Buszmeni

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2015-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Myśliwy z plemienia San
Buszmen pijący wodę ze strusiego jaja

Buszmeni, zwani też San – lud uchodzący za jeden z najstarszych na świecie. Niewykluczone, że jego przedstawiciele w epoce neolitu zamieszkiwali również tereny Europy.

Obecnie liczą około 82 tys. osób, zamieszkując tereny Kalahari i regiony sąsiednie w Namibii, Angoli, Zimbabwe i Botswanie. Jeszcze w XVIII w. zamieszkiwali całą Południową Afrykę, ale wyparci zostali przez Burów i ludy Bantu. Przypuszczalnie wcześniej Buszmeni przed ekspansją Bantu zamieszkiwali obszary wschodniej Afryki do Somalii, nieliczne obecnie tam ludy buszmeńskie to Sandawe i Kindiga (Hadza) w południowej Tanzanii, Dorobo (Wandorobo) w górach Kenii i Boni (Waboni) w Somalii[1].

Posługują się językami z rodziny języków khoisan, których cechą charakterystyczną jest występowanie dźwięków zwanych mlaskami.

Kobiety mają wysoki status w plemionach San, są szanowane. Mogą być przywódcami swoich rodzinnych grup. Podejmują ważne rodzinne i grupowe decyzje, mogą wchodzić w posiadanie zbiorników zawierających wodę pitną i obszarów zbierackich. Kobiety są głównie zaangażowane w zbieranie żywności, ale mogą też brać udział w polowaniu.

Z powodu diety niskotłuszczowej, kobiety z reguły dostają późno pierwszej miesiączki i rodzą pierwsze dziecko dopiero w wieku 18–19 lat. Przerwa pomiędzy kolejnymi urodzeniami trwa zazwyczaj około czterech lat, z powodu braku mleka w piersiach i wymogu mobilności, który czyni karmienie i noszenie więcej niż jednego dziecka w tym samym czasie trudnym.

Tradycyjnie plemię San jest społeczeństwem egalitarnym. Mają dziedzicznych wodzów, ale ich władza jest ograniczona. Buszmeni podejmują decyzje na podstawie konsensusu, w którym to kobiety mają równe prawa głosu. Ekonomia w plemieniu San opiera się na kulturze darów. Zwyczajem jest raczej wzajemne obdarowywanie się niż kupowanie dóbr i usług.

Zobacz też

Zobacz hasło Buszmen w Wikisłowniku

Przypisy

  1. Ludy Afryki i ich mity. W: Zofia Sokolewicz: Mitologia Czarnej Afryki. Warszawa: WAiF, 1986, s. 40. ISBN 83-221-0278-X.

Linki zewnętrzne

  • Buszmeni na portalu Bradshaw Foundation
Kontrola autorytatywna (grupa etniczna):
  • LCCN: sh85117072
  • GND: 4009193-4
  • NDL: 00561102
  • BnF: 11974551j
  • SUDOC: 027775240
  • NKC: ph452791
  • J9U: 987007553412505171
Encyklopedia internetowa:
  • Treccani: boscimani
  • Universalis: bochimans-boschimans-bushmen
  • БРЭ: 3531521
  • SNL: san