Anna-Teresa Tymieniecka

Anna Teresa Tymieniecka (2005)

Anna Teresa Tymieniecka (ur. 28 lutego 1923 w Marianowie koło Mławy, zm. 7 czerwca 2014[1][2]) – amerykańska filozof polskiego pochodzenia.

Życiorys

Anna Teresa Tymieniecka urodziła się w polsko-żydowskiej rodzinie. Była córką Władysława Tymienieckiego i Marii Ludwiki z domu Loewenstein[3]. Po II wojnie światowej zajęła się studiami filozoficznymi na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednocześnie uczęszczając do Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[4]. Napisała rozprawę doktorską na temat filozofii Romana Ingardena i Nicolaia Hartmanna, a także obroniła drugi doktorat z literatury francuskiej i filozofii[4].

Od 1952 do 1953 roku studiowała w Collège d’Europe w Brugii, a od 1955 roku wykładała na Oregon State College[4].

Pierwszym mężem był krakowski artysta-malarz Leszek Dutka. W 1956 roku wyszła za amerykańskiego ekonomistę i biznesmena Hendrika S. Houthakkera[4], pozostali małżeństwem do jego śmierci w 2008 roku. Para doczekała się trojga dzieci[5].

Tymieniecka była założycielką lub współzałożycielką kilku towarzystw naukowych, m.in. Międzynarodowego Towarzystwa Fenomenologii i Nauk Humanistycznych (ang. International Society for Phenomenology and the Human Sciences), Towarzystwa Fenomenologii, Estetyki i Sztuk Pięknych (ang. International Society of Phenomenology, Aesthetics, and Fine Arts) oraz Towarzystwa Badań nad Husserlem i Fenomenologią (ang. International Husserl and Phenomenological Research Society)[4]. Od 1968 roku była redaktorką książkowej serii „Analecta Husserliana”, a od 1976 roku prezesem założonego przez siebie Światowego Instytutu Fenomenologii (ang. The World Phenomenology Institute)[4]. Członek korespondencyjny zamiejscowy Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (od 1970)[6].

W 1973 roku zaprzyjaźniła się z kardynałem Karolem Wojtyłą[2]. Przyjaźń trwała do śmierci Wojtyły w 2005 roku, Tymieniecka odwiedziła go ostatni raz na dzień przed jego śmiercią[5]. W wydanej w 1997 roku biografii Jana Pawła II His Holiness Carl Bernstein i Marco Politi twierdzą, że historia tej przyjaźni jest kluczowa dla zrozumienia postaci polskiego papieża[5]. W 2008 roku Tymieniecka sprzedała polskiej Bibliotece Narodowej kolekcję listów napisanych do niej przez Jana Pawła II[5].

Zmarła w 2014 roku[2]. Jej przyjaźń z papieżem stała się kanwą dla filmu dokumentalnego BBCSekretne listy Jana Pawła II[2].

Listy Jana Pawła II do Anny-Teresy Tymienieckiej znajdują się w zbiorach Biblioteki Narodowej.

Przypisy

  1. Por. Anna Szymaniak, „Tymieniecka Anna Teresa”, w: Encyklopedia Filozofii Polskiej, t. 2, Lublin 2008, s. 759–761.
  2. a b c d BBC opowiada o „intensywnej przyjaźni” papieża Jana Pawła II z filozofką. [dostęp 2016-02-15].
  3. Marek Jerzy Minakowski: Najbliższą przyjaciółką Papieża była potomkini żydowskich bankierów. minakowski.pl, 2017-09-22. [dostęp 2021-06-29]. (pol.).
  4. a b c d e f Anna Teresa Tymieniecka na XII Dniach Tischnerowskich. [dostęp 2016-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-01)].
  5. a b c d EdE. Stourton EdE., The secret letters of Pope John Paul II – BBC News [online], BBC News, 15 lutego 2016 [dostęp 2016-02-15]  (ang.).
  6. Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 110. docplayer.pl. [dostęp 2016-10-18].
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000116088041
  • VIAF: 24617575
  • LCCN: n81079898
  • GND: 124200273
  • NDL: 00459315
  • BnF: 12034801k
  • SUDOC: 028530373
  • SBN: BVEV006229
  • NLA: 35853194
  • NKC: jo2012693497
  • BNE: XX858113
  • NTA: 067517927
  • BIBSYS: 90055505
  • CiNii: DA00318790
  • PLWABN: 9810601481505606
  • NUKAT: n99068258
  • J9U: 987007269287705171
  • CANTIC: a11651271
  • LNB: 000048350
  • NSK: 000188047
  • CONOR: 11131747
  • WorldCat: lccn-n81079898
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3990490