Amfitryta
Ten artykuł dotyczy postaci mitologicznej. Zobacz też: Amfitryta lamparcia (ssak morski) i inne znaczenia słowa „Amphitrite”. |
bogini królowa morza | |||
Rzeźba Amfitryty, Centrum Światowego Handlu, Montreal | |||
Występowanie | mitologia grecka | ||
---|---|---|---|
Atrybuty | delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu | ||
Teren kultu | |||
Odpowiednik | Salacja (rzymski) | ||
Rodzina | |||
Ojciec | Nereus lub Okeanos | ||
Matka | Doris lub Tetyda | ||
Mąż | Posejdon | ||
Dzieci | Tryton, Rode (Rodos), Bentesikyme | ||
|
Amfitryta (stgr. Ἀμφιτρίτη Amphitrítē, łac. Amphitrite, Salacia ‘otaczająca świat’) – w mitologii greckiej jedna z najbardziej znanych nereid (lub okeanid); bogini morza (królowa Morza), utożsamiana z rzymską Salacją[1].
Uchodziła za córkę Nereusa i Doris lub Okeanosa i Tetydy[1][2]. Ze swoim mężem, bogiem Posejdonem, miała syna Trytona oraz córki: Rode (Rodos) i Bentesikyme[1][3].
Posejdon, aby pojąć ją za żonę poprosił o jej rękę ojca Amfitryty Okeanosa. Wysłał również sprytnego delfina, który w mitologii Jana Parandowskiego opisał jej podwodną krainę Posejdona.
Wraz z Posejdonem sprawowała władzę nad morzami, a zarazem była uosobieniem piękna morza. Posiadała umiejętność przemieniania ludzi.
Jej atrybutami były: delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu.
W sztuce Amifitryta ukazywana jest zazwyczaj razem z mężem na rydwanie zaprzężonym w hippokampy, jako poważna niewiasta, z welonem lub siatką na włosach, często także w otoczeniu delfinów i ryb. Znane jest przedstawienie m.in. na rzymskiej mozaice z Konstantyny w Algierii, IV w. n.e. (obecnie w muzeum w Luwrze).
Imieniem nimfy została nazwana jedna z planetoid – (29) Amphitrite.
Przypisy
- ↑ a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 28. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 42. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ PierreP. Grimal PierreP., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, JerzyJ. Łanowski (red.), MariaM. Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 93, 312, 354, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612 .
Zobacz też
- PWN: 3868698
- Britannica: topic/Amphitrite-Greek-mythology
- NE.se: amfitrite
- SNL: Amfitrite
- Catalana: 0003554
- DSDE: Amfitrite
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 2254