Bradypodion

Bradypodion[1]
Fitzinger, 1843[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – B. melanocephalum
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

Iguania

Rodzina

kameleonowate

Rodzaj

Bradypodion

Typ nomenklatoryczny

Lacerta pumila Gmelin, 1789

Synonimy
  • Bradypodium[a] Agassiz, 1846[3]
  • Lophosaura[b] Gray, 1865[4]
  • Microsaura Gray, 1865[5]
Gatunki

20 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Bradypodion – rodzaj jaszczurek z rodziny kameleonowatych (Chamaeleonidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej Afryce (Mozambik, Eswatini i Południowa Afryka)[6][7].

Systematyka

Etymologia

  • Bradypodion (Bradypodium): gr. βραδυς bradus „powolny”[8]; ποδιον podion „nóżka”, od zdrobnienia πους pous, ποδος podos „stopa, noga”[9].
  • Lophosaura: gr. λοφος lophos „grzebień, czub”[10]; σαυρος sauros „jaszczurka”[11]. Gatunek typowy: Lacerta pumila Gmelin, 1789.
  • Microsaura: gr. μικρος mikros „mały”[12]; σαυρος sauros „jaszczurka”[11]. Gatunek typowy: Microsaura melanocephala Gray, 1865.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[6]:

  • Bradypodion atromontanum Branch, Tolley & Tilbury, 2006
  • Bradypodion barbatulum Tolley, Tilbury & Burger, 2022
  • Bradypodion baviaanense Tolley, Tilbury & Burger, 2022
  • Bradypodion caeruleogula Raw & Brothers, 2008
  • Bradypodion caffrum (Boettger, 1889)
  • Bradypodion damaranum (Boulenger, 1887) – karleon knysnański[13]
  • Bradypodion dracomontanum Raw, 1976
  • Bradypodion gutturale (Smith, 1849)
  • Bradypodion kentanicum (Hewitt, 1935)
  • Bradypodion melanocephalum (Gray, 1865)
  • Bradypodion nemorale Raw, 1978
  • Bradypodion ngomeense Tilbury & Tolley, 2009
  • Bradypodion occidentale (Hewitt, 1935)
  • Bradypodion pumilum (Gmelin, 1789) – kameleon żyworodny[14]
  • Bradypodion setaroi Raw, 1976
  • Bradypodion taeniabronchum (Smith, 1831)
  • Bradypodion thamnobates Raw, 1976
  • Bradypodion transvaalense (FitzSimons, 1930)
  • Bradypodion ventrale (Gray, 1845)
  • Bradypodion venustum Tolley, Tilbury & Burger, 2022

Ochrona

Wszystkie gatunki z tego rodzaju zostały objęte konwencją waszyngtońską CITES (załącznik II)[15].

Uwagi

  1. Wariant pisowni Bradypodion Fitzinger, 1843.
  2. Młodszy homonim Lophosaura Gray, 1852 (Iguanidae).

Przypisy

  1. Bradypodion, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Wien: Braumüller et Seidel, 1843, s. 15, 43. (łac.).
  3. Index universalis. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 52. (łac.).
  4. Gray 1865 ↓, s. 467, 468, 474.
  5. Gray 1865 ↓, s. 467, 473, 474.
  6. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Bradypodion. The Reptile Database. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).
  7. R. Midtgaard: Bradypodion. RepFocus. [dostęp 2023-04-07]. (ang.).
  8. Jaeger 1944 ↓, s. 34.
  9. Jaeger 1944 ↓, s. 180.
  10. Jaeger 1944 ↓, s. 126.
  11. a b Jaeger 1944 ↓, s. 203.
  12. Jaeger 1944 ↓, s. 136.
  13. Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 379. ISBN 83-01-14344-4.
  14. W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 78, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  15. Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-28]. (ang.).

Bibliografia

  • J.E. Gray. Revision of the genera and species of Chamaeleonidae, with the description of some new species. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 32, s. 467–479, 1865. (ang.). 
  • Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062  (ang.).
  • K.A.K.A. Tolley K.A.K.A., C.R.C.R. Tilbury C.R.C.R., W.R. Branch & C.A.W.R.B.& C.A. Matthee W.R. Branch & C.A.W.R.B.& C.A., Phylogenetics of the southern African dwarf chameleons, Bradypodion (Squamata: Chamaeleonidae), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 30 (2), 2004, s. 354–365, DOI: 10.1016/S1055-7903(03)00211-2  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 19204
  • GBIF: 2449157
  • identyfikator iNaturalist: 32942
  • ITIS: 715054
  • NCBI: 103708