Apolinary Kątski

Apolinary Kątski

Data i miejsce urodzenia	2 lipca 1824 Warszawa
Pochodzenie	polskie
Data i miejsce śmierci	29 czerwca 1879 Warszawa
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	skrzypek, kompozytor, pedagog
Multimedia w Wikimedia Commons

Apolinary Kątski (ur. 2 lipca 1824 w Warszawie, zm. 29 czerwca 1879 tamże) – polski skrzypek, kompozytor i pedagog muzyczny; w 1861 założył Instytut Muzyczny w Warszawie.

Życiorys

Data urodzenia skrzypka przez wiele lat nie była dokładnie znana. W literaturze przedmiotu funkcjonowało kilka terminów, m.in.: 23 października 1825 czy 2 lipca 1826 roku. Na miejsce narodzin wskazywano zaś Warszawę, Kraków lub Poznań. W 2018 roku odnaleziono metrykę chrztu Kątskiego, ustalając miejsce i datę urodzenia polskiego skrzypka: Warszawa, 2 lipca 1824 roku^[1].

Apolinary Kątski pochodził z rodziny muzyków. Jego ojciec Grzegorz (1778–1844) był skrzypkiem amatorem, bracia Antoni i Stanisław pianistami, brat Karol - skrzypkiem, zaś siostra Maria Eugenia w młodości koncertowała jako śpiewaczka.

W 1827 roku rodzina Kątskich wyruszyła w pierwszą podróż artystyczną, odwiedzając Lwów, Wilno, Mitawę (obecnie Jegława) i Petersburg. W wieku pięciu lat Apolinary wystąpił jako cudowne dziecko na dworze carskim w Petersburgu. Następnie udał się z rodziną do Moskwy. Z powodu panującej wówczas epidemii cholery podróż trwała nader powolnie. Opuściwszy Moskwę w lipcu 1830 r. udali się do Lwowa, gdzie spędzili cały rok - do Krakowa przybyli w październiku 1831 r. We Lwowie spotkali się z m.in. z Karolem Lipińskim.

W latach 1861–1879 był dyrektorem oraz nauczycielem wyższej klasy skrzypiec (jego uczniem był m.in. Konstanty Gorski) tej uczelni, przemianowanej w 1919 roku w Państwowe Konserwatorium Muzyczne. Karierę muzyczną rozpoczął w wieku 4 lat, początkowo pod okiem ojca - Grzegorza Kątskiego, a następnie Niccolò Paganiniego. Koncertował m.in. w Petersburgu, Wiedniu, Paryżu i Londynie (m.in. w czasie uroczystości koronacyjnych królowej Wiktorii w 1837 r.). W latach 1853–1859 był solistą dworu carskiego w Sankt Petersburgu. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 16-2-9/10)^[2].

Ważniejsze kompozycje

• Wielka fantazja na motywach z opery „Łucja z Lammermoor” op. 2
• Kaprys charakterystyczny „Kaskada” op. 3
• Mazur sielankowy op. 4
• L’echo caprice-étude op. 5
• Le rêve d’une jeune châtelaine op. 6
• Le départ du Chevalier op. 11
• Six caprices-études artistiques op. 16
• Reminiscences op. 18, walc

Przypisy

Bibliografia

• Ewa Chamczyk, Wokół daty narodzin Apolinarego Kątskiego - nowe źródła, w: "Muzyka" nr 64/2019, s. 135–143.
• Ewa Chamczyk, Apolinary Kątski jako cudowne dziecko, w: "Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ" nr 36 (1/2018), s. 53–74.
• Ewa Chamczyk, Podbijając muzyczne centrum Europy: paryska dekada Apolinarego Kątskiego (1838–1848), w: "Muzyka" nr 63/2018, s. 65–87.
• Ewa Chamczyk, Londyński epizod Apolinarego Kątskiego (1838), w: "Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ" nr 40 (1/2019), s. 5–25.
• AndrzejA. Androchowicz AndrzejA., Apolinary Kątski (1826? - 1879). Apolek Kątski – mały geniusz skrzypiec [online], operomania.hg.pl / „Średzki Kwartalnik Kulturalny” 3(55) 2010 [dostęp 2015-03-30]  (pol.).
• Apolinary Kątski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .

Linki zewnętrzne

• Apolinary Kątski – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
• Utwory Apolinarego Kątskiego w bibliotece Polona