Anafalis

Anafalis perłowy

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

anafalis

Nazwa systematyczna

Anaphalis DC.
Prodr. 6: 271. Jan (prim.) 1838

Typ nomenklatoryczny

Anaphalis nubigena DC.^[3]

Synonimy

Margaritaria Opiz
Nacrea A.Nelson^[4]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Anafalis (Anaphalis DC.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 110 gatunków. Występują głównie na półkuli północnej, zarówno na obszarach o umiarkowanym klimacie, jak i w tropikach na dużych wysokościach^[5]. Zasięg rodzaju obejmuje Amerykę Północną na północ od północnego Meksyku, Azję w jej części środkowej, południowej i wschodniej, poza tym Nową Gwineę i Chile^[4]. W strefie międzyzwrotnikowej rośliny te spotykane są na obszarach górskich^[6]. Rośliny introdukowane z tego rodzaju obecne są w Europie^[4]. W Polsce zadomowionym antropofitem jest anafalis perłowy A. margaritacea^[7], poza nim uprawiane są także: anafalis trójnerwowy A. triplinervis, anafalis nepalski A. nepalensis^[8]. Rośliny te uprawiane jako rośliny ozdobne, zwykle na rabatach, ewentualnie na kwiat cięty. Rozmnaża się je z nasion lub przez podział. Liście anafalisa perłowego są jadalne po ugotowaniu^[9].

Morfologia

Byliny osiągające do ok. 1 m wysokości, zwykle biało owłosione^[6], o wąskich, lancetowatych i całobrzegich liściach, często pokrytych włoskami^[5]. Kwiaty zebrane są w stosunkowo niewielkie koszyczki o łuskach okrywy błoniastych, białawych, dachówkowato ułożonych. Koszyczki z kwiatami męskimi i żeńskimi tworzą się zwykle na osobnych roślinach^[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Angiosperm Phylogeny Website adaptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002^[10], z późniejszymi uzupełnieniami^[11]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj Anaphalis należy do plemienia Gnaphalieae (Cass.) Lecoq & Juillet, podrodziny Asteroideae (Juss.) Chev.^[2]

Wykaz gatunków^[4]

