ Obraz w Fogg Museum
  11. ↑ Obraz on-line
  12. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  13. ↑ Obraz w Hood Muzeum
  14. ↑ Obrazy w Staatsgalerie Stuttgart. [dostęp 2016-06-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-08)].
  15. ↑ Opis obrazu
  16. ↑ Opis obrazu
  17. ↑ Obraz w Prado
  18. ↑ Obraz w County Museum of Art
  19. ↑ Obraz w Norton Simon Museum
  20. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  21. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  22. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  23. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  24. ↑ Obraz w brukselskim muzeum
  25. ↑ Obraz w Metropolitan Museum of Art
  26. ↑ Obraz w Prado
  27. ↑ Obraz w Metropolitan Museum of Art
  28. ↑ Obraz w Martin von Wagner Museum
  29. ↑ Oraz w Fitzwilliam Museum. [dostęp 2015-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-19)].
  30. ↑ Obraz w Bob Jones University Museum
  31. ↑ Obraz w Rijksmuseum
  32. ↑ Portret w Museum Sibiu
  33. ↑ Obraz na BBC Paintings
  34. ↑ Obraz na BBC Paintings
  35. ↑ Obraz na BBC Paintings

Bibliografia

  • Ridderbos Ridderbos: Early Netherlandish Paintings: Rediscovery, Reception, and Research. J. Paul Getty Museum, 2005. ISBN 978-0892368167.
  • Wolfgang Hütt: Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu. Warszawa: PWN, 1985. ISBN 83-01-04621-X.
  • Reginald Howard Wilenski: Flemish painters. Historical Survey (1430-1830). Dictonary. Bibliographies. T. I. Faber and Faber, 1960.

Linki zewnętrzne

  • Restaurowanie dzieł Alberta Boutsa
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000037411285X
  • VIAF: 55062489
  • ULAN: 500006416
  • LCCN: nb2012003925
  • GND: 123723957
  • BnF: 144539448
  • NTA: 238858197
  • PLWABN: 9810572456805606
  • J9U: 987007429061705171
  • WorldCat: lccn-nb2012003925