Amfimakr

Amfimakr, amfimacer (gr. amphímakros, z obu stron długi), kretyk (gr. κρητικός, wers kreteński) – w wersyfikacji iloczasowej stopa metryczna złożona z trzech sylab: jednej krótkiej między dwiema długimi[1].

W wierszach polskich jej odpowiednikiem jest sekwencja składająca się z jednej sylaby nieakcentowanej między dwiema akcentowanymi. W polszczyźnie nie ma wyrazów będących naturalnymi amfimakrami; stopa ta występuje też rzadko w metryce polskiej, na przykład:

Nagle – gwizd!
Nagle – świst!
Para – buch!
Koła – w ruch! (Lokomotywa Juliana Tuwima).

Amfimakr występuje regularnie jako stopa zastępcza na pierwszej pozycji w anapestach: ssSssSssSssSs > SsSssSssSssSs.

Przypisy

  1. Stanisław Sierotwiński: Słownik terminów literackich. Wrocław: Ossolineum, 1966, s. 26.
  • p
  • d
  • e
Stopy metryczne
Dwusylabowe
  • pirychej (˘ ˘), jamb (˘ ¯), trochej (¯ ˘), spondej (¯ ¯)
Trzysylabowe
  • daktyl (¯ ˘ ˘), amfibrach (˘ ¯ ˘), anapest (˘ ˘ ¯), amfimakr (¯ ˘ ¯)
Czterosylabowe
  • peon III (˘ ˘ ¯ ˘), jonik (˘ ˘ ¯ ¯ albo ¯ ¯ ˘ ˘), dytrochej (˘ ¯ ˘ ¯)
Encyklopedia internetowa (pentamoraic foot):
  • БРЭ: 1819463
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 33916