Chwastnica

Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: miejscowość o tej nazwie.
Chwastnica
Ilustracja
Chwastnica jednostronna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

chwastnica

Nazwa systematyczna
Echinochloa P.Beauv.
Essai Agrost. 53. Dec 1812
Typ nomenklatoryczny

Echinochloa crus-galli (L.) Beauv[3]

Synonimy
  • Tema Adanson[3]
Multimedia w Wikimedia Commons

Chwastnica (Echinochloa P.Beauv.) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Do rodzaju należą 33 gatunki[4]. Występują one głównie w strefie międzyzwrotnikowej, w większości na siedliskach wilgotnych lub w wodach. Kilka gatunków jest szeroko rozpowszechnionymi chwastami, dwa są rzadko uprawiane jako rośliny zbożowe[5].

Do flory Polski należy jako zadomowiony i rozpowszechniony antropofit jeden gatunek – chwastnica jednostronna E. crus-galli. Nad Wisłą występuje także już zadomowiona chwastnica brodawkowana E. muricata[6]. Kilka innych gatunków podanych zostało z Polski, ale albo informacje te podawane są w wątpliwość, albo gatunki te są synonimizowane z ww. Wymieniana w randze odrębnego gatunku chwastnica jadalna (E. esculenta)[6] klasyfikowana jest współcześnie raczej jako podgatunek chwastnicy jednostronnej E. crus-galli subsp. utilis[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), rzędu wiechlinowców (Poales)[2]. W obrębie rodziny należy do podrodziny Panicoideae, plemienia Paniceae[7].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.), rodzaj chwastnica (Echinochloa P.Beauv.)[8].

Wykaz gatunków[4][9]
  • Echinochloa brevipedicellata (Peter) Clayton
  • Echinochloa callopus (Pilg.) Clayton
  • Echinochloa chacoensis Michael ex Renvoize
  • Echinochloa colonum (L.) Link – chwastnica pagórkowata
  • Echinochloa crus-galli (L.) P.Beauv.chwastnica jednostronna
  • Echinochloa crus-pavonis (Kunth) Schult.
  • Echinochloa elliptica P.W.Michael & Vickery
  • Echinochloa frumentacea Linkchwastnica zbożowa
  • Echinochloa haploclada (Stapf) Stapf
  • Echinochloa helodes (Hack.) Parodi
  • Echinochloa holciformis (Kunth) Chase
  • Echinochloa inundata Michael & Vickery
  • Echinochloa jaliscana McVaugh
  • Echinochloa jubata Stapf
  • Echinochloa kimberleyensis P.W.Michael & Vickery
  • Echinochloa lacunaria (F.Muell.) Michael & Vickery
  • Echinochloa macrandra P.W.Michael & Vickery
  • Echinochloa muricata (P.Beauv.) Fernald – chwastnica brodawkowana
  • Echinochloa obtusiflora Stapf
  • Echinochloa oplismenoides (E.Fourn.) Hitchc.
  • Echinochloa oryzoides (Ard.) Fritsch
  • Echinochloa paludigena Wiegand
  • Echinochloa picta (J.Koenig) P.W.Michael
  • Echinochloa pithopus Clayton
  • Echinochloa polystachya (Kunth) Hitchc.
  • Echinochloa praestans P.W.Michael
  • Echinochloa pyramidalis (Lam.) Hitchc. & Chase
  • Echinochloa rotundiflora Clayton
  • Echinochloa stagnina (Retz.) P.Beauv.
  • Echinochloa telmatophila Michael & Vickery
  • Echinochloa turneriana (Domin) J.M.Black
  • Echinochloa ugandensis Snowden & C.E.Hubb.
  • Echinochloa walteri (Pursh) A.Heller

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-22]  (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  4. a b c Echinochloa P.Beauv.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-13].
  5. Shou-liang Chen, Sylvia M. Phillips: Echinochloa. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-01-24]. (ang.).
  6. a b ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 73, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  7. Poaceae (grass family). [w:] Taxonomy Browser [on-line]. The National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2011-01-22]. (ang.).
  8. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Echinochloa. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-30]. (ang.).
  9. Gawryś Wiesław: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina Botanica, 2008, s. 74. ISBN 978-83-925110-5-2.
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007530053105171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: plant/Echinochloa
  • БРЭ: 2125509
  • SNL: Echinochloa
  • Catalana: 0129331
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 108064
  • Flora of China: 111218
  • Flora of North America: 111218
  • GBIF: 2702794
  • identyfikator iNaturalist: 58374
  • IPNI: 17976-1
  • ITIS: 40667
  • NCBI: 45618
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:17976-1
  • Tela Botanica: 86352
  • identyfikator Tropicos: 40000893
  • USDA PLANTS: ECHIN4