Benedykt z Sandomierza

Benedykt z Sandomierza, Benedykt Sandomierzanin (XVI w.) – architekt i murator, pochodzący przypuszczalnie z obszaru bawarsko-frankońskiego^[1].

Na polecenie króla Zygmunta Starego w latach 1512–1519 zbudował Wieżę Królewską w Piotrkowie Trybunalskim. W latach 1524-29 pełnił funkcję kierownika prac modernizacyjnych na zamku na Wawelu, prowadzonych po pożarze z 1499. Przed nim funkcję tę obejmowali Franciszek Florentczyk i Bartolommeo Berrecci. Pod kierunkiem Benedykta wykonano wschodnie skrzydło zamku, portale na zamku, łączące w sobie motywy renesansowe i gotyckie: laskowania, przerywane łuki, rozety, sznury, ornamenty itp. W trakcie powstania warszawskiego zaginęła księga rachunków wielkorządowych, zawierająca informację o odprawie Benedykta ze służby królewskiej w 1530 roku, na którą powołuje się – niestety bez cytatu Stefan Komornicki.

Główne dzieła

• Zamek Królewski w Piotrkowie Trybunalskim
• Zamek Królewski na Wawelu
• Zamek w Sandomierzu (1514/1520-1527), przypuszczalnie
• Zamek Królewski w Niepołomicach, przypuszczalnie

• 
  Dziedziniec zamku w Krakowie
• 
  Wawel - wschodnie skrzydło zamku
• 
  Jeden z portali na dziedzińcu zamku wawelskiego
• 
  Niepołomice - dziedziniec zamku
• 
  Wieża Królewska w Piotrkowie

Przypisy

Bibliografia

• S. Tomkowicz, Benedykt Sandomierzanin, budowniczy zamku krakowskiego w trzecim dziesiątku lat XVI wieku
• J. Dobrowolski, Sztuka Krakowa, Kraków 1971
• J. Szablowski, Kilka uwag o zamku królewskim w Piotrkowie, dziele mistrza Benedykta, budowniczego Zygmunta I
• T. Ratajczak Mistrz Benedykt - królewski architekt Zygmunta I, Kraków 2011
• Stefan Komornicki, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 425. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0