Anaphalis acutifolia Hand.-Mazz.
Anaphalis alpicola Makino
Anaphalis arfakensis Mattf.
Anaphalis aristata DC.
Anaphalis aureopunctata Lingelsh. & Borza
Anaphalis barnesii C.E.C.Fisch.
Anaphalis batangensis Y.L.Chen
Anaphalis beddomei Hook.f.
Anaphalis bicolor (Franch.) Diels
Anaphalis boissieri Georgiadou
Anaphalis bournei Fyson
Anaphalis brevifolia DC.
Anaphalis bulleyana (Jeffrey) C.C.Chang
Anaphalis busua (Buch.-Ham.) DC.
Anaphalis candollei Georgiadou
Anaphalis cavei Chatterjee
Anaphalis chilensis Reiche
Anaphalis chitralensis Qaiser & Abid
Anaphalis chlamydophylla Diels
Anaphalis chungtienensis F.H.Chen
Anaphalis cinerascens Y.Ling & W.Wang
Anaphalis contorta (D.Don) Hook.f.
Anaphalis contortiformis Hand.-Mazz.
Anaphalis cooperi Grierson & Spring.
Anaphalis corymbifera C.C.Chang
Anaphalis darvasica Boriss.
Anaphalis delavayi (Franch.) Diels
Anaphalis depauperata Boriss.
Anaphalis deserti J.R.Drumm.
Anaphalis elegans Y.Ling
Anaphalis elliptica DC.
Anaphalis flaccida Y.Ling
Anaphalis flavescens Hand.-Mazz.
Anaphalis fruticosa Hook.f.
Anaphalis garanica Boriss.
Anaphalis gracilis Hand.-Mazz.
Anaphalis griffithii Hook.f.
Anaphalis hancockii Maxim.
Anaphalis hellwigii Warb.
Anaphalis himachalensis Aswal & Goel
Anaphalis hondae Kitam.
Anaphalis hookeri C.B.Clarke
Anaphalis horaimontana Masam.
Anaphalis hymenolepis Y.Ling
Anaphalis javanica Sch.Bip.
Anaphalis kashmiriana P.C.Pant, R.R.Rao & Arti Garg
Anaphalis lactea Maxim.
Anaphalis larium Hand.-Mazz.
Anaphalis latialata Y.Ling & Y.L.Chen
Anaphalis latifolia Kinzik. & Vainberg
Anaphalis lawii Gamble
Anaphalis leptophylla DC.
Anaphalis likiangensis (Franch.) Y.Ling
Anaphalis longifolia DC.
Anaphalis lorentzii Lauterb.
Anaphalis marcescens (Wight) C.B.Clarke
Anaphalis margaritacea (L.) Benth. & Hook.f. – anafalis perłowy
Anaphalis maxima (Kuntze) Steenis
Anaphalis meeboldii W.W.Sm.
Anaphalis morrisonicola Hayata
Anaphalis muliensis (Hand.-Mazz.) Hand.-Mazz.
Anaphalis nagasawae Hayata
Anaphalis neelgerryana DC.
Anaphalis nepalensis (Spreng.) Hand.-Mazz. – anafalis nepalski
Anaphalis notoniana DC.
Anaphalis nouhuysii Lauterb.
Anaphalis oblonga DC.
Anaphalis oxyphylla Y.Ling & Shih
Anaphalis pachylaena F.H.Chen & Y.Ling
Anaphalis pannosa Hand.-Mazz.
Anaphalis patentifolia Rech.f.
Anaphalis pelliculata Trimen
Anaphalis plicata Kitam.
Anaphalis porphyrolepis Y.Ling & Y.L.Chen
Anaphalis pseudocinnamomea Grierson
Anaphalis racemifera Franch.
Anaphalis rhododactyla W.W.Sm.
Anaphalis roseoalba Krasch.
Anaphalis royleana DC.
Anaphalis sarawschanica (C.Winkl.) B.Fedtsch.
Anaphalis saxatilis Boerl.
Anaphalis scopulosa Boriss.
Anaphalis sinica Hance
Anaphalis souliei Diels
Anaphalis spodiophylla Y.Ling & Y.L.Chen
Anaphalis staintonii Georgiadou
Anaphalis stenocephala Y.Ling & Shih
Anaphalis subdecurrens Gamble
Anaphalis subtilis Kinzik. & Vainberg
Anaphalis subumbellata C.B.Clarke
Anaphalis suffruticosa Hand.-Mazz.
Anaphalis sulphurea (Trimen) Grierson
Anaphalis surculosa (Hand.-Mazz.) Hand.-Mazz.
Anaphalis szechuanensis Y.Ling & Y.L.Chen
Anaphalis tenuicaulis Boriss.
Anaphalis thwaitesii C.B.Clarke
Anaphalis tibetica Kitam.
Anaphalis transnokoensis Sasaki
Anaphalis travancorica W.W.Sm.
Anaphalis triplinervis (Sims) Sims ex C.B.Clarke – anafalis trójnerwowy
Anaphalis velutina Krasch.
Anaphalis virens C.C.Chang
Anaphalis virgata Thomson ex C.B.Clarke
Anaphalis viridis H.A.Cummins
Anaphalis viscida DC.
Anaphalis wightiana DC.
Anaphalis xylorhiza Sch.Bip. ex Hook.f.
Anaphalis yangii Y.L.Chen & Y.L.Lin
Anaphalis yunnanensis (Franch.) Diels
Anaphalis zeylanica C.B.Clarke

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-05-27].
↑ ^a ^b ^c ^d Anaphalis DC.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-18].
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ ^a ^b ^c Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 366. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 32, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 24. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ Łukasz Łuczaj: Dzikie rośliny jadalne Polski. Wyd. drugie poszerzone. Krosno: Chemigrafia, 2004, s. 27. ISBN 83-904633-5-0.
↑ Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).