Aleksiej Czirikow

Aleksiej Iljicz Czirikow

Алексе́й Ильи́ч Чи́риков

Data i miejsce urodzenia	13 grudnia?/24 grudnia 1703 Łużnoje
Data i miejsce śmierci	24 maja?/4 czerwca 1748 Moskwa
Zawód, zajęcie	nawigator, kapitan, badacz północy

Aleksiej Iljicz Czirikow (ros. Алексе́й Ильи́ч Чи́риков, ur. 13 grudnia^?/24 grudnia 1703 w Łużnoje, obwód tulski, zm. 24 maja^?/4 czerwca 1748 w Moskwie) – rosyjski nawigator i kapitan morski (kapitan-komandor od 1747), uczestnik wypraw i badacz Aleutów, Kamczatki i północnej części Oceanu Spokojnego. Uczestniczył w 1. i 2. kamczackiej ekspedycji Vitusa Beringa (1725 – 1730 i 1733 – 1741).

Życie zawodowe

W 1715 Czirikow ukończył Moskiewską Szkołę Nawigacji, a następnie został absolwentem Akademii Marynarki Wojennej w Petersburgu (1721). Skierowano go na służbę do Floty Bałtyckiej. W 1722 wrócił do Akademii Marynarki Wojennej, jako nauczyciel nawigacji. W 1725 awansowany do stopnia porucznika i wysłany, jako asystent Vitusa Beringa na 1. wyprawę kamczacką^[1]. W drodze ustalił 28 punktów astronomicznych, co znacząco ułatwiło dalsze poznanie Syberii. Na statku Święty Gabriel wypłynął z ujścia rzeki Kamczatki, celem odnalezienia cieśniny między Azją, a Ameryką Północną. Od 1733 jeden z dowódców 2. wyprawy kamczackiej. Dotarł wtedy do północno-zachodniego wybrzeża Ameryki (Alaska), a także odkrył i naniósł na mapy wiele z Wysp Aleuckich. Od 1746 dyrektor Akademii Marynarki Wojennej w Petersburgu. 7 września 1747 otrzymał stopień kapitana i przeniesienie do Moskwy, gdzie prowadził Biuro Admiralicji. Niedługo po tym zmarł na gruźlicę i w wyniku długoletniego działania szkorbutu^[2].

Życie prywatne

Aleksiej Czirikow miał żonę i dwóch synów oraz trzy córki.

Upamiętnienie

Imieniem odkrywcy nazwano:

• przylądek na wyspie Kiusiu (Japonia)
• przylądek w Zatoce Anadyrskiej (Rosja)
• przylądek w Zatoce Taujskiej (Taujska Warga) na Morzu Ochockim (Rosja)
• przylądek na wyspie Attu (wschodnie Aleuty, Wyspy Bliskie, USA)
• Wyspę Czirikowa na Zatoce Alaska (USA)
• podwodną górę na Oceanie Spokojnym.
• drugi z serii lodołamaczy typu Bering

W Pietropawłowsku Kamczackim zbudowano pomnik Aleksieja Czirikowa.

Zobacz też

• Rosyjska kolonizacja Ameryki Północnej

Przypisy

Bibliografia

• Wielki Ilustrowany Atlas Świata, Demart, 2008, s.175, 254-255, ISBN 978-83-7427-445-6