Aleksandr Ptuszko

Aleksandr Ptuszko
Prawdziwe imię i nazwisko	Aleksandr Łukicz Ptuszko
Data urodzenia	19 kwietnia 1900
Data śmierci	6 marca 1973
Zawód	reżyser, scenarzysta, animator
Lata aktywności	1927–1972
Odznaczenia

Aleksandr Łukicz Ptuszko (ros. Алекса́ндр Луки́ч Пту́шко, ur. 19 kwietnia 1900, zm. 6 marca 1973) – radziecki reżyser filmowy, scenarzysta, animator, pionier filmu kukiełkowego i trikowego. Ludowy Artysta ZSRR (1969)^[1]. Nazywany „ojcem radzieckiego filmu kukiełkowego”^[2].

Życiorys

Swoją działalność artystyczną rozpoczął w 1927 jako projektant lalek. Najpierw tworzył krótkie filmy z komicznymi bohaterami pokazującymi życie w ZSRR (Rozprawa na stadionie, Pan domu), następnie podjął się adaptacji klasyki literatury^[3] m.in. dzieł A. Puszkina (Bajka o rybaku i rybce, Bajka o carze Sałtanie, Rusłan i Ludmiła). Najbardziej znany z wyreżyserowania w 1935 pierwszego w świecie pełnometrażowego filmu kukiełkowego pt. Nowy Guliwer zrealizowanego na podstawie powieści Jonathana Swifta. Znany był również z realizacji takich filmów baśniowych jak Złoty kluczyk (1939), Czarodziejski kwiat (1946), Sadko (1953) oraz Rusłan i Ludmiła^[4]. Został pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie^[5]^[6].

Wybrana filmografia

Reżyseria

1972: Rusłan i Ludmiła
1966: Bajka o carze Sałtanie
1964: Bajka o zmarnowanym czasie
1961: Szkarłatne żagle
1956: Trójgłowy smok
1953: Sadko
1948: Trzy spotkania
1946: Czarodziejski kwiat
1939: Złoty kluczyk
1938: Weseli muzykanci
1937: Lis i wilk
1937: Bajka o rybaku i rybce
1936: Rzepka
1935: Nowy Guliwer

Scenariusz

1972: Rusłan i Ludmiła
1967: Wij
1966: Bajka o carze Sałtanie
1938: Weseli muzykanci
1937: Bajka o rybaku i rybce
1936: Rzepka
1935: Nowy Guliwer

Nagrody

1935: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji (nagroda za najlepszy program filmowy, film Nowy Guliwer)
1946: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Cannes (Nagroda Jury dla najlepszego koloru, film Czarodziejski kwiat)
1947: Nagroda Państwowa ZSRR (film Czarodziejski kwiat)^[7]
1953: 14. MFF w Wenecji (Srebrny Lew za film Sadko)
1956: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Jugosławii (Honorowy dyplom reżysera, film Złoty kluczyk)
1958: Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Edynburgu (Dyplom Honorowy, film Ilja Muromiec)
1965: Międzynarodowy Festiwal Filmów dla Dzieci i Młodzieży w Gotwaldowie (Nagroda dla reżysera, film Skazka o potierjannom wriemeni)
1968: Wszechzwiązkowy Festiwal Filmowy w Leningradzie (Nagroda, film Bajka o carze Sałtanie)
1976: Międzynarodowy Festiwal filmów dla dzieci w Salerno (Specjalna nagrody jury, film Rusłan i Ludmiła)

Odznaczenia

Order Czerwonego Sztandaru Pracy (dwukrotnie, w tym w 1944)
Order Znak Honoru
Medal 800-lecia Moskwy
Medal 100-lecia urodzin Lenina
Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”^[8]

Przypisy

↑ Птушко, Александр Лукич, Animator.ru
↑ Twórca Filmowych Baśni - FILM: 11/1949, strona 11 - Filmopedia
↑ Wielkie odkrycia i dramatyczne losy rosyjskiej animacji lalkowej. [dostęp 2015-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-03)].
↑ Ptuszko Aleksandr Łukicz. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-26)]., portalwiedzy.onet.pl
↑ Могилы знаменитостей. Московский некрополь. Птушко Александр Лукич (1900–1973)
↑ Могила Птушко
↑ Александр Лукич Птушко. Биографическая справка - РИА Новости, 19.04.2010 [online], ru/20100419/224167777.html [dostęp 2021-08-23] (ros.).
↑ Александр Птушко - режиссёр, сценарист, оператор - биография - советские режиссёры - Кино-Театр.Ру [online], kino-teatr.ru [dostęp 2021-08-23] .

Linki zewnętrzne

Sylwetka Aleksandra Ptuszko, twórcy filmów animowanych i kukiełkowych, filmopedia
Aleksandr Ptuszko w bazie Animator.ru (ros.)
Aleksandr Ptuszko w bazie IMDb (ang.) (ang.)
Aleksandr Ptuszko. chtoby-pomnili.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-09)]. w bazie chtoby-pomnili.com (ros.)