Biurokracja pierwszego kontaktu

Policjanci sprawdzają dokumenty kierowcy na punkcie kontrolnym
Nauczyciel instruujący uczniów

Biurokracja pierwszego kontaktu (ang. street-level bureaucracy) – działania kreowane przez grupę urzędników i pracowników służb publicznych, w tym społecznych, mających podczas wykonywania swych obowiązków bezpośrednią styczność z obywatelami, polegające na stosowaniu i interpretacji obowiązujących zapisów prawa oraz realizowaniu polityki kreowanej na wyższych szczeblach administracyjnych[1][2].

Według koncepcji sformułowanej przez Michaela Lipsky’ego w latach 80. XX wieku, polityki publiczne nie są rzeczywiście kreowane na najwyższych szczeblach administracji, lecz tworzone przez profesjonalistów (urzędników) pierwszego kontaktu, będących łącznikami pomiędzy obywatelem a światem organizacji[2]. Do grupy tej należą m.in. policjanci, pielęgniarki, pracownicy socjalni, pracownicy służb komunalnych. Jako grupa charakteryzują się regularną i bezpośrednią interakcją z obywatelami lub odbiorcami usług publicznych oraz posiadaniem uprawnień do dostępu do pewnych informacji w odniesieniu do świadczonych usług, jak również możliwością nakładania sankcji w zakresie swych kompetencji[3]. Według Lipsky'ego kontakt z przedstawicielem instytucji publicznej jest doniosłą chwilą życia ludzkiego, ponieważ to w interakcji z tą osobą obywatel bezpośrednio doświadcza rządów, które w drodze wyborów sam skonstruował[4].

Autorką polskiej wersji językowej pojęcia (biurokracja pierwszego kontaktu) jest Karolina Sztandar-Sztanderska[5][6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Mihaela V. Carausan, STREET-LEVEL BUREAUCRATS: THEORETICHAL FRAMEWORK
  2. a b Mateusz Trochymiak, Uznaniowość w pomocy społecznej. Działania pracowników socjalnych w świetle koncepcji street-level bureaucracy, w: Polityka Społeczna, nr 9/2018, s. 12, ISSN 0137-4729
  3. Guidance Notes in Health Policy Analysis in low- and middle-income countries, Street-level bureaucracy
  4. Karolina Sztandar-Sztanderska, Czego nie widać? Literatura o polityce rynku pracy a praktyki urzędników pierwszego kontaktu, w: Studia z Polityki Publicznej, nr 2(14)2017, s. 117-118
  5. Jerzy Kwaśniewski, Nauki o polityce publicznej. Monografia dyscypliny, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW, Warszawa, 2018, s.298 ISBN 978-83-60260-63-0
  6. KarolinaK. Sztandar-Sztanderska KarolinaK., Obywatel spotyka państwo. O urzędach pracy jako biurokracji pierwszego kontaktu, 2016, ISBN 978-83-7383-797-3 .