August Schleicher

August Schleicher
Ilustracja
Państwo działania

 Niemcy

Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1821
Meiningen

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 1868
Jena

Zawód, zajęcie

językoznawca, filolog, indoeuropeista

profesor
Specjalność: Językoznawstwo
Nauczyciel akademicki
uczelnia

Uniwersytet w Pradze

Stanowisko

profesor

Okres zatrudn.

1850-1857

uczelnia

Uniwersytet w Jenie

Stanowisko

profesor

Okres zatrudn.

1857-1868

August Schleicher (ur. 19 lutego 1821 w Meiningen, zm. 6 grudnia 1868 w Jenie) – niemiecki filolog, językoznawca[1].

W latach 1850–1857 wykładał jako profesor filologię klasyczną i językoznawstwo porównawcze na uniwersytecie w Pradze. 1857-1868 był profesorem na uniwersytecie w Jenie[2]. Jest autorem prac na temat języka niemieckiego, języka litewskiego, języka połabskiego. Jego najważniejszym dziełem jest Kompendium gramatyki porównawczej języków indoeuropejskich (Compendium der vergleichenden Grammatik der indogermanischen Sprachen) (1861-1862). Uznawał języki fleksyjne, które wywodzą się z języka praindoeuropejskiego, za najlepiej rozwinięte formy językowe[3].

Nawiązując do teorii Karola Darwina stworzył teorię drzewa genealogicznego (Stammbaumtheorie), w ramach której dowodził, iż wszystkie języki powstają z określonego prajęzyka w wyniku dyferencjacji, co prowadzi do powstania rodzin językowych i poszczególnych języków[4]. Inną koncepcję zaproponował jego uczeń Johannes Schmidt, od którego pochodzi tzw. Wellentheorie (teoria falowa), koncepcja falowego rozwoju języków[5]. Pośrednie stanowisko zajął August Leskien[6].

Schleicher próbował zrekonstruować wymarły język praindoeuropejski. Jest autorem opowiadania Owca i konie, napisanego w hipotetycznym języku praindoeuropejskim[7].

Przypisy

  1. Schleicher August, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-01-31] .
  2. August Schleicher | Indo-European languages, comparative linguistics, polygenesis | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2024-01-31]  (ang.).
  3. Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink 2004, s. 205.
  4. Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien 2005, s. 21–23.
  5. Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien, s. 23–24.
  6. AdamA. Heinz AdamA., Dzieje językoznawstwa w zarysie, 1978, s. 173 [dostęp 2024-02-01] .
  7. August Schleicher und die indogermanische Ursprache – GRIN Rozdz. 2.2.

Bibliografia

  • Hasło biograficzne w Neue Deutsche Biographie (autor: Gertrud Bense). Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 23, Duncker & Humblot, Berlin 2007, ISBN 978-3-428-11204-3, s. 50 (Wersja zdigitalizowana)
  • Gudrun Brundin: Kleine deutsche Sprachgeschichte. München: Fink, 2004. ISBN 3-7705-3854-4.
  • Peter Ernst: Deutsche Sprachgeschichte. Eine Einführung in die diachrone Sprachwissenschaft des Deutschen. Wien: Facultas Verlags- und Buchhandels AG, 2005, s. 21–23. ISBN 3-8252-2582-6.

Linki zewnętrzne

  • August Schleicher, Über die Stellung der vergleichenden Sprachwissenschaft in mersprachigen Ländern w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000010909411X
  • VIAF: 64164510
  • LCCN: n80113306
  • GND: 118759302
  • BnF: 13524889m, 11935160t
  • SUDOC: 050328425
  • SBN: SBLV041481
  • NLA: 35480584
  • NKC: jn20000728604
  • NTA: 071190597
  • BIBSYS: 90156314
  • CiNii: DA03683260
  • Open Library: OL812099A
  • PLWABN: 9810579883805606
  • NUKAT: n2002038502
  • J9U: 987007276774605171
  • PTBNP: 250707
  • LNB: 000225161
  • NSK: 000192598
  • CONOR: 103890531
  • ΕΒΕ: 256473
  • KRNLK: KAC202265576
  • LIH: LNB:V*51648;=BK
  • WorldCat: lccn-n80113306
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3973049
  • Britannica: biography/August-Schleicher
  • Treccani: august-schleicher
  • БРЭ: 4943950
  • NE.se: august-schleicher
  • SNL: August_Schleicher
  • VLE: august-schleicher
  • DSDE: August_Schleicher
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 54892