Calgacus

Ten artykuł od 2020-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kalgakus przemawiający do swych wojsk przed bitwą

Kalgakus (Calgacus) – pierwszy Kaledończyk wspomniany w literaturze rzymskiej.

Tacyt opisuje go jako wpływowego przywódcę Kaledończyków, człowieka z wielkim poczuciem godności i znakomitego mówcę^[1]. Wobec nasilającej się ofensywy rzymskich wojsk Juliusza Agrykoli, Kalgakus w 84 r. zgromadził przeszło 30-tysięczną armię i stawił czoła Rzymianom, staczając bitwę pod Mons Graupius. W starciu tym zginął, a jego wojska poniosły klęskę.

Siła oporu plemion kaledońskich została tym samym na dłuższy czas złamana, o czym świadczy blisko trzydziestoletni okres pokoju. Późniejsze ich napady na pograniczne forty rzymskie ok. 120 r. spowodowały wysłanie przeciw nim IX legionu obecnego wówczas w Eboracum (York). W 122 roku cesarz Hadrian podjął kolejną próbę opanowania ziem kaledońskich, jednak wobec niepowodzenia podjął decyzję, iż władztwo rzymskie w Brytanii nie będzie rozszerzane na północ. W związku z tym polecił wybudowanie granicznego Muru Hadriana.