Cyanocorax

Cyanocorax[1]
Boie, 1826[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – modrowronka pluszogłowa (C. chrysops)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Cyanocorax

Typ nomenklatoryczny

Corvus pileatus Temminck, 1821 (= Pica chrysops Vieillot, 1818)

Synonimy
Gatunki

19 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Cyanocorax – rodzaj ptaków z rodziny krukowatych (Corvidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[16].

Morfologia

Długość ciała 27–77 cm; masa ciała 66–272 g[17].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1826 roku niemiecki zoolog Friedrich Boie na łamach czasopisma Isis von Oken[2]. Gatunekim typowym była modrowronka pluszogłowa (Cyanocorax chrysops)[2].

Etymologia

  • Cyanocorax: gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; κοραξ korax, κορακος korakos „kruk, wrona”, od κρωζω krōzō „krakać”[18].
  • Cyanurus: gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; ουρα oura „ogon”[19]. Typ nomenklatoryczny: Pica formosa Swainson, 1827.
  • Psilorhinus: gr. ψιλος psilos „nagi, goły”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”[20]. Typ nomenklatoryczny: Psilorhinus mexicanus Rüppell, 1837 (= Pica morio Wagler, 1829).
  • Calocitta (Callocitta): gr. καλος kalos „piękny”; κιττα kitta „sroka”[21]. Typ nomenklatoryczny: Pica bullockii Wagler, 1827 (= Pica formosa Swainson, 1827).
  • Uroleuca: gr. ουρα oura „ogon”; λευκος leukos „biały”[22]. Typ nomenklatoryczny: Corvus pileatus Temminck, 1821 (= Pica chrysops Vieillot, 1818) (Bonaparte); Corvus cyanoleucus zu Wied-Neuwied, 1821 (= Corvus cristatellus Temminck, 1823) (Cabanis).
  • Xanthoura: gr. ξανθος xanthos „żółty, złoty”; ουρα oura „ogon”[23]. Typ nomenklatoryczny: Corvus peruvianus J.F. Gmelin, 1786 (= Corvus yncas Boddaert, 1783).
  • Xanthocitta: gr. ξανθος xanthos „żółty, złoty”; κιττα kitta „sójka”[24].
  • Cissilopha: gr. κισσα kissa „sójka”; λοφος lophos „grzebień, czub”[25]. Typ nomenklatoryczny: Pica san-blasiana Lafresnaye, 1842.
  • Coronideus (Coronoideus, Coronoides): gr. κορωνιδευς korōnideus „mała wrona”, od zdrobnienia κορωνη korōnē „wrona”, od κρωζω krōzō „krakać”[26]. Typ nomenklatoryczny: Cyanocorax hyacinthinus Cabanis, 1848 (= Cyanocorax violaceus Du Bus, 1847).
  • Cyanocorvus: łac. cyanos „lapis lazuli”, od gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; corvus kruk[27].
  • Argurocitta: gr. αργος argos „biały”; ουρα oura „ogon”; κιττα kitta „sójka”[28].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[29]:

  • Cyanocorax violaceus Du Bus, 1847 – modrowronka hiacyntowa
  • Cyanocorax cyanomelas (Vieillot, 1818) – modrowronka purpurowa
  • Cyanocorax cristatellus (Temminck, 1823) – modrowronka czołoczuba
  • Cyanocorax caeruleus (Vieillot, 1818) – modrowronka lazurowa
  • Cyanocorax morio (Wagler, 1829) – brązowronka
  • Cyanocorax colliei (Vigors, 1829) – srokal czarnogardły
  • Cyanocorax formosus (Swainson, 1827) – srokal białogardły
  • Cyanocorax yncas (Boddaert, 1783) – modrowronka zielona
  • Cyanocorax mystacalis (de Sparre, 1835) – modrowronka białosterna
  • Cyanocorax dickeyi R.T. Moore, 1935 – modrowronka hełmiasta
  • Cyanocorax affinis von Pelzeln, 1856 – modrowronka liliowoskrzydła
  • Cyanocorax heilprini Gentry, 1885 – modrowronka amazońska
  • Cyanocorax cyanopogon (zu Wied-Neuwied, 1821) – modrowronka białokarkowa
  • Cyanocorax chrysops (Vieillot, 1818) – modrowronka pluszogłowa
  • Cyanocorax cayanus (Linnaeus, 1766) – modrowronka białogłowa
  • Cyanocorax melanocyaneus (Hartlaub, 1844) – modrowronka kędzierzawa
  • Cyanocorax yucatanicus (A.J.C. Dubois, 1875) – modrowronka jukatańska
  • Cyanocorax sanblasianus (Lafresnaye, 1842) – modrowronka stokowa
  • Cyanocorax beecheii (Vigors, 1829) – modrowronka duża

