Chankendi

Chankendi

Xankəndi

Państwo	Azerbejdżan
Prawa miejskie	1923
Zarządzający	Sərdar Səfərov[1][2]
Powierzchnia	25,6 km²
Wysokość	813 m n.p.m.
Populacja (2024) • liczba ludności	ok. 20[3] lub 98[3]
Nr kierunkowy	+994 26
Położenie na mapie Azerbejdżanu Chankendi
39°48′55″N 46°45′07″E/39,815278 46,751944
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Chankendi^[4] (azer. Xankəndi, orm. Ստեփանակերտ, Stepanakert) – wyludnione miasto^[3] w Azerbejdżanie, w regionie Górski Karabach położone u podnóża Masywu Karabaskiego^[5].

W latach 1923–1991 stolica Nagorno-Karabachskiego Obwodu Autonomicznego, z kolei po upadku ZSRR w latach 1991–2023, największe miasto i stolica nieuznawanej międzynarodowo Republiki Górskiego Karabachu^[5]. Po ucieczce ludności ormiańskiej i wkroczeniu wojsk azerskich w październiku 2023, miasto niemal całkowicie wyludniło się^[3] - według danych rządu azerskiego na pozostanie w nim zdecydowało się 98 dotychczasowych mieszkańców^[3], a szacunki Czerwonego Krzyża mówią o jedynie 20 osobach^[3].

Historia

Podczas wojny o Górski Karabach w latach 90. miasto było ostrzeliwane i bombardowane, głównie ze strony znajdującego się w rękach Azerów miasta Şuşa. Mimo tego przez całą wojnę w mieście działało wiele instytucji, np. szkoła średnia^[5].

Miasto początkowo nosiło ormiańską nazwę Wararakn, zaś od końca XVIII w. używana była także nazwa azerska Chankendi. W 1847 władze rosyjskie (od 1822 w granicach Rosji) ustaliły dla niej nazwę Ханкенды (Chankiendy). W 1923, w czasach ZSRR, nazwę miasta zmieniono na Степанакерт (Stiepanakiert) na cześć ormiańskiego działacza partii bolszewickiej Stepana Szaumiana. W 1991 roku władze ówczesnej Azerbejdżańskiej SRR przywróciły miastu nazwę Xankəndi (Ханкəнди w ówcześnie stosowanym zapisie), jednak tej zmiany nie uznały władze Górskiego Karabachu, sprawujące faktycznie kontrolę nad miastem, stosujące nazwę ormiańską Ստեփանակերտ (Stepanakert)^[6].

Od połowy października 2023 miasto pozostaje pod kontrolą Azerbejdżanu, co 16 października 2023 zostało przypieczętowane uroczystym przemarszem wojsk przez główną ulicę opuszczonego miasta oraz triumfatorskim przemówieniem wraz z wciągnięciem na masz azerskiej flagi przez przezydenta kraju, İlhama Əliyeva^[7].

Galeria

• 
  Monument My i Nasze Góry
• 
  Budynek dawnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Górskiego Karabachu
• 
  Państwowy Uniwersytet Arcachu
• 
  Budynek dawnego Związku Bojowników o Wolność Arcachu
• 
  Dawny hotel Armenia
• 
  Budynek dawnej karabachskiej policji
• 
  Fontanna na placu imienia Stepana Szaumiana
• 
  Budynki przy rondzie placu Wolności

Przypisy