Atonalność

Atonalność – zasada konstrukcji materiału dźwiękowego, stosowana we współczesnych technikach kompozytorskich; przeciwieństwo tonalności^[1]^[2].

Polega na zniesieniu zależności pomiędzy poszczególnymi dźwiękami i akordami wskutek rezygnacji z centrum tonalnego^[2]^[3]. Atonalność odrzuca porządek tonalny (system funkcyjnego dur–moll) i jego sposób doboru, formowania i wykorzystywania materiału dźwiękowego w sensie zarówno harmonicznym, jak i melodycznym^[1]^[4]. Zmienia budowę akordów, ich traktowanie i łączenie poprzez nadanie samodzielności i równoprawności wszystkim 12 dźwiękom skali równomiernie temperowanej^[3]^[4]. Umożliwia to łączenie ich w dowolne serie i akordy^[1], a tym samym zacieranie granic pomiędzy konsonansami i dysonansami^[4].

Zobacz też

tonalność
dodekafonia
serializm

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Lansky 2004 ↓.
↑ ^a ^b Habela 1968 ↓, s. 19.
↑ ^a ^b Chodkowski 1995 ↓, s. 56.
↑ ^a ^b ^c Chomiński 1990 ↓, s. 336.

Bibliografia

Józef Chomiński: Historia harmonii i kontrapunktu. T. 3. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1990. ISBN 83-224-0352-6. (pol.).
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 19. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Paul Lansky: Atonality. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. A. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).