Uwagi

  1. ↑ Alternatywna nazwa dla Xanthoura Bonaparte, 1850.
  2. ↑ Nie Uroleuca Bonaparte, 1850.
  3. ↑ Prawdopodobnie niepoprawna późniejsza pisownia Cyanocorax Boie, 1826, jednak Fitzinger w 1876 roku zdefiniował go jako podrodzaj w obrębie Cyanocorax[9].
  4. ↑ Wariant pisowni Cyanurus Swainson, 1832..
  5. ↑ Nowa nazwa dla Uroleuca Cabanis, 1851..
  6. ↑ a b Niepoprawna późniejsza pisownia Coronideus Cabanis, 1851.
  7. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Calocitta G.R. Gray, 1841

Przypisy

  1. ↑ Cyanocorax, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. ↑ a b c F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. Jahrgang 1826, s. 975, 1826. (niem.). 
  3. ↑ W. Swainson: The Birds. W: J. Richardson (red.): Fauna boreali-americana, or, The zoology of the northern parts of British America: containing descriptions of the objects of natural history collected on the late northern land expeditions, under command of Captain Sir John Franklin, R.N.. Cz. 2. Londyn: John Murray, 1831, s. 495. (ang.).
  4. ↑ E. Rüppell. Ueber eine neue Gattung von Vögeln, die mit Corvus nahe verwandt sind, in den mexicanischen Provinzen lebend. „Museum Senckenbergianum”. 2 (2), s. 188, 1837. (niem.). 
  5. ↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma and an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 50. (ang.).
  6. ↑ Bonaparte 1850 ↓, s. 379.
  7. ↑ a b c Bonaparte 1850 ↓, s. 380.
  8. ↑ a b J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 2: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 225. (niem.).
  9. ↑ A.P. Peterson: Richmond Index images -- Genus group names. Zoonomen: Zoological Nomenclature Resource. [dostęp 2023-05-17]. (ang.).
  10. ↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 148. (ang.).
  11. ↑ S.F. Baird: Birds. W: United States. War Department: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. Made under the direction of the secretary of war, in 1853-1857. T. 9. Washington: A.O.P. Nicholson, Printer, 1857, s. 776. (ang.).
  12. ↑ F. Heine. Ueber die Gattung Cyanocorax Boie. „Journal für Ornithologie”. 8 (44), s. 117, 1860. (niem.). 
  13. ↑ P.L. Sclater: Catalogue of a collection of American birds. London: N. Trubner and Co., 1862, s. 145. (ang.).
  14. ↑ Ch.G.A. Giebel: Thesaurus ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 1. Leipzig: Brockhaus, 1872, s. 779. (niem.).
  15. ↑ L.S. Forster. Bibliographies of American Naturalists: IV. The published writings of George Newbold Lawrence, 1844-1891. „Bulletin of the United States National Museum”. 40, s. 61, 1892. (ang.). 
  16. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-17]. (ang.).
  17. ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Crows, Jays, and Magpies (Corvidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.corvid1.01. [dostęp 2023-05-17]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cyanocorax [dostęp 2023-05-17] .
  19. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cyanurus [dostęp 2023-05-17] .
  20. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Psilorhinus [dostęp 2023-05-17] .
  21. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Calocitta [dostęp 2023-05-17] .
  22. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Uroleuca [dostęp 2023-05-17] .
  23. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Xanthoura [dostęp 2023-05-17] .
  24. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Xanthocitta [dostęp 2023-05-17] .
  25. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cissilopha [dostęp 2023-05-17] .
  26. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Coronideus [dostęp 2023-05-17] .
  27. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cyanocorvus [dostęp 2023-05-17] .
  28. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Argurocitta [dostęp 2023-05-17] .
  29. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2022-09-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-17].

Bibliografia

  • Ch.L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 1–543. (łac.).
  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
  • J9U: 987007538319605171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • GBIF: 2482558
  • identyfikator iNaturalist: 8465
  • ITIS: 179711
  • NCBI: 54578